De Gids. Jaargang 86

[p. 161]

Buitenlandsch overzicht.

28 Maart 1922.

Van hoeveel gewicht voor de bepaling der Britsche buitenlandsche politiek de opinie der verwijderde Rijksdeelen geworden is, heeft de geschiedenis van Washington bewezen, en kwam nu het Montagu-Reading incident bevestigen. Het behoud van haar steun tegen Gandhi scheen den onderkoning een groote concessie aan de Moslimsche opinie waard, en hij ried aan dat de Rijksregeering haar Turcophobie beteugelde, en dat het Engelsche volk van dit zijn advies volle kennis zou dragen. De publicatie van 's onderkonings telegram zonder verkregen verlof van het kabinet heeft den secretaris van staat voor Indië zijn portefeuille gekost. Of daarom het waarschuwend woord voor het kabinet verloren is gegaan? De uitkomst der bespreking te Parijs omtrent de toekomst van het Nabije Oosten bewijst het tegendeel. Engeland laat de Grieken los: Klein-Azië blijft Turksch met inbegrip van Smyrna, en de Grieken in die stad zullen niet meer bescherming genieten, dan de Grieksche regeering genoodzaakt wordt in Adrianopel aan de Turken te verleenen. Ook in andere opzichten is de regeling voordeeliger voor de Turken dan Engeland een jaar geleden zou hebben willen gedoogen. Het tractaat van Sèvres is terdege aangetast; heeft Engeland het toegelaten, in de hoop dat nu ook dat van Versailles zal ophouden het heilige huisje te zijn - van anderen?

De Commissie van Herstel, in overeenstemming met het besluit van Cannes de ‘eischen van Londen’ voor 1922 tot 720 milioen goudmark in baar en 1450 millioen goudmark in

[p. 162]

goederen beperkende, heeft reeds een veel verder gaande vermindering van de tegen Duitschland te handhaven vordering overwogen.

Zij zou geadviseerd hebben de geheele schuld van Duitschland terug te brengen tot het bedrag waarmede die schuld de intergeallieerde schulden te boven gaat, mits maar deze laatste konden worden geschrapt. Die intergeallieerde schulden namelijk beginnen het geweten van sommige ‘overwinnaars’ te drukken. Blijft Amerika op zijn stuk staan, dan zullen zij het eerlang niet slechts de conscientie der ministers van financiën, maar het huishoudboekje van iederen belastingbetaler doen. Amerika berekent reeds, hoe zijne vorderingen door het uitblijven van rentebetaling sedert de verplichtingen werden aangegaan, zijn opgeloopen. Schappelijk te blijven tegenover schuldenaars die de middelen die hun resten aan militaire uitgaven verdoen, is den Amerikaanschen burger, onverschillig tot welke partij hij zich rekene, te veel gevraagd. Engeland krimpt zijn oorlogsbudget dan ook reeds met zeer aanzienlijke bedragen in, en zou zich gaarne bewegen in de richting door de Vereenigde Staten gewezen, die het onverantwoordelijk noemen, in de bestaande omstandigheden langer troepen aan den Rijn te laten staan, en vast de hunne terugtrekken. Het is tegen deze politiek, die hij vreest dat ook die van Schanzer zal blijken, dat Poincaré bij voorbaat zijn vrienden van de Kleine Entente te wapen roept. Benes is te Parijs geweest, Skirmunt daarheen op weg, en Bratianu wordt er verwacht. Zij zullen in de commissies te Genua moeten werkzaam zijn, nadat Lloyd George zijn te verwachten groote redevoering zal hebben afgestoken, en tegen den tijd dat het resultaat ter tafel kan worden gebracht, zal Poincaré, volgens het jongste bericht, tegenwoordig zijn......

Wat Lloyd George's positie te Genua niet versterken zal, is, dat de geheele wereld gezien heeft, hoezeer zij in Engeland zelf is verzwakt. Zijne poging om een verkiezing voor het Lagerhuis te forceeren onder den verschen indruk van Balfour's succes te Washington is door Sir George Younger verijdeld: eerst moesten, gedurende deze zitting, beloften aan den conservatieven vleugel der coalitie in zake samenstelling en bevoegdheid van het Hoogerhuis worden ingelost. Lloyd George's volgende zet was, van de Balfour's en Curzon's een

[p. 163]

waarborg tegen den voortduur van persoonlijke aanvallen uit het conservatieve kamp te verlangen; - zij hebben hem dien waarborg niet kunnen geven. Daarop heeft de premier, eer hij naar Genua ging, een votum van vertrouwen geëischt (in de Engelsche practijk een ongebruikelijke handelwijze). Een votum van vertrouwen - in zake de conferentie, amendeerden de conservatieven, en met dit vertrouwen op termijn nam Lloyd George genoegen. Doch eer nog het votum is uitgebracht, wordt ook het vertrouwen in zake de conferentie problematiek. De ‘die-hards’ schijnen den eisch te stellen, dat de feitelijke erkenning der in Rusland bestaande regeering (die men te Genua ontmoeten zal), niet, volgens het aan Lloyd George toegeschreven verlangen, tot eene erkenning de jure mag worden uitgebreid, en het heet dat voor dien eisch in het kabinet zelf mede stemmen opgaan. De laatste veertien dagen vóór Genua zouden, althans te Londen, stormtij kunnen worden. Vooralsnog zit, te Parijs, Poincaré veel rustiger.

De ex-neutralen zullen zich, te Bern, over de te Genua aan te nemen houding beraden. Het is gewenscht dat hun stemmen harmonieeren en tevens zoo krachtig mogelijk klinken. Hunne volksvertegenwoordigingen behoorden thans den plicht te gevoelen, tot dit doel mede te werken, door zelf klem te leggen in de woorden die zij de deputaties medegeven als uitdrukking harer hoop en heiligste verlangen. De Nederlandsche Kamer schijnt deze hooge taak aan een communist te zullen overlaten, die vermoedelijk een paar dikke woorden over Rusland hebben zal, welkome aanleiding tot relletje zóóveel. Het kleine maar daarom niet volstrekt onwezenlijke deel dat ook ons volksorgaan aan het wereldbestel zou kunnen nemen, behartigen wij nog altijd slecht. Naar Nederlandsche individuën toont meer dan eens een vreemd publiek met welgevallen te kunnen luisteren - nog onlangs een te Brussel naar Mr. van Gijn - maar de Nederlandsche collectiviteit zoekt zelfs niet naar den klank, die tot buiten de landsgrenzen zou kunnen doordringen. Voor het Nederlandsche parlement schijnt op het oogenblik vóór het vertrek der deputatie naar Genua geen wereldprobleem te bestaan, en de Nederlandsche regeering gaf nooit aanleiding te vermoeden dat zij zulk zwijgen onbe-

[p. 164]

hoorlijk vindt. Representeert zij dus te Genua niets, dan eigen kabinetswijsheid? Alsof verstand en stille knepen alleen de wereld - deze wereld! - dienen konden. Op een oogenblik als zij thans doorleefd, cijfert zij terecht alle sluimerende kracht weg; uit het moeras helpt haar alleen die, welke thans wordt aangespannen.

C.