De Gids. Jaargang 82
(1918)– [tijdschrift] Gids, De–
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
[pagina 181]
| |
Buitenlandsch overzicht.26 Maart 1918.Consummatum. Het Rusland van Catharina is niet meer; het is de vraag geworden, of zelfs dat van Peter behouden zal kunnen blijven; of de bolsjewiki zich niet alras beperkt zullen zien tot het Moscovië van Iwan den Verschrikkelijke. Lenin heeft den vrede doorgezet, ‘om de revolutie te redden’. En niet slechts ten Westen van de lijn op de kaart van 5 Maart aangegeven, ook in Lijfland, Esthland, en op de Aalands-eilanden, is Duitschland meester, terwijl het zich opmaakt Finland aan de revolutie te ontweldigen bovendien. Want met een hulproep aan de Duitschers begint alles (dank zij het gedrag der bolsjewiki), en met personeele unies, secundogenituren, militaire en economische conventies zal het eindigen. Met annexatie niet; o Heere neen! Roemenië heeft nog maar een voorloopigen vrede kunnen sluiten. Hongarije's eischen in zake grensverbetering zijn nog niet publiek gemaakt. Vóór Roemenië er in bewilligd heeft, ontvangt het niets van Bessarabië. Intusschen zijn, zooals te voorzien was, die van de Oekraine naar Berlijn getogen om zich tegen den afstand van Bessarabië aan Roemenië te verzetten. Andere moeilijke beslissingen staan Duitschland te nemen in zake Polen, inzake Litauen. The victor's burdenGa naar voetnoot1). Er is in de afgeloopen maand nog flink wat geredevoerd; | |
[pagina 182]
| |
maar het eigenlijke werk deden Hindenburg en Haig, in stilte. Op het oogenblik dat men Rusland onder de knie nam, heeft Hertling West-Europa verzocht zich aan Oost-Europa te spiegelen. De regeering te Havre, heeft hij gezegd, moge toch eens de verzekering van ons aannemen dat wij er niet aan denken, België tot een bestanddeel van het Duitsche Rijk te maken. Wij moeten alleen maar waarborgen verlangen dat het geen opmarsch-gebied tegen ons rijk zal worden. Als de regeering te Havre wil komen praten over de waarborgen die zij meent ons te kunnen geven, ‘zullen wij geen afwijzende houding aannemen, ook al zou de bespreking, zooals te begrijpen is, aanvankelijk niet bindend kunnen zijn.’ Opmarsch-gebied worden, tegen ons Rijk! Die schuldig staat aan den overval van '14 moet maar durven! ‘Moet België gestraft worden, omdat Duitschland gezondigd heeft?’ (Balfour in antwoord). Een afzonderlijk praatje met België, op het oogenblik ingeleid, zou immers niets kunnen inhouden dan: ‘ik wil het land wel dadelijk nominaal aan Albert teruggeven, mits ik er met mijn troepen in blijf staan tot ik Engeland den vrede heb afgedwongen’. Tot welk afdwingen, had Hertling in dezelfde rede te kennen gegeven, ‘onze voortreffelijke legers onder hun geniale aanvoerders’ zich gereed maken. Nu, het is dan eindelijk losgebroken; de grond in Frankrijk kreunt en splijt; - en zal de beslissing nu komen? Vóór de verwachting der Duitschers pleit, dat zij de Engelsche liniën over een aanzienlijke breedte inderdaad hebben doorbroken. Er tegen, dat op de doorbraak der liniën geen doorbraak der legers zelve schijnt te zijn gevolgd; had het Opperwezen zijn ‘tien voor vlijt’ reeds niet voor zijn diensten op 21-23 Maart van den Keizer verkregen, het is niet zeker dat voor de verrichtingen op 24-26 Maart (voor zoover zij zich thans laten overzien) dit cijfer zou zijn toegekend. De Britten (dit scheen gisteravond het voor hen bedenkelijkste verschijnsel) hebben de stellingen over de Somme, waarop zij waren teruggetrokken en waarin zij hunne reserves wilden afwachten, eerst gedeeltelijk moeten ontruimen. Maar de berichten van heden zijn onbegrijpelijk, als men niet moet aannemen dat zij, althans hier en daar, | |
[pagina 183]
| |
op hunne schreden hebben kunnen terugkeeren. Het gevecht tusschen Britten en Duitschers scheen vandaag heen en weder te golven, met het resultaat dat het voordeel eerder aan de Duitschers dan aan de Britten bleef; maar, na een verbijsterend schijnend aanvankelijk succes, hebben dagen lang van de uiterste krachtsinspanning der in getal overmachtige Duitschers nog niet tot afsnijding van eenige Britsche legerafdeeling geleid. Beslist is er, dezen avond van den 26sten, nog niets. In ieder geval hebben de Duitschers in drie dagen een frontslag gewonnen, waarbij het geheele resultaat van den Sommestrijd van 1916 in het niet verzinkt. Of de frontslag zich zal kunnen ontwikkelen tot bewegings-slag, m.a.w. of St. Quentin een Gorlice zal worden, moeten de eerstvolgende dagen nog leeren.
Japan heeft voor de keus gestaan of het zich, onder mom van geassocieerden-voorraden tegen de bolsjewiki te gaan beschermen, de Duitsche agenten buiten Wladiwostok te houden, of iets dergelijks, in een continentaal-Aziatisch avontuur zou begeven, waarvan het gemakkelijker het begin dan het eind zag. Engeland en Frankrijk preekten het aan; maar Amerika, zonder het te willen of kunnen verbieden, ‘onthield zijn instemming’. Het wil de Soviets, die het nog altijd als ietwat baldadige achterneefjes der eigen democratie schijnt te beschouwen, geen militaire mogendheid uit Azië op het lijf sturen nu zij pas door eene militaire mogendheid uit Europa zoo mishandeld zijn. Wilson stuurt hun de boodschap, dat hij met heel zijn hart is bij hunne poging ‘zich voor altijd van de autocratie vrij te maken.’ Men zou zoo zeggen dat toen de Soviets er bovenop kwamen, de autocratie reeds lang was weggevaagd. De zin der wonderspreuk is echter duidelijk: Wilson verklaart zich tegen eene restauratie van het Tsarendom, restauratie die, naar men zich te Londen en Parijs had gevleid, door de hand van Japan zou kunnen zijn bewerkstelligd of althans bevorderd. Nu is men er bang, dat, als de bolsjewiki bezweken zijn, het Duitschland gelukken zal een vorst van zijne creatie op een Moskouschen troon te plaatsen. | |
[pagina 184]
| |
Sembat heeft in de afgeloopen maand stekelige dingen gezegd (zullen wij over zes maanden beter voorwaarden kunnen bedingen dan thans? ‘c'est à vérifier’), en Lansdowne woorden van diepe bezinning. Maar het kanon overstemt nu alles. C.
ERRATUM.
In De Gids van Februari, blz. 500, regel 2 v.o. (artikel van Mr. van Dorp) staat: £ 2 millioen; lees: £ 2 milliard. |
|