De Gids. Jaargang 76

[p. 190]

Een vergissing hersteld.

Ik moet een misvatting herstellen, waaraan ik mij schuldig gemaakt heb in het opstel ‘Drie brieven van Juffrouw Toussaint aan Willem de Clercq’, in De Gids van September, en waarop de heer P.A. Pijnappel mijne aandacht vestigde.

Al was het in goed gezelschap dat ik mij vergiste, toen ik, op het gezag van den kundigen biograaf van Mevrouw Bosboom-Toussaint, het voorstelde alsof Bakhuizen van den Brink in 1842 het land had moeten verlaten¹⁾, een schromelijke vergissing blijft het. De verloofde van Juffrouw Toussaint verliet het land eerst in October 1843 en de brief van Toussaint aan Willem de Clercq, waarvan ik het fragment mededeelde en waarin zij over dat vertrek spreekt en over de deelneming welke zij, bij die gelegenheid, van vele zijden ondervond, kan dus niet van 14 Januari 1843 geweest zijn. Het fragment, waaronder genoemde datum staat, moet bij een anderen brief behooren, waarvan een gedeelte is verloren geraakt. Dat Gerrit de Clercq zou hebben kunnen lachen over stijl en schrift van een brief van zoo ernstigen inhoud als die, welken zij schreef na het vertrek van haar verloofde, is bij Juffrouw Toussaint niet opgekomen.

Datgene wat in De Gids van September op blz. 554 en 555 werd afgedrukt en waaraan het slot ontbreekt, moet geschreven zijn na October 1843 en, daar de briefschrijfster spreekt van Willem de Clercq's aanstaanden verjaardag, waarschijnlijk niet eerder dan in de eerste helft van Januari 1844. De Clercq toch was 15 Januari jarig.

In dit fragment leze men voorts op blz. 554 reg. 12 v.b., in plaats van ‘allersmadelijkst’, ‘allersmartelijkst’, en reg. 6 v.o.: ‘Ik ga Mevrouw Van den Brink opzoeken in hare verlatenheid’.

J.N. van Hall.

1) Dr. Johs. Dyserinck. A.L.G. Bosboom-Toussaint. 's Gravenhage, Martinus Nijhoff, blz. 63.