De Gids. Jaargang 83

[p. 162]

Aanteekeningen en opmerkingen.

De Koningin naar Indié. -

Indië dringt er op aan dat Hare Majesteit Haar tropisch rijk bezoeke, en het zal goede staatkunde zijn, aan dien wensch gevolg te geven.

Is het natuurlijk, dat, in onzen tijd, de Europeesche souverein van een Indisch rijk daar nooit den voet hebbe gezet? Koning George V oordeelde van niet, en zijn verschijning te Delhi heeft Britsch-Indië nauwer aan zijn Rijk verbonden.

Constitutioneele bezwaren? Zij zijn er om overwonnen te worden. Wij hebben den plicht, onze constitutioneele practijk in te richten naar de eischen van het heden, die andere kunnen zijn dan die van gisteren. De zaak is, zonder grondwetsverkrachting, uitnemend wèl te regelen.

Financieele bezwaren? Meent men het? Alsof de Koningin te verschijnen hadde in Oostersche pracht, instede van in Westerschen eenvoud. Machtelooze nabootsing van inheemschen luister is zeker het verderfelijkste wat men zou kunnen verzinnen. Maar het is volstrekt niet dáárom te doen. De Westerling imponeert de Oostersche verbeelding niet door pronkgewaden.

De zaak is dat Indië de betrekking tot het Rijksgeheel, die staatsrechtsleeraars voor haar geformuleerd hebben, zien, tasten en voelen wil. Zij moet uit de boeken in het leven overgaan. Zij kàn dat nu, door een eenvoudig middel, maar men verzuime een oogenblik niet, dat wellicht nimmer terugkeert.

Overtroefde de Souvereine Vorst, 2 December 1813 op den Dam, Napoleon in staatsie? Zóó uit de visschersschuit

[p. 163]

gestapt, reed hij er heen in het eerste vehikel dat bij de hand was. Het verbond zou bezegeld zijn geworden, al ware hij in lompen geweest. Eén fout kon hij maar begaan, en dat was, niet te komen.

Zooals toen de verhouding tusschen Nederland en Oranje, is het thans die tusschen Indië en Nederland welke, tot haar verinniging, behoefte heeft aan het ongewone. Wij bezitten dit in de persoonlijkheid der Vorstin. Wij woekeren met dat bezit, door het, een zes maanden, op Java en in de Buitenbezittingen op eene winst uit te zetten, die het, binnen dienzelfden tijd, in de brandvrije kluis van het Loo niet behalen zal.

H.T. Colenbrander.