Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

Het .ij. Capittel.

1

⁺MEn vint oock in Ieremias des propheets bescrijuinghen, dat hy hen die ouer gheuoert worden gheboodt dat sij tvier nemen souden, alsoo dat verclaert is, ende ghelijck hy dat den ouergheuoerden beuolen heeft.

+ A

2

Ende hy heeft hen die wet ghegheuen op dat si des Heeren gheboden niet vergheten en souden, ende dat sij niet verdolen en souden metter herten, siende die gulden ende silueren affgodts beelden, ende hen cieraten.

3

Ende andere deser ghelijcke dinghen segghende, vermaende hijse dat sij die wet des Heeren niet affkeeren en souden van hen herten.

4

Ende in die scriftuere was ooc hoe dat die prophete, door Gods antwoorde die tot hem ghedaen was, gheboden heeft datmen het tabernakel ende die arcke met hem soude draghen tot dat hy wt ghinck op den berch, op den welcken Moyses ghegaen is ende heeft des Heeren erffenisse ghesien.

5

Ende Ieremias daer comende heeft gheuonden die plaetse van een speluncke, ende dat tabernakel ende die arcke ende den outaer des ruecoffers heeft hy daer in ghedraghen, ende hy heeft die doore ghestopt.

6

Ende sommighe sijnder te samen nae ghecomen die daer volchden, om dat sij voor hen die plaetse teekenen souden, ende sij en hebbens niet connen vinden,

7

Maer als Ieremias dat vernomen heeft soo heeft hy die straffende gheseyt, dat die plaetse ombekent sal wesen tot dat Godt vergadere des volcs vergaderinghe, ende dat hy ghenadich werde,

8

ende dan sal die Heere dese toonen, ende die heerlijcheyt des Heeren sal verthoont worden, ende daer sal een wolcke wesen ghelijc Moysi ooc vertoont worde, ⁺ende ghelijct was doen Salomon begheerde dat die plaetse soude gheheylicht worden den grooten God,

+ B

9

soo verthoonde hy dese, want hy tracteerde die wijsheyt grootelijck, ende als wijsheyt hebbende heeft hy gheoffert het sacrificie der wijdinghen, ende van die volmaectheyt des tempels.

10

Ghelijc Moyses ooc badt totten heere ende tvier is vanden hemel neder gecomen, ende het heeft den brantoffer verslonden,

11

ende Moyses heeft gheseyt, om dat niet gheten en is gheweest dat voor die sonde was, soo werdet ooc verslonden.

12

Desgelijcs heeft Salomon acht daghen lanc die wijdinge geuiert.

13

Ende dese selue dinghen werden ooc verhaelt in die bescrijuinghen ende cronijcken van Nehemie, ende hoe dat hy een librarie makende vergadert heeft van die coninghen der propheten ende Dauids boecken, ende der coninghen brieuen ende van die ghiften.

14

Desghelijcs heeft Iudas ooc vergadert alle die dinghen die hy gheleert heeft door die orloghe die ons ghesciet sijn, ende si sijn by ons.

15

Daerom ist dat ghy dese dingen begheert, so sendt eenige diese tot v lieden ouerdraghen moghen.

16

Hierom want wij die suyueringhe vieren sullen, soo hebben wij tot v lieden ghescreuen. Aldus suldi wel doen, ist dat ghy dese daghen houdt.

17

Ende wij hopen dat God die sijn volck verlost heeft, ende heeft die erffenisse hen allen wederom ghegheuen, ende het rijc ende die priesterscap, ende die heyliginghe,

18

ghelijck hy beloeft heeft in die wet dat hy haest onser ontfermen sal, ende sal ons vergaderen van onder den hemel tot in die heylige plaetse.

19

Want hy ons heeft verlost van grooter perikelen, ende heeft die plaetse ghesuyuert,

20

⁺Maer van Iuda Machabeo ende sijnen broederen ende van die suyueringhe des grooten tempels, ende van des outaers wijdinghe.

+ C

21

Ende oock van die strijden die Antiochum den edelen aengaen, ende sijnen sone Eupatorem,

22

ende van die verlichtinghen die vanden hemel gheschiet sijn tot henlieden.

[p. *743]

Die voor die Ioden vromelijck ghedaen hebben, alsoo dat sy het gheheel lantscap, als sy luttel waren bescermden, ende die vreemde wreede menichte veriaechden,

23

ende dat sy den alder vermaertsten tempel in alle die werelt wederom vercreghen, ende die stadt verlosten, ende die wetten die te niet ghedaen werden weder om oprichten, om dat die Heere hen met alder stillicheyt ghenadich was gheworden.

24

Item die dinghen die van Iasone den Cyreneus in vijf boecken begrepen waren, die hebben wy ghepijnt in eenen boeck te vercorten.

25

Want wy aenmerckende die menichte der boecken, ende die swaricheyt der gheender die de vertellinghe der historien willen aenghaen, om die menichte der ghesciedenissen,

26

soo hebben wy besorcht datter den ghenen die emmer willen lesen, soude wesen een verlustinghe des moets, maer den naerstighen lesers, om dat sy dat te lichtelijcker souden moghen onthouden, ende dat alle den lesers mach profitelijckheyt ghedaen werden.

27

Ende voor ons seluen oock, die dit werck om dat te vercorten begonst hebben, soo en hebben wy gheenen lichten arbeyt, ⁺maer voorwaer een werck vol waeckinghen ende sweetens aenghenomen.

+ D

28

Ghelijck die ghene die eenen maeltijt bereyden, ende soecken den wille van anderen menschen te belieuen soo verdraghen wy gheerne den arbeyt,

29

om den danck van veel menschen, die waerheyt van elcken bescrijuere hen toegheuende. Maer wy selue nae die ghegheuen forme naersticheyt doende om cort te sijne.

30

Want ghelijck die timmerman van een nieuwe huys besorghen moet van alle die timmeragie, ende den ghenen die naerstich is om te scilderen dien staet te ondersoecken die dinghen die bequaem sijn totter vercieringhen, alsoo ist oock te houden van ons.

31

Want het verstant te vergaderen, ende die redene te scicken, ende neerstelijck alle die deelen besonder te ondersoecken, dat betaemt den bescrijuere der historien,

32

maer die cortheyt der woorden te volghen, ende die breede wtlegghinghen der dinghen te scouwen, is den ghenen die int corte scrijft toe te gheuen.

33

Van hier dan sullen wy die vertellinghe beghinnen, vander voorredenen soo veel gheseyt te hebben sy ghenoech, Want het is dwaesheyt voor die historie breedt wt te loopen, ende in die selue historie cort te sijne.