Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

* Dat .v. Capittel.

+ 1

⁺ENde siende die scaren is hy gheclommen opden berch, ende doen hy gheseten was so sijn tot hem comen sijn discipelen,

+ A

2

ende opendoende sijnen mont leerde hy hen, segghende.

3

Salich sijn sij die arme van gheeste sijn, want het rijck der hemelen behoort hen toe,

4

Salich sijn die saechtmoedighe, want sij die aerde besitten sullen,

5

Salich sijn sij die droeuich sijn, want sij sullen ghetroost worden,

6

Salich sijn sij die hongher ende dorst hebben nae die rechtuerdicheyt, want sij sullen versaedt worden,

7

Salich sijn die bermhertighe, want sij sullen bermherticheyt verweruen,

8

Salich sijn die suyuere van herten, want sij sullen Godt sien,

9

Salich sijn die vreedtsamighe, want sij sullen Gods kinderen ghenoemt worden,

10

Salich sijn sij die veruolghinghe lijden om die rechtuerdicheyt, ⁺want hare is trijck der hemelen,

+ B

11

Salich sijt ghy alsmen v vermalendijt, ende men v veruolcht ende seyt alle quaet teghen v lieden lieghende, om mijnen wille,

12

verblijt v ende verhuecht v, want uwen loon is seer groot in die hemelen. * Want alsoo hebben sij die propheten veruolcht die gheweest hebben voor v

13

Ghy sijt het sout der eerden, Maer eest dat het sout sijn cracht verliest, waer mede salt ghesouten worden? ten dooch voorts nerghers toe, dan datment buyten worpe ende dattet vanden menschen vertreden worde,

14

Ghy sijt het licht der werelt, gheen stadt en can verborghen worden die opden berch ghestelt is,

15

noch men en ontsteect gheen licht ende stelt dat onder een corenvat, maer op eenen kandelaer op dattet lichten soude allen den ghenen die int huys sijn,

16

Alsoo laet v licht schijnen voor die menschen, op dat sij sien moghen v goede wercken ende glorificeren uwen vader die in die hemelen is.

17

⁺+ En wilt niet meynen dat ic ghecomen ben om te breken die wet ende die propheten, Ick en ben niet ghecomen om die te breken, maer te veruullen,

+ C

18

Want voorwaer ick segghe v lieden, tot dat vergaet hemel ende aerde, soo en sal een die minste letter oft een stipken niet voorby ghaen van die wet, tot dat alle dinghen ghescien sullen,

19

Daerom soo wie breect een van desen minsten gheboden, ende leert alsoo die menschen, die sal die minste ghenoemt worden int rijck der hemelen, Maer diese doet, ende leeret voorts, dese sal groot ghenoemt worden int rijck der hemelen.

* 20

+ Want ick segghe v dat, ten sij dat v rechtuerdicheyt oueruloedigher sij dan der Scrijben ende der Phariseen, soo en suldy niet comen int rijck der hemelen,

21

Ghy hebt ghehoort dat den ouderen gheseyt is, Ghy en sult niet dootslaen, ende soo wie dootslaet, die sal sculdich wesen des ordeels,

22

Maer ick segghe v lieden, soo wie gram is op sijnen broeder, die is sculdich des ordeels, Maer so wie sijnen broeder seyt raca, die sal sculdich wesen des raets, Maer soo wie seyt dwaes, die sal sculdich wesen des helschen viers.

* 23

⁺Daerom eest dat ghi offert uwe ghifte aenden outaer ende dat ghy daer ghedachtich wort, dat v broeder iet heeft teghen v wtstaende,

+ D

24

soo laet daer v ghifte voor den outaer, ende gaet ierst v versoenen met uwen broeder, ende dan comende suldi v ghifte offeren.

25

Weest ouer eencomende met uwen teghenpartijder ter stont die wijle dat ghy met hem sijt inden wech dat die wederpartijder by auontueren v niet en leuere den richtere, ende v die richter leuere den dienaer, ende dat ghi inden kerker gheworpen worpt,

26

Voorwaer ick segghe v ghy en sult daer wt niet comen, voor dat ghy betaelt sult hebben den wtersten penninck,

27

Ghy hebt ghehoort dat gheseydt is den ouderen, Ghy en sult gheen ouerspel doen,

28

Maer ick segghe v, dat soo wie een vrouwe aensiet om haer te begheren, die heeft met haer ouerspel bedreuen in sijn herte,

29

⁺Ende eest dat v rechte ooghe v verarghert, soo keertse wt ende worptse van v, want het is v beter datter een van uwen leden verloren gae, dan dat alle v gheheel lichaem gheworpen worde in die helle,

+ E

30

Ende eest dat v rechter hant v verargert, so snijtse af ende worptse van v, want het is v beter datter een van uwen leden verloren gae, dan dat v gheheel lichaem in die helle gae.

31

+ Daer is ooc gheseyt. Soo wie sijn huysvrouwe verlaet, die gheue haer eenen sceybrief,

32

Maer ick segghe v lieden dat soo wie sijn huysvrouwe verlaet, wtghenomen die sake der oncuyscheyt, die doet haer ouerspel doen, ende soo wie een verlaten wijf trouwet die doet ouerspel,

33

Wederom hebdi ghehoort hoe dat gheseyt is den ouders. Ghy en sult gheenen valschen eedt sweren, maer ghy sult den Heere uwe eeden voldoen,

34

⁺Maer ick segghe v lieden niet met allen te sweren, noch by den hemel, want het is Godts throon,

+ F

35

noch by die eerde, want tis een bancxken sijnder voeten, noch by Ierusalem, want tis een stadt des grooten conincks,

36

noch by v hooft en sweert niet, want ghy en moecht niet een hayr wit oft swert maken,

37

Maer v woort sij ia ia, neen neen, Ende wat daer ouer is dat coemt wt quaet,

38

Ghy hebt ghehoort dat gheseydt is, Ooghe om ooghe, ende tant om tant,

39

Maer ick segghe v, niet te wederstaen den quade, maer eest dat v iemant slaet aen v rechte wanghe, soo biedt hem die andere,

40

ende den ghenen die met v int recht wilt dinghen, ende uwen rock nemen, laet hem oock uwen mantel,

41

ende soo wie v dwinghet te ghaen duysent screden, ghaet met dien twee ander duysent,

42

Soo wie van v iet begheert, gheuet hem, ende van den ghenen die van v iet ontleenen wilt, en keert v niet af.

* 43

+ Ghy hebt ghehoort datter gheseyt is. Ghy sult lief hebben uwen naesten ende haeten uwen viant,

44

⁺Maer ick segghe v lieden, hebt lief uwe vianden, doet hen wel die v haeten, - en-

+ G

[p. *761]

de bidt voor die ghene die v veruolghen ende tonrecht quellen

45

op dat ghi moecht kinderen sijn ws vaders die in die hemelen is, die sijn sonne doet opgaen, ouer die goede ende die quade, ende reghent op die rechtuerdighe ende onrechtuerdighe,

46

Want eest dat ghy hen lief hebt die v lief hebben, wat loon suldi hebben? en doen die openbaer sondaers dat oock niet?

47

Ende eest dat ghy alleen uwe broeders groetet, wat doet ghy meer? en doen die heydenen dit oock niet?

48

Daerom weest ghy lieden volmaect, ghelijc v hemelsche vader volmaect is.