De Gids. Jaargang 5

[p. 331]

Bedenkingen tegen de Verloskundige Tabelle. Te Heerenveen, bij F. Hessel. 1840. 87 pag. 8^o.

Deze welgeschrevene, zeer gematigde, zeer duidelijke en zeer juiste bedenkingen las Rec, met groot genoegen. Rec. bewonderde het geduld van den Schrijver, die over eene zoo ongerijmde vordering zoo omstandig, zoo geregeld en zoo bedaard kon uitweiden.

Maar het was een nuttig Werk, dat is, het doel was nuttig; of de gevolgen nuttig zullen zijn, wij hopen het, wij verwachten het; het zou eene beleediging voor onzen tegenwoordigen Koning zijn, niet te verwachten, dat het gezond verstand en het edele gevoel bij hem ingang vonden, en wij mogen geene vrees, geen wantrouwen koesteren, voordat wij eene andere poging van dien aard zagen falen.

De Schrijver had gemeend, dat de eene of andere uit den kring onzer achtenswaardige en meer bejaarde Geneeskundigen zoude opstaan, en niet zonder reden; maar hij bedroog zich, men zweeg, men rekte zijn geduld nog eens uit, en bevond het taai genoeg, om te blijven zwijgen. In ons Land, waar de zwijgers voor de wijzen gehouden worden, heeft het zwijgen trouwens veel waarde. Eene negatieve qualiteit, Mijnheer! heeft in het algemeen bij ons veel waarde; - ik zou denken, dat men aan iemand, die noch deugden, noch ondeugden heeft, bij ons al vrij hooge waarde moest toekennen; - zoodat wij op den weg der fatuiteit moeten trachten voort te gaan, wanneer wij crediet willen behouden bij plaatselijke, gewestelijke en landelijke Auctoriteiten, en als eerzame burgers willen leven in het Land van melk en boter.

Maar er zijn er, die spreken willen en spreken kunnen, en die toch zwijgen, omdat, zeggen zij, het spreken niet helpt, en men zich slechts gehaat maakt. Zoo dit waar is, moeten zij zich evenwel niet laten terughouden; want het goede moet gedaan en de waarheid moet gezegd worden, al ware het te vergeefs. Ieder, die dat doet, heeft zijn werk volbragt, zijne middelen gebruikt, heeft het zijne gedaan, en hij moet niet vreezen voor het toornige gelaat van de Auctoriteiten, en voor de persoonlijke nadeelen, die hem daardoor zouden kunnen treffen. Sterk door de goede zaak, en open door verachting van alle gevaar, treedt hij op ten strijde, en wacht gerust de argumenten van zijne partij. Hij vreest niet te worden overtuigd van mistasting, hij wenscht het, en viert den triomf van zijne tegenpartij mede,

[p. 332]

wanneer die de triomf der waarheid is; maar hij veracht de intrigue en de magt, en hij wijkt niet, waar deze op hem indringen, waar deze de eenige argumenten van zijne wederpartij zijn.

De ongenoemde Schrijver vraagt eerst naar het doel der Tabelle, welke op het einde des vorigen jaars aan de Verloskundigen werd toegezonden, ten einde te dienen tot een verslag wegens verrigte verlossingen in het jaar 1840. Deze vraag splitst zich als van zelve in twee deelen, namelijk: Was het een wetenschappelijk doel, of wel: Was het een maatregel van geneeskundige policie?

In het eerste geval: Wat kan men, tot voordeel der wetenschap, uit de jaarlijks behoorlijk ingevulde Tabelle leeren?

Kan zij dienen als statistieke opgave? Neen! want de registers van den Burgerlijken Stand zijn veel naauwkeuriger.

Kan men voor de wetenschap algemeene regelen uit deze opgaven afleiden? Neen! want daartoe zijn de opgaven niet uitgebreid genoeg; immers, van zoo vele bijzaken hangt de wetenschappelijke waarde eener waarneming af, dat daarvoor geene rubrieken en geene plaats in eene Tabelle kunnen aanwezig zijn. En daarenboven, men laat waarlijk de massa zóó niet allerhande bouwstof te zamenbrengen, om er wetenschap uit te leeren. De massa is, in den regel, daartoe niet geschikt; zij levert slechte materialen, en wie construëert daar iets goeds van? Wij mogen reeds van geluk spreken, wanneer een wetenschappelijk hoofd de door hem zelven in tal van jaren waargenomene zaken weet te bereiden tot een lichtontstekend en wegwijzend geheel. Dit schijnt onze Schrijver nog niet eens te hebben bedacht. Voor het overige ontwikkelt hij omstandig en wetenschappelijk de zwarigheden, welke zich in den weg stellen tegen het opmaken van eenig wetenschappelijk resultaat uit al de rubrieken van de Tabelle. Voorts blijkt het, dat er voor wetenschappelijk doel nog andere rubrieken hadden moeten worden bijgevoegd, b.v. de dag, waarop de verlossing heeft plaats gegrepen, en de ligging, waaronder het kind geboren wordt; de ontijdige verlossingen, die door de kunst zijn te weeg gebragt; het heerschende ziektekarakter, enz.

Uit een en ander besluit de Schrijver, dat noch de aard der verlossing, noch de afloop van het kraambed, noch de behandeling van moeder en kind, uit de Tabelle met genoegzame zekerheid kunnen worden gekend.

Dus kan er met de Tabelle geen wetenschappelijk doel zijn beoogd.

[p. 333]

Nu komt de vraag in overweging, op pag. 35 en volgende: Of de Tabelle ook kan zijn een maatregel van geneeskundige policie, dat is, of zij kan dienen, om de Verloskundigen bij hunnen pligt te bewaren?

Zal dit doel bereikt worden, dan moeten de Tabellen een duidelijk en volledig overzigt geven van de handelingen des Verloskundigen en van de omstandigheden der verlossing. Het is intusschen reeds gebleken, en blijkt hier nog nader, dat én duidelijkheid én volledigheid moeten ontbreken, en wel door de inrigting der Tabelle zelve.

De Schrijver geeft nu de punten op, waarin een Verloskundige dwalen kan. Hij kan nalatig zijn in het verleenen van hulp; hij kan de hulp ontijdig aanwenden; hij kan verkeerde middelen aanwenden.

Er is op de Tabelle geene plaats, waar de redenen moeten worden vermeld, die den Verloskundige belet hebben, tot eenen meer gunstigen uitslag mede te werken.

De tijd, waarop de Verloskundige moet tusschenbeide treden, kan slechts uit de volkomene bekendheid met de omstandigheden, die de verlossing vergezelden, bepaald en beoordeeld worden. Die bekendheid met de omstandigheden kan uit de Tabelle niet verkregen worden; bij gevolg kan het al dan niet tijdige der hulp uit de Tabelle niet blijken.

Ten derde. De Tabelle vraagt niet, welke geneesmiddelen zijn aangewend, en ook niet, hoe men van werktuigelijke middelen heeft gebruik gemaakt.

De Tabelle kan dus niet de gebreken in de behandeling aanwijzen, en wel in geen opzigt. Maar al kon zij het, geen Verloskundige zou zich zelven aanklagen, en ieder zou genoeg kennis bezitten, om allen schijn van schuld van zich af te keeren; immers, hij is doorgaans de eenige tegenwoordige deskundige, en draagt de zaak voor in het licht, waarin hij ze zelf zag, en ook van anderen wenscht beschouwd te zien.

Eindelijk, de Regering kan niet dwingen en straffen, want zij kan geene regels voorschrijven, hoe men in ieder speciaal geval handelen zal; en ieder speciaal geval staat als zoodanig op zich zelf, is nieuw, is bijzonder, geeft andere zwarigheden en vereischt andere hulpmiddelen.

En zoo zijn wij, op pag. 60, gekomen tot het besluit, dat het doel ook niet kan geweest zijn, om door de Tabellen de Verloskundigen bij hunnen pligt te bewaren.

Dus was deze maatregel der Regering doelloos.

[p. 334]

Nu vraagt de Schrijver: Was zij ook nadeelig?

Ja! want zij is geschikt het groot aantal misbruiken te vermeerderen, welke er in de geneeskundige staatsregeling zijn ingeslopen. Zij veroorzaakt bedrog, ontevredenheid, verzet tegen en minachting van de Regering. Maar vooral, zij veroorzaakt meineed; de Vroedkundige, die gezworen heeft, de geheimen van zijn vak niet te openbaren, wordt hier gelast deze geheimen wel te openbaren.

Deze bedenkingen worden besloten door een regtskundig betoog, dat de invulling der verloskundige Tabelle regtens ongeoorloofd, althans niet noodzakelijk is.

En toch wordt het niet invullen der Tabellen met straffen bedreigd, en toch is het invullen van de Tabelle in lijnregten strijd tegen de Wet, die nog zwaardere straffen op het openbaren der geheimen van het vak heeft vastgesteld.

Dit betoog is geschreven door eenen ongenoemden Jurist, eenen vriend van den Schrijver, en schijnt ons allezins juist toe.

Het geheel is zeer lezenswaardig, en bevat eene duidelijke uiteenzetting der punten, die wij slechts konden aanstippen.

Mogt onze tegenwoordige Koning deze en meer andere zotheden vernietigen, zoodat er geen spoor van overblijft, en men geenen grond vinde, om óf aan het gezond verstand, óf aan den goeden wil der Regering te twijfelen.

Dr. SCHELTEMA.

Arnhem, 14 April, 1841.