De Gids. Jaargang 22

[p. 256]

Santa Filomena.

(Saint Nightingale.)¹

[Naar H.W. Longfellow.]

Eene eedle daad, een heerlijk woord,
Hoe rijst hem die voor 't eerst ze hoort,

Een zoet verrassen veil,

Het hart tot hooger peil.

't Is of der grootsche zielen vloed
Ons dringt in 't binnenst van 't gemoed

En onvoorziens ons beurt

Uit wat ons daaglijks steurt.

1 Onder dezen titel heeft de dichter zijne hulde gebragt aan Florence Nightingale, in den Oosterschen Oorlog de Heilige van de Krim geheeten. Getroffen door eene toevallige overeenstemming van naam, daar Philomena zoowel als Nightingale nachtegaal beduidt, zag hij geen bezwaar in de toespeling op de maagd en martelaresse onder Diocletianus, schoon onze voortreffelijke tijdgenoote tot de hervormde gezindheid behoort. De zanger van den Psalm des Levens, men weet het, is niet van diegenen welke, in hunne ingenomenheid met eenige voorstellingen aan het Oude Verbond ontleend, liever de eerste eeuwen des Christendoms verloochenen, dan uit verleden en heden beide tot de ontwikkeling eener betere toekomst trachten bij te dragen. Helaas! waarom gebiedt de billijkheid er bij te voegen, dat zijn geest ook in de nieuwe wereld op verre na niet die des algemeens is!
Vertaler.

[p. 257]

 

Lof, eere aan hen, wier woord of daad

 

Niet enklen troost, niet enklen baat,

 

Neen, waar hun faam zich rigt

 

De gansche wereld sticht!

 

 

 

Zoo dacht ik te avond, toen ik las

 

Hoe 't met dat stervend leger was,

 

In loopgraaf vuns en vocht,

 

Heel 't kamp een jammerkrocht, -

 

 

 

De dappren, in den slag gewond, -

 

Hier kleumende op den killen grond,

 

Daar kermende om 't genucht

 

Van slechts wat licht en lucht;

 

 

 

Ai zie, in 't huis van rouwe en ramp

 

Verschijnt me een jonkvrouw met een lamp,

 

Die, waar een kribbe staat,

 

Door 't krimpend duister gaat, -

 

 

 

En menig zwijgend lijder kust,

 

Haar zorg zijn laafnis zich bewust,

 

Eer ze op den muur verzwindt,

 

De schaâuw van 't lieve kind.

 

 

 

Alsof de hemel zich ontsloot,

 

Maar 't floers er ijlings weêr voor schoot,

 

Verscheen, verdween 't gezigt -

 

Het straalde en uit was 't licht.

[p. 258]

 

Toch zal door volgende eeuwen heen,

 

De poorten uit van 't grijs verleên,

 

Die flikkerende schijn

 

Brittanje's luister zijn!

 

 

 

Een jonkvrouw met een lamp ter hand

 

Zal in 't geschiedboek staan van 't land:

 

Heldhafte, teedre trouw

 

Verheerlijkt in een vrouw,

 

 

 

Die om haar speer, met volle regt,

 

Den palmtak en de lelie vlecht,

 

In schaâuw der kruisbanier

 

Sanct-Philomena's sier!¹.

 

W. - Ds.

1 Drie pijlen verschillend geplaatst, - ‘anderen zeggen eene werpspies,’ zoo helderde een lief vriend, de Vie des Saints aanvullende, Longfellow's teekening op, - een speer dus, een palmtak en eene lelie, ziedaar de zinnebeelden van Sancta Philomena.
Vertaler.