Italië niet vreemd zijn gebleven. Zij zijn echter voor de kracht van zwaarwichtige politieke redenen, die groote mogendheden eerder dan de zeer kleine plegen te doen gelden, bezweken. Als medeintimidator kan Rusland binnen het Volkenbondsverband nuttig zijn, en men gelooft te kunnen aannemen dat ‘communisme voor export’ door de Sowjetleiders van thans als een artikel wordt beschouwd waarop geld en aanzien verloren is.
De kans dat Barthou zijn garantiepact ten behoeve van Oostenrijk binnenhaalt, gaat er niet op vooruit. Zuid-Slavië met Italië onder één hoed te houden is al moeilijk, en nu blijkt ook Hongarije recalcitrant. Het zou zijn bezwaren tegen Roemenië (ter zake van de minderheidspolitiek van dezen staat) het zwijgen moeten opleggen, en toont zich hiertoe ongenegen. Het voordeel eener innige verhouding tot Italië kan te duur worden gekocht; het wordt in Hongaarsche oogen problematiek zoodra Italië tot Frankrijk (en daarmede eenigermate tot de Kleine Entente) nadert.
Het Saarprobleem blijkt ten uiterste ingewikkeld. Frankrijk beseft dat eene uitspraak te zijnen voordeele (gesteld dat die te verkrijgen ware, waaraan het niet wezenlijk gelooft) het probleem niet zou oplossen maar permanent maken, en dat zelfs eene uitspraak ter verlenging van den bestaanden toestand onwaarschijnlijk is zoo deze de hereeniging met Duitschland voorgoed zou moeten buitensluiten. De bevolking wenscht (in meerderheid) niet die hereeniging, enkel de ‘gelijkschakeling’ waarmede Hitler haar bedreigt, onmogelijk te zien gemaakt. Durft Hitler ten aanzien van zijn Saarpolitiek een terugtred aan? Het is niet waarschijnlijk, hoe wenschelijk het voor het wezenlijk belang van Duitschland (en van Europa) zou wezen.
Het wezenlijk beslissende wordt, ten opzichte van deze en van de meeste andere zaken, te Genève niet, of nog niet gezegd. Men tracht de vraagstukken te onderkennen, en zij blijken voor oogenblikkelijke ontwarring niet vatbaar te zijn. Een toestand die groot gevaar oplevert; het eenige lichtpunt is dat men zich hiervan bewust toont. Geleidelijke verschuiving van moeilijkheden is eerder te verwachten dan hare regelrechte overwinning, maar verschuiving is althans te verkiezen boven verstarring. Zij laat