Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

Dat .xij. Capittel.

1

⁺ENde Ionathas heeft ghesien dat den tijt hem hielp, ende hy heeft mannen wtghecoren, ende hy heeftse te Roome ghesonden om met hem vrintschap te maken, ende te vernieuwen,

+ A

2

ende tot die Spartiaten, ende tot ander plaetsen heeft hy brieuen ghesonden nae die selue maniere,

3

ende sij sijn te Roome ghegaen, ende int hoff ghecomen, ende sij hebben gheseyt. Ionathas die ouerste priester ende het volc der Ioden hebben ons ghesonden, dat wij die vrintscap ende het gheselscap soude vernieuwen nae dat die te voren was.

4

Ende si hebben hen brieuen ghegheuen tot henlieden van plaetse te plaetsen dat sijse gheleyden souden int lant van Iuda, met vrede.

5

Ende dit is het wtscrift der brieuen die Ionathas den Spartiaten ghescreuen heeft.

6

Ionathas die ouerste priester ende die ouders des volcs, ende die priesters ende het ander Ioetsch volck den Spartiaten haren broederen sa-

[p. *736]

licheyt.

7

⁺In voortijden waren brieuen ghesonden tot Oniam den oppersten priester van Dario die by v lieden regneerde, dat ghy onse broeders sijt, alsoo die scriftuere inhoudt die hier onder ghestelt is.

+ B

8

Ende Onias heeft den man ghenomen die ghesonden was met eeren, ende hy heeft die brieuen ontfanghen, waer in dat te kennen ghegheuen worde van dat gheselscap ende vrintscap,

9

Wij, doen wij niet van desen van doen en hadden, hebbende voor eenen troost die heylighe boecken die in onse handen sijn,

10

hebben lieuer ghehadt tot v lieden te senden om die broederscap ende vrintscap te vernieuwen, dat wij by auontueren niet vreemt en worden van v lieden, want daer zijn veel tijden voorleden, van dat ghilieden tot ons ghesonden hebt.

11

Daerom sijn wij tot allen tijden sonder ophouden in die hooghe feestdaghen ende andere feesten alst behoort, v lieder ghedachtich in die sacrificien die wij offeren, ende in die onderhoudinghen, also dat behoorlijc ende betamelijc is der broederen te ghedencken.

12

Daerom verblijden wij ons van uwe glorie,

13

maer ons hebben vele tribulatien omuanghen, ende veel orloghen ende die coninghen die rontsom ons sijn hebben ons bestreden.

14

⁺Daerom en hebben wij v lieden niet willen moeylijck wesen, noch onsen anderen ghesellen, ende vrinden in dese orloghen,

+ C

15

want wij hebben vanden hemel hulpe ghehadt, ende wij sijn verlost gheweest, ende onse vianden sijn vernedert.

16

Hier om hebben wij ghecoren Numenium Antiochus sone ende Antipatrem Iasons sone, ende wij hebben tot die Romeynen ghesonden om met hen te vernieuwen die voorleden vrintscap ende gheselscap.

17

Aldus hebben wij hen oock beuolen dat sij ooc tot v lieden comen souden, ende v groeten, ende v lieden ouergheuen onse brieuen van dat vernieuwen onser broederscap.

18

Ende nv suldi wel doen ons hier op antwoordende.

19

Ende dit is het wederscrift der brieuen, dat Onias ghesonden hadde.

20

Die coninck der Spartiaten Onias Ionathe den grooten priester salicheyt.

21

Het is gheuonden int ghescrifte vanden Spartiaten, ende Ioden dat sij ghebroeders sijn, ende dat sij van Abrahams gheslachte sijn.

22

Ende nv van dat wij dese dinghen ghekent hebben, soo doedi wel tot ons scrijuende van uwen vrede,

23

maer wij hebben oock tot v lieden ghescreuen. Onse vee, ende onse besittinghe sijn uwe, ende die uwe sijn onse, daerom hebben wij beuolen datmen v dese dinghen soude bootscappen.

24

⁺Ende Ionathas heeft gehoort dat Demetrius princen weder ghecomen waren met een groot heyr meerder dan te voren, teghen hem te strijden,

+ D

25

ende hy is wt ghetrocken van Ierusalem, ende hi is hen te ghemoete ghegaen int lantscap van Amathite, want hy en hadde hen gheenen tijt ghegheuen om in sijn lantscap te moghen comen.

26

Ende hy heeft bespieders in haren leghere ghesonden, ende die weder ghekeert sijnde hebben ghebootscapt, dat sij schicten des nachts hen te oueruallen,

27

Als dan die sonne onder ghegaen was, soo heeft Ionathas den sijnen gheboden dat sij waken souden, ende in die wapenen bereedt zijn ten strijde alle den nacht, ende hy heeft bewaerders ghesteldt rontsomme den leghere.

28

Ende die teghenpartijders hebben ghehoort dat Ionathas ghereedt was, met die sijne inden strijdt, ende sij hebben gheureest, ende veruaert gheweest in hen herte, ende sij hebben vieren ontsteken in hen legheren.

29

Maer Ionathas ende die met hem waren en hebbens niet gheweten tot smorghens toe, maer sij saghen berrende lichten,

30

ende Ionathas heeftse geuolcht, ⁺ende hij en heeftse niet achterhaelt, want sij waren ouer den vloet Eleutherum ghegaen.

+ E

31

Ende Ionathas is afgheweken tot die Arabers die ghenoemt werden Zabadei, ende hy heeftse gheslaghen ende hen roouen ghenomen.

32

Ende hy is in ghespannen ende ghecomen in Damasco, ende heeft alle dat lantscap doorwandelt

33

Maer Simon is wt ghetrocken ende ghecomen tot Ascalon, ende tot die naeste stercten, ende hy is affgheweken in Ioppen, ende hy heeft die in ghenomen,

34

want hy hadde ghehoort dat sij wilden die hoede ouer leueren Demetrius partien, ende hy heeft daer bewaerders ghesteldt dat sij die bewaren souden.

35

Ende Ionathas is wederom ghekeert, ende hy heeft die ouders des volcs tsamen gheroepen, ende hy heeft met hen lieden ghedacht vaste stercten te timmeren int Ioetsche lant,

36

ende die mueren te metsen in Ierusalem, ende die op te heffen tot een groote hoochde, tusschen die borcht ende die stadt, op dat hy die soude sceyden vander stadt, ende dat sy soude besonder sijn, ende dat sij niet en souden coopen noch vercoopen.

37

Ende sij sijn vergadert om dat sij die stadt souden op timmeren, ende den muer die op die beke was is gheuallen, van den opganck der sonnen, ⁺ende hy heeft dien vermaect die ghenoemt is Caphetetha,

+ F

38

ende Simon heeft opghetimmert Adiada in Sephela, ende hy heeft haer beurijdt, ende hy heefter poorten ende sloten aenghestelt.

39

Ende als Triphon ghedacht hadde te regneren ouer Asien, ende die croone aen te nemen, ende sijn hant wt te reycken in Antiochum den coninck,

40

vreesende dat Ionathas dat by auontueren niet en soude ghestaden, maer dat hy tseghen hem strijden soude, soo heeft hi ghesocht hem te vanghen ende te dooden.

41

Ende opstaende is hy wech ghereyst in Bethsan. Ende Ionathas is wt ghetrocken hem te ghemoete met veertich duysent wt ghecoren mannen ten strijde, ende hy is ghecomen te Bethsan.

42

Ende Triphon heeft ghesien dat Ionathas quam met een groot heyr, dat hy die handen aen hem wt reycken soude, ende hy heeft gheureest,

43

ende hy heeft hem ontfanghen met eeren, ende hy heeft hem alle sijnen vrinden aen ghepresen, ende heeft hem ghiften ghegheuen, ende hy heeft sijnen heyren beuolen dat sij hem souden onderdanich wesen, ghelijck hem seluen.

44

Ende hy heeft tot Ionathas gheseyt. Waer toe hebdi alle dit volc gemoeyt daer wij gheen orloghe en hebben?

45

Ende nv sendtse wederom in hen huysen, maer kiest v een luttel mannen, die met v sijn moghen, ⁺ende coemt met my tot Ptolomaidam, ende ic sal v die leueren, ende die andere bewaerde steden, ende het heyr, ende alle die prouoosten der saken, ende ick sal wederom keeren, ende wech gaen, want daerom ben ick ghecomen.

+ G

46

Ende hy heeft hem ghelooft, ende hy heeft ghedaen alsoo hy gheseyt hadde. Ende hy heuet heyr laten gaen ende sij sijn wech gheghaen int lant van Iuda,

47

ende hy heeft met hem behouden dry duysent mannen van die welcke hy wederom ghesonden heeft in Galileen twee duysent, ende duysent isser met hem ghecomen.

48

Als dan Ionathas in Ptolomaiden gheghaen was, soo hebben die van Ptolomaide die poorten der stadt ghesloten, ende sij hebben hem gheuanghen ende alle die met hem ghecomen waren hebben sij metten sweerde ghedoot.

49

Ende Triphon heeft een heyr ende rosuolck ghesonden in Galileen, ende int groot velt dat sij Ionathas ghesellen dooden souden.

[p. *737]

50

Maer doen die ghehoort hadden dat Ionathas gheuanghen was ende ghestoruen, ende alle die met hem waren, soo hebben sij malcanderen vermaent ende sijn wt gheghaen bereydt ten strijde.

51

Ende die ghene diese veruolcht hadden, siende dat sij voor hen leuen strijden wilden, sijn wederom ghekeert,

52

ende die sijn alle met vrede ghecomen int lant van Iuda. Ende si hebben Ionatham ende die ghene die met hem waren seer beweent, ende Israel heeft ghescreyt met een groot ghescrey.

53

Ende alle die Heydenen die rontsom hen waren hebben ghesocht hen te vernielen, want sij hebben gheseyt.

54

Sij en hebben gheenen prince, noch helpere. Nv dan laet ons henlieden bestrijden, ende laet ons hen ghedenckenisse van die menschen wech nemen.