De Gids. Jaargang 77

[p. 568]

Het bad.

De lucht is vol zonnebrand, vol van flikkeringen der zomerhitte. Overal boven de vlakke akkers en weiden trilt die hitte op. Het koren in gouden velden beeft in den brand.

Omringd door een oude beuken-haag ligt een verlaten tuin te midden der akkers. De tuin schuilt onder het geheime lommer van oude linden weg.

Zooals de ruine van een huis op een verre vlakte eenzaam verbrokkeld ligt, zoo ligt deze tuin ruig-vergroeid te-midden der velden, als een verhaal uit 't verleden.

Gelijk een borrelende bron in doorblakerd land, lokt deze tuin met zijn koelten van schaduw en met zijn wuivingen van lommer.

Eens stond er een huis in den hof, nu ligt hij verlaten en verwilderd. De beukenhaag wordt door een vervallen en verfloos hek onderbroken; het hangt scheef in verroeste scharnieren en staat half open.

De oude linden, breed-omgroeide stammen, dragen in de kruinen de lichte bloesems. De geuren, zoet van honig, drijven onder het gebladerte rond, vullen den tuin met de andere geuren - van vlier en wilde rozen en kamperfoelie.

In de schaduwen van den tuin wuiven varens; maagdepalmen kruipen langs een verscholen pad, waar gras en mos over 't vertreden kiezel groeien. Dit stille pad glijdt naar een hoek van den tuin, waar geen boomen het licht weerhouden. Het zonlicht danst daar achter de open poort van lommer, en een kleine vijver, tusschen gras en bloemen, schittert er in den fellen licht-dans. Daar is de lichte zon-hal van den schaduw-koelen hof.

En achter dezen vijver, waar lage rozelaren en winden

[p. 569]

om de heining buigen, liggen in den verren zomer-brand de weiden met vele bloemen.

* _* *

Op den bodem van den doorzichtigen vijver welt het water in borrelinkjes uit de bruine diepte op, maar tegelijk vervloeit het daar in kleine kringels.

Op den spiegel blijft er geen rimpeling over, - zijn blankheid ligt ongedeerd.

De vijverspiegel ligt zóó blank en effen, dat de oneindigheid van de lucht er weerkaatsing in vindt.

Uit den vollen vijver sijpelt het water glinsterend weg tusschen het hooge gras van den oever, en onder de heining met rozelaren vloeit het bijeen tot een klein, verscholen beekje, dat kabbelt zijn weg door de weiden.

Om den vijver bloeien vele lisschen. De gele bloemen komen boven de opsprietende bladen te voorschijn. Haar ontplooiende kelken buigen symmetrisch de randen even neer. De groene stengels en bladen zijn gezwollen van water en gedijen hoog en breed. De bloemen zijn teer, mat heffen zij haar sierselen op onder den lichtdrang der zon.

Daar zijn al gestorven bloemen, die in de verschrompelde kelken vergaan. En er zijn bloemen, die pas het leven beginnen en uit de gezwollen en druipende kelken haar gele tooisels naar buiten persen. Zij ontplooien er in het felle licht; de voor water en koele dauw gegroeide bloemen nijgen de teergerimpelde kelken naar de koelte van 't water, die haar eigener is dan de lichtdrang der zon.

Om den vijver en onder de lisschen bloeien vergeet-menieten. De bloempjes verschuilen onder het groen en gluren naar buiten als licht-blauwe oogjes met gouden tintjes, lieve bloeme-zieltjes, die blijde zijn om het verre licht, dat langs de hooge lisschen neerzegent in fijne sprankelingen, door de wazige schaduwen van groen. Overal waar 't gras van den vijver vochtig is van 't wegvloeiende water, gluren die blauwe oogjes rond, vele dicht-bijeen langs verborgen water-geultjes, langs kringelingen en plasjes van 't weg-sijpelend water.

Verder van den vijverrand glimmen de gouden boterbloemen, glim-gulden blaadjes boven het gras, met een glinstering in de zon en met een dof-gouden glans in de schaduw.

[p. 570]

Bij de rozelaren is het wit van hooge ganzebloemen, fijn-witte kransjes om gele hartjes. Die heffen zich alle hoog boven het gras en rekken zich naar de zon, de lichtverlangende zomerbloemen.

Daar tusschen, als verdwaald in het wit, vlamt een roode papaver op, een vlam-bloem, een fel-roode klank in de blanke melodie van de witte bloemen met de goudene hartjes.

De wilde rozen en de winde-kelken buigen om de heining. Rozen, rose opengespreid, en smetteloos witte convolvulus slingeren zich om al de vermolmde palen en gebroken latten van de heining.

Dan strekken zich de weiden uit, vol halmen, vol roode zuring-pluimen en ganzebloemen en gele boterbloemen.

En verder op afgemaaide velden ligt het gras te schroeien in de heete zon; mannen stapelen hooioppers, en meiden harken het dorrende gras in lange riggels over het veld.

* _* *

In koele stilte ligt de oude tuin, onhoorbaar schiet een glanzend-zwarte merel tusschen de varens.

Het gonzen der bijen in de bloeiende linden verhoogt de stilte en de koelte. Want de bijen gonzen in de hitte boven de boomen, waar de zon ongehinderd staat.

Bij den vijver, in den lichten hal van den tuin, beweegt het zomersche leven van kleur en glinsters, het leeft er boven het water en de bloemen, het trilt en glinstert er, het wiekt en zweeft er in de lichte, gonzende stilte van den zonne-dag.

Op gouden boterbloem trilt met zilveren glinsterwiekjes een blauwe libel. Het slanke, teer-blauw lijfje buigt om een gouden blaadje, wijl de wiekjes glinsterend beven in de rust.

Een witte vlinder klapt zijn glanzende vleugels bijeen in den rooden papaver en blauwe kapelletjes wiegen op de ganzebloemen.

Hommels, goud en bruin, fluweelen gegons en gonzend fluweel, zoeken over de lisschen en de vergeet-me-nieten.

En bij de wilde rozen en windekelken wiekt en zweeft het al door een, bijen en hommels, vlinders, libellen en goud-vonkende vliegen.

In kringelingen en sprankels, in parelmoeren glinsters en

[p. 571]

briljanten schitters van kleur, in vonkende goud-lichtjes leeft het juichend in de zon-doorbeefde licht-hal van den ouden, stillen tuin.

* _* *

Daar komt een meid uit het hooiland. Zij loopt met haar bloote voeten in de klompen, over de stugge stoppels van het afgemaaide gras. Zij draagt een kort, rood rokje en een groen jakje zonder mouwen. De witte mouwen van het hemd bedekken de bovenarmen tot half de elleboog en verder zijn haar armen bloot. Het zijn stevige, ronde armen, gebruind door de zon. Zij draagt een breed-gerande hoed van geel stroo.

Schuifelend loopt zij over de stoppels tot waar de weiden nog ongemaaid zijn. Daar trekt zij haar klompen uit en loopt met haar bloote beenen door het gras. Zij zoekt de verborgen waterriggeltjes, die uit den vijver komen, en als tusschen haar beenen de drassige bodem sijpelt, dan voelt zij de koelte van het verborgen vocht opstijgen langs haar warme lijf.

Zij stapt langs het kabbelende beekje en vertrapt de vergeet-me-nietjes aan den rand. Zij voelt tegen haar beenen het prettige gestreel van de hooge pluimen uit het gras en soms is er om haar voeten een hofje van ganzebloemen, die met de fijne blankheid van de blaadjes in eens oplichten rondom het blanke vleesch van haar beenen, als zij het korte rokje optilt boven het hooge gras langs den watergeul.

De zon brandt hoog in de lucht en zet het land in het flikkerende hitte-licht.

Het licht is den heelen morgen op de meid neergevallen en heeft haar rood verhit. Maar nu voelt zij de koelte ademen daar achter de haag van vele lichte rozen en witte winden, die alle de kelken van den vijver af en de zon toe keeren. De koelte ademt daar uit den vijver en uit de schaduwen van den ouden tuin. Met vlugge sprongetjes over het hooge gras loopt zij er heen. Haar klompen zet zij voor de haag en haar gele hoed hangt zij aan een paal van het verscholen hek.

Haar rokje neemt zij op tot boven de knieën en bukt zich onder het doornig getak van de rozenhaag. Zij komt hijgend en rood van inspanning aan den vijver, waar zij een grasrand zoekt om er te zitten.

[p. 572]

De meid gaat met de voeten in het water plassen en de koelheid er van lokt haar zóó, dat zij haar roode rok opschuift en met de beenen langzaam dieper in het water glijdt.

De cirkelgolfjes om haar beenen kringelen wijder den vijver in en zij ziet die golfjes na tot ze zich verliezen in de lisschen aan de overzijde. Zij volgt de blauwe libellen boven de bloemen en de glimworpjes in hun flikkerende kringetjes op het water.

De meid rust van het werk in de weide en koelt haar verhitte lijf.

In de stilte van den tuin en in zijn eenzaamheid voelt zij de koele rust als een behaaglijke streeling. Zij maakt haar jakje open en haar witte hemd, zoodat de koelte ook dringt langs haar rug, de adem van het water en van het lommer haar borsten streelt.

Dan overvalt haar de weeldige bekoring van dezen vijver, de verkwikkende bron in den heeten dag. Tot haar komen ook de glorie van den zomer en de stilte van den ouden tuin, met den toover zijner eenzaamheid en koelte. En plotseling trekt de meid haar beenen uit het water en springt op. Het jakje rukt zij uit, zij laat de rok neervallen om haar voeten en keert met een snelle beweging het witte hemd over haar hoofd. Nu glijdt zij naakt langs den grasrand neer en den vijver in, tot het water boven haar heupen kringelt. Met de handen spoelt zij het water over de schouders, dat het glinstert op het blanke vleesch en afdruipt over de ronde borsten, waar droppels parelen op de roze tepels.

Voet voor voet schuift zij verder den vijver in, het water stijgt tot haar borsten. Dan beklemt haar de koude en zij loopt diep-ademend terug naar den rand, breed zet hare borst zich uit onder de ademing. Op het gras valt zij hijgend neer en rekt de armen boven het hoofd in ontspannende rust. Haar blanke lijf ligt als een groote, rose bloei in de pracht van den zomer.

Als al de waterpareltjes van haar borsten en dijen weggekraald zijn, staat zij langzaam op.

Haar hemd laat zij over de schouders glijden, het plooit tot de knieën neer. Zij trekt weer haar rok en jakje aan en loopt dan de schaduw van den tuin in. Zij zet voorzichtige stapjes op het kiezelpad, waar zij de mosplekjes zoekt voor haar bloote voeten.

[p. 573]

Verwonderd luistert zij naar het verre gegons der bijen, omdat zij niet ontdekken kan waar ze zijn. Met verheugde oogen, alsof het iets heel nieuws voor haar is, ziet zij den merel na, die glanzend zwart langs de koele varens schiet en met zijn oranje-snavel naar wormpjes pikt.

De lucht is hier vervuld met anderen geur, zoeter en vreemder. En zij zelf voelt zich ook anders na het geheime bad in den vijver. Zij voelt zich licht en verheugd en het verwondert haar, dat zij nooit eerder haar lijf gebaad heeft en zich naakt neergelegd in het geurende gras.

En een streelende warmte gaat door haar heen, een vreemd verlangen doorbeeft haar. Het schijnt haar, dat zij in eens een ander is geworden, één, die meer is dan de meiden uit het dorp; omdat zij gebaad heeft in het water en het naakte lijf rose en blank gezien heeft, buiten, in den vollen dag.

Door de gonzende stilte klinkt van ver een stem. De boer bij de hooioppers is weer aan 't werk gegaan en zij hoort hem roepen om haar.

Vlug, met groote stappen, loopt zij terug langs den vijver. Blij om het nieuwe, dat hier met haar gebeurd is, plukt zij de roode papaver en steekt de vlambloem op haar groene jakje.

Als een geluksvoorspelling draagt zij het voornemen mee elken dag op dit geheime plekje de koelte te zoeken en zich over te geven aan de weelde haar naakte lijf te zien.

Als zij onder de rozestruiken heen weer in de weide gekomen is, zet zij haar breeden stroohoed op, neemt in elke hand een klomp en loopt met hoog opbeuren der voeten door het lange gras.

Op het hooiland trekt zij de klompen aan en gaat naar het hooi om het in riggels te harken.

De boer vraagt waar zij zoo lang geweest is, en de knechten en meiden kijken haar verwonderd en onderzoekend aan.

De meid antwoordt niet.

Zwijgend doet zij haar werk en haar oogen volgen de hark, die zij uitwerpt en weer naar zich toehaalt door het hooi.

Als een zoet geheim draagt zij onder haar werk de herinnering mee aan den koelen vijver en de schaduw van den ouden tuin.

Johan Wesselink.