Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

Dat .xv. Capittel

1

⁺ENde die coninck Antiochus Demetrius sone heeft brieuen ghesonden van die eylanden der zee, Simon den priester en den prince des Ioetschen volcs ende alle den volcke,

+ A

2

ende si waren inhoudende dese maniere. Die coninc Antiochus Simoni den grooten priester, ende den Ioetschen volcke salicheyt.

3

Aenghesien dat die quaetdoenders onser vaderen rijck inghenomen hebben, ende ic wil het rijck te mywaerts nemen, ende dat wederom op stellen ghelijck dat te voren was, ende ick heb een wtghecoren menichte des heyrs ghemaect, ende ick heb orloochsche scepen ghemaect.

4

Ende ick wil wt trecken doort lantscap, dat ic my mach wreken teghen hen die ons lantscap verdoruen hebben, ende die veel steden verwoest hebben in mijn rijcke.

5

Daerom gheue ick nv alle die gauen, die v toeghelaten hebben alle die coninghen voor my, ende alle die andere ghiften die sij v quijtghescouden hebben,

6

ende ick verleene v dat ghy moecht maken eenen slach van eyghen munte in v lantscap

7

ende dat Ierusalem sal heylich sijn, ende vrij, ende alle die wapenen die ghemaect sijn, ende die stercten die ghi opgetimmert hebt die ghi houdt die laet ic v blijuen.

8

Ende alle des conincs wederscult, ⁺ende die den coninc toecomende sijn die worden v van nv tot allen tijden quijtghescouden,

+ B

9

Maer als wij ons rijc sullen vercreghen hebben soo sullen wij v heerlijck maken, ende v volc ende den tempel met grooter glorie, alsoo dat v glorie mach openbaer worden in gheheel eertrijck.

10

Int hondertste ende vierentseuentichste iaer is Antiochus wt ghegaen tot in sijnder vaderen lant, ende tot hem sijn ghecomen alle die heyren, alsoo datter luttel achter ghebleuen waren met Triphon.

11

Ende Antiochus die coninck heeft hem veruolcht, ende is tot Doram

[p. *740]

ghecomen vliedende door den zee cant,

12

want hy wist wel dat die quade teghen hem verghadert waren, ende het heyr heeft hem verlaten,

13

Ende Antiochus is aenghecomen op Doram, met hondert ende twintich duysent vechtender mannen, ende acht duysent rosvolcs,

14

ende hi heeft die stadt omringhet, ende die scepen zijn vander zee aen ghecomen, ende sij hebben die stadt ghequelt te lande ende ter zee, ende sij en lieten daer niemant wtghaen oft in ghaen.

15

⁺Ende Numenius is ghecomen, ende die met hem gheweest hadden van die stadt van Roomen, hebbende brieuen ghescreuen tot die coninghen ende lantscappen in die welcke dese dinghen begrepen waren,

+ C

16

Lucius die raetsheere der Romeynen Ptolomeo den coninc salicheyt.

17

Die legaten der Ioden onse vrienden sijn tot ons ghecomen, vernieuwende die oude voorleden vrintscap ende gheselscap, ghesonden van Simon den prince der priesteren ende den Ioetschen volcke.

18

Ende sij hebben oock ghebrocht eenen gulden schilt van duysent minen.

19

Hierom heuet ons belieft te scrijuen den coninghen ende den lantscappen dat sij hen gheen quaet doen en souden, noch dat sij hen niet en bestrijden, noch hen steden, noch hen lantscappen, ende datse gheen helpe en doen den ghenen die teghen hen strijden.

20

⁺Ende het heeft ons goet ghedocht van hen den scilt te nemen.

+ D

21

Hierom ist datter eenighe quaetdoenders vlieden van hen lantscap tot v lieden leuert die Simoni den prince der priesteren, dat hy aen hen wrake doe nae sijn wet.

22

Dese selue dinghen zijn ghescreuen Demetrio den coninck ende Attalo, ende Arabe, ende Arsaci,

23

ende in alle die lantscappen, ende Sampsame, ende Spartiaten, ende Delo, ende Mydo, ende Sycioni, ende Carie, ende Samum, ende Pamphilien, ende Licien, ende Alicarnassum, ende Rhodum, ende Phaselida, ende Coo, ende Siden, ende Arado, ende Cortynam, ende Cnidum, ende Cypren, ende Sirenen.

24

Ende het wtscrift van desen hebben sij ghescreuen Simoni den prince der priesteren,

25

Ende Antiochus die coninck heeft die heyrlegheren aenghebrocht aen Doram ten tweeden mael altijt die bestormende, ⁺ende storm ghereetscappen makende, ende hy heeft Triphonem besloten, dat hy niet voortgaen en soude,

+ E

26

ende Simon heeft tot hem ghesonden twee duysent wtghecoren mannen ter helpen, ende gout ende siluer ende veel costelijcke vaten,

27

ende hi en heeft die niet willen ontfanghen, maer hy heuet al ghebroken dat hi te voren met hem ouer een ghedraghen hadde, ende hy sij seluen verureemt van hem.

28

Ende hy heeft tot hem ghesonden Anthenobium eenen van sijnen vrinden, dat hy met hem tracteren soude segghende. Ghy houdt Ioppen ende Gazaram ende die borcht die in Ierusalem is, mijn rijcs steden,

29

hen palen hebdi verwoest, ende ghy hebt een groote plage int lant ghedaen, ende ghy hebt heerschappie ghehadt tot veel steden in mijn rijcke.

30

Nv dan leuert die steden die ghy inghenomen hebt, ⁺ende die tribuyten der plaetsen daer ghy heerscappie ouer ghecreghen hebt buyten die palen van Iudeen,

+ F

31

oft anders en wildy dat niet doen, soo gheeft daer voor vijf hondert talenten siluers, ende van die schade die ghy ghedaen hebt, ende van die tribuyten der steden noch ander vijf hondert talenten, oft anders en wildijt niet doen, soo sullen wij comen ende v lieden bestrijden.

32

Ende Anthenobius des conincs vrint is ghecomen in Iherusalem, ende hy heeft ghesien Simons glorie ende heerlijcheyt, in gout ende siluer, ende een groot ghesinne, ende hy heeft hem seer verwondert, ende hy heeft des conincs woorden vertelt.

33

Ende Simon heeft hem gheantwoort ende hem gheseyt. Wij en hebben niemant anders lant ghenomen noch wij en houden gheen vreemt lant, maer onser vaderen erffenisse, die onrechtuerdelijc van onsen vianden tot eenen tijt is beseten gheweest,

34

Maer wij tijt hebbende vercrijghen wederom voor ons onser vaderen erffenisse,

35

want dat ghy van Ioppe ende Gazara vereyscht, sij deden int volck groote schade ende in ons lant, van dese gheuen wij hondert talenten. ⁺Ende Anthenobius en heeft hem niet een woort gheantwoort.

+ G

36

Ende wederom met gramscap totten coninc ghekeert sijnde heeft hi hem dese woorden wederom ghebootschap, ende Simons glorie, ende alle dat hy ghesien hadde, ende die coninck is gram gheworden met grooter gramscap

37

Maer Triphon is gheuloden te scepe in Orthosiada.

38

Ende die coninck heeft Cendebeum ouerste ghemaect der landen omtrent die zee, ende hy heeft hem een heyr van voetuolc ende rosvolc ghegheuen.

39

Ende hy heeft hem gheboden dat hy dat heyr leyden soude teghen daensicht van Iudeen, ende hy heeft hem beuolen dat hy Cedronem op timmeren soude, ende die poorten der stadt vast toe maken, ende het volc bestrijden, maer die coninck veruolchde Triphonem,

40

Ende Cendebeus is ghecomen tot Iamniam, ende hy heeft het volck begonst te creyten, ende Iudeen te vertreden, ende het volck te vanghen ende doot te slaen ende Cedronem op te timmeren.

41

Ende hi heeft daer rosuolck in ghestelt ende dat heyr, om dat sij wtgaen souden den wech van Iudeen doorwandelen, alsoo die coninck hem gheboden hadde.