De Gids. Jaargang 68

[p. 490]

Alles wèl.

Uit den Juni-dag volzonnig, van luchten die wellen als melk zoo malsch overloopende vol, zoet van regenreuk, aardreuk, knoppenreuk, flonkergroen en flonkerblauw hemelwijd opengegaan; uit het hart van deze bloem van een dag, het donkere zacht-gewelfde hart, den donkeren zacht-gewelfden grond, wat heimelijke kracht is het, die ge met zoo fijne prikkeling in me opdrijft, bloemenvoedster aarde, dat ik er van tintel tot in mijn vingertoppen toe en al mijn gedachten gloeien? Wat is dit dat ik door mij heen voel gaan als het liefelijke leven der dagbloem zelf, stengel-sap, harte-honing, daar ik geheel van doortrokken ben en doorzoet, dat mij wonderlijk verandert in iets geurigs, teeders, lichts, eenerlei met den geur, de teederheid, het lichte rondom?

In mij trekt op, door mij gaat heen, bewegende in en uit met mijn eigen adem, het gebuig van de spitse grassprietjes in den wind, de kabbeling van het licht over schaduwplekken, de bolligheid uit het Westen die den hemel zoo wijd openblaast, vlossig en blauw de hoogte in, door mij heen de zuiverheid waarin al de scherp-gekante bladers staan, waar de reuk der acacia-bloesems zoo ijl van blijft, waar de vlijmheldere leeuwerikkenkeel van gespannen staat, trillende in evenwicht op bijna brekende hoogten van geluid.

Tusschen het groene gras hier dit wittige, droppelig aan ronde toppen, van rijp-roode vloeilijntjes doorloopen, - is dat mijn hand wel?

Is dit een mouw, dit als een blad zoo zachtruig aan te voelene, bestoven met dezelfde kleuren als die op de vleugels

[p. 491]

van die kleine kapel daar zitten - den bruin-zwart-wit bekrieuwelden onderkant van de blauwe vlerken die tegen elkaar opgeslagen beven terwijl zij driftig drinkt uit de klaverbloem?

Dat ‘Ik’ dat zoo hard was en zoo nauw, wat is er toch mee gebeurd dat het nergens meer pijn doet?

Die het millioenerleie leven draagt als éen, moederlijke aarde, laat dichter nog mij tegen je aanliggen, laat mij, willoos geheel, voelen hoe goed het doet als alle afsluitsels zoo wegvloeien, alle scheidingen opengaan tot wegen van gemeenschap, en ontmoetingen gebeuren, en daar is plotseling herkennen van wat het vreemdst en het verst had geschenen voor iets wèl-vertrouwds, lief sedert heél lang al.

Zoo tusschen gras en madelieven laat mij voelen hoe goed het doet, van zichzelven àf, met al het andere te zijn een groeiseltje uit u, een stukje van u zelf uit uw binnen-donkerte lichtwaarts gekiemd, en opengegaan zús in plaats van zoo, een mensch in plaats van een kiezel, een halm, een vogel een wolk, omdat gij dat wildet zoo, omdat het zoo goed was, juist op dat oogenblik en die plek een mensch goed was tusschen al het andere goede.

Alles is zoo goed, niet waar, gij goede! zoetelijk verzadend als melk geeft gij mijn tegen u aan hunkerend hart de zekerheid te drinken.

Goed het stilliggen van zware koude steenen, kiezels op het tuinpad, zwerfblokken op de hei onder zwart-zwaaiende kraaienvlucht, rotsen aan het bulderige zeestrand.

Goed het blaadjes uitsteken der planten, het bloemen opendoen, het zorgzaam rijpen en toewerpen aan den weg er mee loopenden wind van zaad.

Goed het draven van de schoone, sterke beesten om buit, van tweeërlei bloed rood het gevecht, de slaap der verzadiging, de lok-schreeuw door den nacht.

Goed het aanschouwen en vergelijken, het bedenken van de dingen dat menschen doen, de begeerige kracht die vermeestert en vervormt, het maken van schoonheid om te hooren en schoonheid om te zien, het stellen van een vaste orde.

Goed het allermeest, van al het beste in de beste dingen het allerbest - o, dit, dit is het wat ik eerst maar niet herkende! de binnenste deugd, de zoete kracht, het teere

[p. 492]

als in nog ongebarsten ei zwak pikken van een snebbetje, zacht-blije als kleinkindjes-oogen daar onder moeders oogenlach het kennen haast in komt - o, laat nu stiller gaan mijn adem, laat niet zoo suizen mijn bloed, laat me zijn een zuivere klokkeholt' van stilte rondom het begin van een klank, het éven-bevende dat een woord wil worden om te reiken er mee naar dit allerbeste. Nu, nu hoorde ik het binnen in mijn hart, o nog eens, duidelijker toch; nú - o! de groei!

O, in alle dingen het allerbest de groei, de groei die werkt in elk zijn eigen wonder uit, zijn eigen geheimenis en reden van bestaan, die breekt de rijpe volkomenheid met schooner volkomenheid, kiemspits, die meerder altijd in al méerdere wezens, in o! als gras op de vlakte, als boschgebladert, als droppels in alle zeeën, zoo vele, zoo volle, zoo overal van overal aanwassende weligheid van wezens ontelbaar-gestaltig gaat een slingerklimmenden gang.

In de verte, middagzon-hoog boven verblind opstarende gedachten uit, wat is dat voor een glorie?

O, naar veel schooner nog dan de overschoone dag voel ik nu de stuwende kracht heenstroomen, met veel grooter groeisel word ik nu eenerlei.

Ik hoor lentelijke stemmen roepen, ik zie oogen waar de toekomst in schijnt, zékere tijding komt op mij aan van allerblijdst gebeuren.

O, de dreun op den grond van eendrachtige tienduizenden uit schaduw en engte opgebroken naar een rondom open gedijplaats!

O, de schitter in den zonnestrijd van toornige bijl-slagen waar het gister in splinters voor vliegt, verbrijzeld met het schutsel mee de dwang!

O, de luwte in de lucht, de boezem-warmte, tusschen hart en zachtste handen moederlijke koestring die het morgen behoedt!

O, de groei in de ziel van de menschen! de groei van kennis, rechtvaardigheid, wil tot het voor allen beste, is hij ooit zoo heerlijk geweest?

Schijn op me, zon, door de fonkeltranen van geluk heen waar mijn oogen vol van schieten, schijn in me! neem het helderste van me, het liefste, doe met me of ik een

[p. 493]

dauwdrop was, vervluchtig me in frischheid een seconde lang, voor een vezeltje van dat groeisel een luchtige dronk!

Het groeit, het groeit, het is alles wel.

Wel ons allen, wel ons allen, allen genooten in 't schoone zijn, in 't schoonere worden wèl.

Laat ons elkander in d'oogen lachen, laat ons handhoudende gaan, laat ons der komende grooteren groeipijn verwèlkomen in ons.

Wèl, goede aarde, alles wèl, aarde die door zonnen en sterren het wordende veilig draagt, als door een hof vol lelies en rozen een moeder haar lieve kind.

Wèl, jelui schaduwtjes, bladers, vlinders, mijn kurige speelnootjes in den zonneschijn.

Wel, gij bij in het dagbloemenhart, droppel die half gedronken al aan zuigende wortels hangt, voorbijgaand mijne ziel.

Alles wel, alles wel, eens voor altijd, wèl.

Augusta de Wit.