Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

Dat .ij. Capittel.

1

⁺ENde tis ghesciet in dien daghen datter wtghegaen is een ghebodt vanden keyser Augustus, dat bescreuen soude worden die gheheel werelt.

+ A

2

Dese ierste bescrijuinghe is ghedaen van den president van Syrien Cyrino.

3

Ende sij ghinghen alle om te belijden een ieghelijck in sijn stadt.

4

Ende Ioseph es oock opwaerts ghereyst wt Galileen van die stadt Nazareth, int Ioetsche landt tot Dauids stadt, die ghenoemt wort Bethlehem, om dat hy was vanden huyse ende familie van Dauid,

5

dat hy belijden soude met Maria sijn ghetroude huysvrouwe die bevrucht was.

6

Ende het is ghesciet doen sij daer waren, dat die daghen veruult sijn dat sij baren soude.

7

Ende sij heeft ghebaert haren iersten gheboren sone, ende sij heeft hem in doecken ghewonden ende nedergheleyt in een cribbe. Want sij en hadden gheen plaetse in die herberghe.

8

Ende in die selue contreye waren herders, wakende ende bewarende die wake des nachts ouer hen cudde.

9

Ende siet die enghel des Heeren heeft neffens hen ghestaen, ende Godts claerheyt heeftse omschenen, ende sij hebben ghevreest met grooter vreesen.

10

⁺Ende die enghel heeft tot hen gheseyt, En wilt niet vreesen. Want siet ick vercondighe v lieden een groote blijscappe die alle den volcke sijn sal.

+ B

11

Want v lieden is heden gheboren die salichmaker, die welcke is Christus die Heere in Dauids stadt.

12

Ende dit sal v een teeken wesen. Ghy sult een ionck kindeken vinden in doecken ghewonden, ende gheleyt in een cribbe.

13

Ende onuersienlijck esser metten enghel gheweest een menichte des hemelschen heyrs louende Godt ende segghende,

14

Glorie sij int alderhoochsten Gode, ende in die eerde vrede den menschen die van goeden wille sijn.

15

Ende het is ghesciet als die enghelen van hen wech ghegaen sijn inden hemel dat die herders spraken tot malcanderen. Laet ons doer gaen tot Bethlehem, ende laet ons besien dit woert datter ghedaen is het welck die Heere ons ghetoont heeft.

16

Ende sij sijn ghecomen haestelijck, ende hebben gheuonden Mariam ende Ioseph ende tkindeken gheleyt in die cribbe.

17

Ende dit siende hebben sij kennisse ghehadt vanden woerde dat tot

[p. *794]

hen gheseyt was van desen kinde.

18

Ende alle diet ghehoort hebben sijn verwondert gheweest oock van dese dinghen die vanden herders tot hen gheseyt waren.

19

Ende Maria bewaerde alle dese woerden ouerlegghende die in haer herte.

20

Ende die herders sijn wederom gekeert glorificerende ende louende Gode, van alle dat sij ghehoort ende ghesien hadden, ghelijck tot hen gheseyt was.

+ 21

Ende nae dat veruult waren die acht daghen dat het kint soude besneden worden, soe is sijnen naem ghenoemt Iesus. Den welcken ghenoemt was vanden enghel eer hi in den lichaem ontfanghen worde.

* + 22

Ende nae dat veruult waren die daghen haerder suyueringhen, nae die wet Moysi, soe hebben sij hem ghedraghen in Ierusalem, dat sij hem souden offeren voer den Heere

23

(ghelijck dat ghescreuen is in die wet des Heeren. ⁺Dat alle manlijck persoon des moeders lichaem ierst opendoende sal den Heere heylich ghenoemt worden)

+ D

24

ende om dat sij gheuen souden een slachofferande, nae datter gheseyt is in des Heeren wet, een paer tortelduyuen, oft twee ionghe duyuen.

25

Ende siet daer was een mensch in Ierusalem, wiens naem was Simeon, ende dese mensch was rechtuaerdich ende Godt vreesende, verbeydende die vertroostinghe van Israel, ende die heyleghe gheest was in hem.

26

Ende hy hadde antwoerde ontfanghen vanden heyleghen gheest dat hy die doot niet sien en soude, ten ware dat hy te voren ghesien hadde Christum des Heeren.

27

Ende hy is doer den gheest ghecomen in den tempel. Ende doen sijn ouders het kint Iesum inden tempel brachten, dat sij doen souden nae die ghewoonte der wet voer hem,

28

soe heeft hy dat in sijn armen ghenomen ende heeft Godt ghebenedijt ende gheseyt,

29

Heere nu laet uwen dienaer nae v woert in vrede.

30

⁺Want mijn ooghen hebben ghesien, uwen salichmaker.

+ E

31

Den welcken ghy bereydt hebt, voer daensicht van allen luyden. Een licht tot een verlichtinghe der heydenen, ende ter glorien ws volcs van Israel.

* + 33

Ende sijn vader ende moeder waren hen verwonderende van dese dinghen die van hem gheseyt worden.

34

Ende Simeon heeftse ghebenedijt, ende hy heeft gheseyt tot Mariam sijn moeder. Siet dese is ghestelt tot eenen val, ende tot een wederopstaen van vele menschen in Israel, ende tot een teeken daer teghen gheseyt sal worden

35

(ende doer ws selfs ziele sal een swaert gaen) op dat ontdect moghen worden die ghedachten van veel herten.

36

Ende daer was een prophetersse Anna een dochter van Phanuel van Asers gheslachte, dese was voert ghegaen tot veel daghen, ende sij hadde gheleeft met haren man seuen iaren van haren maechdelijcken staet.

37

⁺Ende dese was een weduwe gheweest tot vierentachtentich iaren toe, die welcke vanden tempel niet en ghinck met vasten ende bidden Godt dienende nacht ende dach.

+ F

38

Ende dese op die selue vre ouer comende beleedt den Heere, ende sij sprack van hem, alle den ghenen die verwachtende waren die verlossinghe van Israel.

39

Ende als sij alle dinghen volbracht hadden nae des Heeren wet, soe sijn sij wederom ghekeert in Galileen in hen stadt Nazareth.

40

Ende het kint wies ende worde versterct, vol wijsheyts, ende die gratie Gods was in hem.

* 41

Ende sijn ouders ghinghen tot allen iaren in Ierusalem, op den hooghen feestdach van Paesschen.

+ 42

Ende als hy out gheworden was twaelf iaren, doen sij opginghen in Ierusalem nae die ghewoonte van den feestdach,

43

ende als die daghen gheeynt waren doen sij weder quamen, soe is het kint Iesus ghebleuen in Ierusalem, ende sijn ouders en hebbens niet gheweten.

44

⁺Maer meynende dat hy int gheselscap was, sijn sij ghecomen tot een dach reyse, ende sij sochten hem onder die maghen ende bekinde.

+ G

45

Ende niet vindende sijn sij weder om ghekeert na Ierusalem hem soeckende.

46

Ende het is ghesciedt nae drij daghen dat sij hem gheuonden hebben inden tempel, sittende int midden der leeraers, hen lieden hoorende, ende hen vraghende.

47

Ende sij verwonderden hen alle seere die hem hoorden van sijn wijsheyt ende antwoerden,

48

ende dit siende sijn sij verwondert gheweest. Ende sijn moeder heeft tot hem gheseyt, Sone waer om hebdi ons aldus ghedaen? siet v vader ende ick droeuich wesende sochten v.

49

Ende hy seyde tot hen, Waerom eest dat ghy my socht? en wiste ghy niet dat ick sijn moet in die dinghen die mijns vaders sijn?

50

Ende sij en hebben dwoert niet verstaen dat hy tot hen ghesproken heeft.

51

Ende hy is met hen nederwaerts ghegaen, ende is ghecomen te Nazareth, ende hy was hen onderdanich. Ende sijn moeder, bewaerde alle dese woerden in haer herte.

52

Ende Iesus nam toe in wijsheyt ende ouderdom, ende gratie, by Gode ende die menschen.