De Gids. Jaargang 74

(1910)– [tijdschrift] Gids, De– rechtenstatus

Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd



[pagina 285]
Lyrische fragmenten uit het spel van ‘Alianora en Reynalt van gelre’Ga naar voetnoot1) Uit de eerste handeling Mey-liet (Als bruiloftslied toegezongen aan Alianora en Reynalt bij hun aankomst op het slot te Nijmegen) Ic hadde in myns herten hovekyn Den scoonsten mey gheplant; Gheen lief en trat aen tveynsterkyn: Si wonede in een vremt lant. En hadde si niet toegheseyt Wat dach si soude comen, Den sconen mey stont al bereyt Blint van den witten blomen. ‘Myn lief dat es eens coninx kint, Si woont verre over see, Si esser also sere bemint: Dat sceyden doet haer wee.
[pagina 286]
Die winde maken luut geclach, Die see staet blanc van baren: Si wacht na enen stillen dach Dat si mach overvaren.’ Die bloemen vielen deen na daer, Die doorne quamen bloot. Saen volgt die coude tyt in tjaer, Die gheeft den mey die doot. ‘Nu wermt, myn rode hertenbloet, Die wortelkyns van binnen: Na winter smaect die lente soet; Ic salse noch beminnen.’ - - ‘Myn lief dat es eens coninx kint, Si coomt van over see. Si sceydet licht van maech ende vrint: Si vaert na beter stee. Die winde maken bliden clanc, Die see leyt 'lyc een brugghe: Die coomt uit vriër herten dranc, En keert nooyt meer te rugghe.’ Ic hebbe in myns herten hovekyn Den scoonsten mey gheplant: Nu door dat open veynsterkyn Strect, liefste lief, die hant! Aensiet den wonderliken mey, Den scoonsten in den lande, Ende pluct der bloemen suvere snee Met uwen snewynen handen.

[pagina 287]
Dat liet van den sangher (Op de bruiloft te Nijmegen dwingt Reynalt een voorbijvarenden zanger aan wal te komen en voor zijne gasten te zingen) Ghi wilt met macht, Heer Grave, dwinghen Den gheest dien gheen en dwinghen can?... Een sangher es een eerlic man. Die loghene en laet haer niet besinghen. Wat lawerc roept als onder tstyghen? Ooc therte en singt omlaghe niet. Ghi eysct een scadu voor een liet: So hoort ghi dat ic woude swighen. Ic quam in vruecht naer hier ghevaren Al met den morghen op den vloet; Ic peysede op wisen vro ende soet - Si ontghinghen mi als dorre blade. Een donckerheit viel op myn oghen In tmidden van den claren dach. In enen duusteren spieghel sach Ic scimmen daar si haer bewoghen. Het quamen eerst voraenghetreden Myn Grave self met synre bruut. Ken hoorde clanc van snare of fluut, Ken hoorde niet der lippen reden.
[pagina 288]
So stille als scepselen ongheboren Vervolghede haer een langhe stoet; Si screden in een scyn van bloet Als in den herfst dat aventgloren. Ic sach dat lant verdeelt in veden, Uw sonen doot ende kinderloos, Ic sach den viant starc ende boos: - Ic bleef in tranen neergheseten... Syt ghi van die die waerheit horen, Die gheren achten op haer raet? Dat goet allene heelt dat quaet. Myn Heer vernam dat quaet te voren... Ghi wilt met macht, Heer Grave, dwinghen Den gheest dien gheen en dwinghen can. Een sangher is een eerlic man. Die loghene en laet haer niet besinghen.

[pagina 289]
Uit de tweede handeling Een liet van Alianora Die grote sonne, die mane, Die sterren onghetelt, Si wandelen wide banen In tblauwe hemelvelt, - Doch haer negheen gaet vri ende vranc, Elc heeft haer op- ende nederganc: Si syn so scone gevanghen In haren lichten ganghen. In alder werelt ronden Een enich dinc bestaet, Dat vri ende onghebonden Na eyghen lusten gaet: Dat is dat vrië menscenhert, Dat doolt in vruecht, dat doolt in smert, Maer buten syn verlanghen En wertet niet ghevanghen. Ten es niet scoon so sere Dan als dat herte vint Syn innerlic begheren, Dat herte dat hem bint: Dan willet wel ghevonden syn, Dan willet wel ghebonden syn:
[pagina 290]
Si gaen so blide tega're Of si nooyt vri en waren. Myn herte ghinc verloren In ongheweten druc, Doe wartet uutvercoren Toter minnen soete juc: Mi docht het mocht voor emmer syn, Maer grote vruecht wart groter pyn: Die ander brac den cluuster Ende liet myn herte int duuster. Nu tighen wi versceyden, Een elc na sinen cant: Hi coos die lichte weyden, Hi liet mi tdonckere lant - Doch maect myn herte allene ende cranc, Bi nacht ende leet noch bliden clanc, Of hi minen roep vername Ende mi noch wederquame... Die grote sonne, die mane, Die sterren sonder tal, Si wandelen wide banen, Maer vri en gaet gheen van al. Vri gaet allene dat menscenhert, Dat doolt in vruecht, dat doolt in smert, Maer buten syn verlanghen En wertet niet ghevanghen.

[pagina 291]
Bermherticheit (Toegezongen aan Alianora bij het verplegen van zieken en het eigenhandig verbinden van een melaatsche) Bermherticheit ghi wondercruut, Van Gode selve ons ingheplant, Dat breect in soete vaerwen uut Van bloessemen ontloken, Ende vult der eerden dorre lant Met Paradysscen roken. O Vrouwe doe ghi nederboocht Ende in demoedicheit ghekniet Die rauwe wonden aen u toocht Met uwen hoghen handen Na tbeelt ons Heren daer Hi liet Den throon om onse ellende, - Mi dromede dat den Gheest mi nam Ende inbracht onder Symons dac Doe daer met heten tranen quam Die salighe sondaresse Ende over Jhesu voeten brac Haer alabastryn flessce: Met haren tranen menghede si Die salve daer sise overgoot, Die nate voete droghede si
[pagina 292]
Met haren langhen haren, Die gore der hemelen doorscoot Die camer daer si waren. Mi dromede dat den Gheest mi nam: Ic stont daer Jhesus wart gheleyt In tgraf na bi Jherusalem: Ic sach die heylighe vrouwen Met speceriën toebereyt In also groten rouwe: Met haren handen wiesscen si Die dode wonden bloederoot, Met haren tranen mengheden si Die costelike salve: Dat licht der hemelen omsloot Die duustere ghewelven. Bermherticheit ghi wondercruut, Van Gode selve ons ingheplant, Dat breect in soete vaerwen uut Van bloessemen ontloken, Ende vult der eerden dorre lant Met Paradysscen roken.

[pagina 293]
Uit de derde handeling Dat liet van den Rhynscen wyn Die wonen bi den ouden Rhyn, Si werden out begraven. Ten is gheen dranc als Rhynsce wyn Een dorstich hert te laven! So ghi wilt lanc geluckich syn, Drinct Rhynscen wyn, Drinct Rhynscen wyn! Ten is gheen dranc als Rhynsce wyn Een dorstich hert te laven! Ic vriede jonc een maechdekyn, Si was ghelyc eenre bloeme, Myn herte cramp van soeter pyn Als icse hoorde noemen... Si sprac: ‘Het sal een ander syn! Die Rhynsce wyn Smaect u te fyn! Gheen man en sterft van hertepyn Bi enen vollen roemer!’ Sint scenct mi menich maechdekyn, Ic deet na haren woorde, Den claren beker Rhynscen wyn Ghevult tot aen den boorde.
[pagina 294]
Als was versmolt die hertepyn: Die Rhynsce wyn Was medicyn! Langt mi den beker Rynscen wyn Ghevult tot aen den boorde! Doe icse sach den lesten keer, Si was een weduvrouwe, Doe hadde si dat herteseer Dat si mi woude trouwen! Ic sprac: ‘Dat was voor enen keer, Maer nemmermeer, Maer nemmermeer! Drinct Rhynscen wyn! Van herteseer En sterft gheen weduvrouwe!’ Die wonen bi den ouden Rhyn, Si werden out begraven. Ten is gheen dranc als Rhynsce wyn Een dorstich hert te laven! So ghi wilt lanc geluckich syn, Drinct Rhynscen wyn, Drinct Rhynscen wyn! Ten is gheen dranc als Rhynsce wyn Een dorstich hert te laven!

[pagina 295]
Dat liet van den narre (De nar doelt in zijn lied op Reynalt die zijn eigen vrouw voor andere vrouwen verwaarloost.) Het was een ridder vri ende coen, Van minneliken seden, Hi troude een vrouwe jonc ende scoon, Des en was hi niet te vreden: Van alden sconen oghen Syn herte wart ghetoghen. Doch bi den vrouwen blont ende blanc, Die hi beminnen mochte, En vant hi niet die jare lanc Die ene die hi sochte, Tot van den wilden lusten Syn herte wonde rusten. Wie esser die op eerden weet Syn eyghen sotte herte? Dat leert een man in druc ende sweet Van dusent wisen smerten. Maer weynich die met eren Hemselven coomt te leren! Die ridders saten bi tgelach, Si aten ende si dronken, Den sangher sanc tot dat den dach
[pagina 296]
Quam door die nacht geblonken... ‘Nu, sangher, singt ten leste Dat scoonste liet, dat beste!’ Hi sanc een lustich liedekyn Van der alderscoonsten vrouwe: ‘Haer haer is als der sonnen scyn, Haer oghen hemelsblauwe, Haer wanghen witte rosen Daertusscen rode blosen. Haer herte es als een borne claer Van water soet so trouwe...’ ‘So segt mi, sangher, over waer, Den edelen naem dier vrouwe! Waer mach die overscone In alden lande wonen?’ ‘Een naem is als een sidyn cleet. Een cleet is saen versleten. Ic swyghene: dat ghi niet en weet, En cont ghi niet vergheten... Si en can niet verre wonen, Die moeder uwer sonen!’ - - Het was een ridder vri ende coen, Van minneliken seden, Hi hadde een vrouwe trou ende scoon, Des was hi sere te vreden. Van ghenen anderen oghen Syn herte en wart ghetoghen.

[pagina 297]
Woorden van alianora (Wanneer zij met haar twee kinderen binnenkomt op Reynalts feestmaal te Nijmegen) ‘Wilt ondersoecken nu, So biddic u, Myn lieve Here, Crancheit ende smet, Den blaem daermet Si mi onteren. Ghelyc elc ander wyf Draghic myn lyf Sonder gebreke: Onse suvere sonen twee Voeric u mee: Die moghen voor mi spreken. Het waerre meer, En ghinc myn Heer Die jonste Gods niet self verbueren. Mach Ghelre nooyt Van vorst berooyt Om oir uut onsen bloede trueren! Wilt ondersoecken nu, So biddic u, Myn lieve Here, Crancheit ende smet, Den blaem daermet Si mi onteren.’ P.C. Boutens.	voetnoot1) Mimisch-muzikaal spel, bestemd opgevoerd te worden bij de aanstaande lustrumfeesten te Leiden.

Vorige Volgende

Lyrische fragmenten uit het spel van ‘Alianora en Reynalt van gelre’Ga naar voetnoot1)

Uit de eerste handeling

Mey-liet

Dat liet van den sangher

Uit de tweede handeling

Een liet van Alianora

Bermherticheit

Uit de derde handeling

Dat liet van den Rhynscen wyn

Dat liet van den narre

Woorden van alianora

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs