'tGheestelijck Bloem-hofken
(1637)–Anoniem 'tGheestelijck Bloem-hofken– AuteursrechtvrijBeplant met veel lieflijcke Bloemkens, van verscheyden Coleuren, tot dienst van alle Liefhebbers der Cantijcke soetgeurigheydt
[pagina 700]
| |
Voys: Hetwas een fraey rijck borgers kint.Ter werelt is geen meer ellent // dan in armoed te wesen,
Maer als men die ten besten went // soo wort de ziel genesen,
Wanneer men wil bemercken // hoe sy het hert kan stercken,
Hoe sy ‘t gemoet // noch voordeel doet,
| |
[pagina 701]
| |
Meer dan den overvloet.
Een arme die Godvrugtig is // en sijns gemoets een weter,
Die vint het licht in duysternis // en spijse by den eter,
Hy suycht Honich, uyt steenen // en blijschap uyt het weenen,
Hebbende niet // hy volheydt siet,
‘t Welck deur Gods kracht gheschiet.
Ten eersten heeft hy geenene noot // om ampten te bedienen,
Burg’meester, ofte schepen groot // sal niemant op hem mienenHy hoeft hem niet te moeyen // met Peerden, of met Koeyen,
Met dijc of dam // maer als een lam // mach hy hem houden tam.
Wanneer den rijcken wort belast // met tafelen vol eten,
So blijft hy in zijn hutjen vast // met stilheyd neer gheseten,
Hy mach wel gaen spanceren // als ander groote Heeren,
Op die rechtbanck // tegen haer danck // wel sitten uren lanck.
Komter een oorloch in het lant // hy heeft niet te verliesen,
Oft soo daer schepen zijn gestrant // hy staet sonder verkiesen,
Om schattinghe te gheven // ist hem ghelijcke even,
Die niet en heeft // oock niet en geeft // en evenwel hy leeft.
| |
[pagina 702]
| |
Komt hy in groote steden gaen // men sal hem niet verdragen,
De beurs mach hy wellaten staen // daer Kooplieden haer plagen,
Wandelt hy op de velden // Hy is bekommert selden
Met lant of zant // maer zijn verstant // dat set hy na sijn handt.
Van haet en nijt is hy bevrijt // in erf-goeden te deelen,
Sijn schoonen tijt hy niet en slijt // met jaren lanck krackelen,
Hy mach zijn tijt besteden // in aendacht, en ghebeden,
Van groote moeyt // is hy besnoeyt // op dat den geest herbloeyt.
‘t Geldt brenght hem niet dan droefheydt in,
Met dagh en nacht in peysen,
Hoe hy ‘t sal brengen tot gewin // sijn vreugt begint te deysen,
Daer andersins met singen // en ander soete dinghen
Hy op zijn werck // verheught hem sterck,
Ghelijck als in een Kerck.
Als d’rijcken een huys bouwen sal // daer is so veel te stellen,
Dat hy mach kijcken boven al // daer gaet hy hem med’ quellen
Schier boven sijn vermogen // dient hy den lust der oogen,
Den armen recht // wel overleght // hoe hy ‘t sal maken slecht.
| |
[pagina 703]
| |
Siet hoe den rijcken is bezweet // met vaeren ende vletten,
Speel-jachten, en Karossen breet // hem niet dan moeyte setten,
Veel onbetemde lusten // houden hem in onrusten,
Sulck’ heerschappy // is slaverny // al scheen het noch so vry.
Pytagoras heeft wel gheseyt // in ‘t verhuysen der zielen,
Dat d’een en d’ander majesteyt // hem niet soo wel bevielen,
Als ‘t vrolijck tierelieren // van kleyn ghe-achte dieren,
Schoen-lappers stoel // na sijn ghevoel,
Ginck boven ‘s Konincks gh’woel.
Denckt als den rijcken hier verarmt // hoe seer hy is verlegen,
Hy is soo in het goet verwarmt // hy kan geen kleyne wegen,
Hy geeft hem dick tot lieghen // uytstrijcken, en bedrieghen,
Een ambachts man // die werken kan // en weet hier al niet van.
t’Aensien en hoeft hy in het kleet // noch huysen niet te soecken,
Het is den rijcken dickwils leedt // dat hy in slechte hoecken,
Wt nood hem moet gheneeren // en als sy veel verteeren,
Een groot gewin // moet komen in // den armen hoeft veel min.
Wanneer ‘t gemoet den rijcken wijst // religie aen te nemen,
| |
[pagina 704]
| |
En alsser dan een kruysjen rijst // daer is so veel te temen,
Sijn eer en hooge staten // die vreest hy te verlaten,
Den arme, hy // is hier van vry // en leeft gerust en bly.
Wanneer den rijcken hier misdoet,
Niemandt en derf hem straffen,
Hier in heeft het den armen goet // want op hem gaetmen schaffen,
Als hy niet wel en wandelt // of erghens in mishandelt:
Dit is van God // een groot genot // want ‘t is der zielen lot.
Wort hier de’t rijcken sieck of kranc // de menicht’ van Doctoren,
Helpen hem dickwils van de planck // al is hy nood’ verloren,
Den armen en geringen // gebruyckt maer slechte dingen,
En wordt ghesondt // met kleyne vondt,
Wanneer het Godt hem jont.
Maer noch is wel het aldermeest // als hier de Rijck’ moet scheyden
Dat hy so seer het sterven vreest // of laet hy hem om leyden,
Hy veynst hem op te geven // maer sou noch geeren leven,
Liet God hem hier // in zijn playsier // hy name wel vertier.
De doot is hem een bitter pijn // so Syrach gaet vermonden,
| |
[pagina 705]
| |
[...]en armen ist een Medecijn // te werden hier ontbonden.
[...]e rijcke komen waerlijck // in ‘t Hemelrijcke zwaerlijck,
Want haren sin // staet meerof min // gehecht op ‘t aerts gewin.
De arme hebben eenen troost // aen Christi leer en leven,
[...]ft men den rijcken al wat g’looft // ’t kan geen sekerheyt geven,
Want met den rijcken vrecken // soo moet hy hier vertrecken,
Lazarus deel // moet hy geheel // aensien als een tonneel.
Als hier den armen lyden moet // gebreck aen kost, en kleren
Hy heeft een groot geselschap soet // die met hem pilgremeren,
Die eertijdts ginghen dolen // in Berghen en in holen,
En desen druck // was haer geluck // gedenkt dit wonderstuk
Den rijcken die sijn schueren houd’,
Die moest van droefheydt huylen,
Apostelen en hadden goudt // noch silver in haer buylen,
Noch konden sy berlyden // in ‘t midden van haer lyden,
Want al haer goet // was int gemoet // die God den armen doet.
God heeft d’arme verkoren hier // die rijck sijn in ‘t geloove,
Al schynen sy verlooren schier // en alleman ten roove,
| |
[pagina 706]
| |
Sy sijn salich gheheten // o wonderbaer secreten,
Sy gheven meer // met mijtjes teer // dan eenen rijcken Heer.
Is dit niet wel een voordeel groot // die d’arme mach geven,
In dese tijdt, en in de doodt // bevrijdt te sijn van treuren,
Oft schoon natuer moet lijden // ’t gemoet kan hem verblyden,
Wenscht gheen rijckdom // ’t zijn weghen krom,
Ghy hoort nu den waerom.
|
|