Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

[p. *679]

Dat .v. Capittel.

1

⁺BAlsasar die coninck heeft eenen grooten maeltijt ghemaect, duysent van sijnen alderedelsten, ende een ieghelijck dranck nae sijn ouderdom.

+ A

2

Aldus hy nu droncken sijnde heeft gheboden datmen halen soude die gulden vaten, die Nabugodonosor zijn vader wech ghedraghen hadde, vanden tempel die in Ierusalem was, dat die coninck ende zijn edelste daer wt drincken souden, ende zijn huysvrouwen ende concubinen.

3

Doen zijn die gulden vaten ghehaelt, die hy wech ghedraghen hadde wten tempel die te Ierusalem gheweest hadde, ende die coninck ende sijn edelste mannen zijn huysvrouwen ende concubinen hebben daer wt ghedroncken.

4

Sy droncken wijn, ende loefden hen gulden ende silueren, metalen, yseren, ende houten, ende steenen goden.

5

In die selue vre sijn daer ghesien vingheren als van eens scrijuende menschen handt teghen den candelaer opt bouenste van den want, der coninclijcker salen, ende die coninck sach die ledekens van der hant die daer screeff.

6

Doen werde des conincs aensicht verandert, ⁺ende zijn ghedachten maecten hem verbaest, ende die versaminghen van sijnen nieren sceydden van een, ende sijn knyen stieten teghen malcanderen.

+ B

7

Hier om heeft die coninck sterckelijck gheroepen datmen inbrenghen soude die wijse, die Chaldeen ende waersegghers. Ende die coninck wtsprekende heeft gheseyt tot die wijse van Babilonien. Soe wie dese scriftuere leest, ende haer beduytsel my openbaer maect, die sal met purpur ghecleedt worden, ende hy sal eenen gulden halsbant aen zijnen hals hebben, ende hy sal die derde in mijn rijck sijn.

8

Ende doen zijn alle die wijse des conincs binnen ghecomen, ende sij en hebben dat ghescrift niet connen lesen, noch die beduydinghe den coninck ghesegghen.

9

Waer aff dat die coninck Balsasar ghenoech verbaest is gheweest, ende sijn aensicht werde verandert, Maer sijn edele mannen werden oock verbaest.

10

Ende die coninghinne om dit dinck dat den coninck ghesciet was ende zijnen edelen, is int huys des maeltijts ghegaen, ende wtsprekende heeft sij gheseyt, ⁺Coninck leeft inder eewicheyt, en laet uwe ghedachten v niet ontstellen, noch v aensicht en werde niet verandert.

+ C

11

Daer is een man in v rijck die den gheest der heyligher Goden in hem heeft, ende in ws vaders daghen zijn die wetenheyt ende wijsheyt in hem gheuonden. Want die coninck Nabugodonosor v vader heeft hem ghemaect een ouerste prince van die wijse, der tooueraers, der Chaldeen, ende der waersegghers. V vader (seg ick) o coninck.

12

Want eenen meerderen gheest, ende voersienicheyt, ende verstandicheyt, die beduydinghe der droomen, ende die betoninghe der secreter dinghen, ende die ontbindinghe der besloten dinghen zijn in hem gheuonden, dat is in Daniel, den welcken die coninck heeft ghestelt den naem Baltassar. Daer om laet nu Danielem roepen, ende hy sal v die beduydinghe vertellen.

13

Hierom is Daniel binnen gheleyt voer den coninck. Tot wien die coninck voer sprekende heeft gheseyt, Sijdt ghy Daniel van die kinderen der gheuanghenissen van Iuda, die mijn vader die coninck hier ghebracht heeft van Iudeen?

14

⁺Ick heb van v ghehoort dat ghy den gheest der Goden hebt, ende dat die wetenheyt, ende verstandicheyt, ende wijsheyt ouervloedelijcker in v gheuonden sijn.

+ D

15

Ende nu sijn voer mijn aenscouwen inghecomen die wijse constenaers, dat sij dese scriftuere lesen souden, ende dat sij het bedietsel daer aff my te kennen gheuen souden, ende sy en hebben den sin van desen woerden niet connen wt ghesegghen.

16

Maer ick heb van v ghehoort dat ghy moecht duyster dinghen verclaren, ende ghebonden dinghen ontbinden. Daer om ist sake dat ghy dese scriftuere cont ghelesen, ende haer bedietsel my te kennen gheuen, soo suldi met purpur ghecleedt worden, ende ghy sult eenen gouden halsbant om uwen hals hebben, ende ghy sult die derde prince in mijn rijck wesen.

17

Waer op heeft Daniel antwoerdende voer den coninck gheseyt, ⁺V ghiften behoudt voer v, ende die gauen ws huys gheeft iemant anders, maer die scriftuere sal ick v lesen, o coninck, ende haer bedietsele sal ick v thoonen.

+ E

18

O coninck die alderhoochste Godt heeft Nabugodonosor uwen vadere ghegheuen het rijck ende moghentheyt, glorie ende eere.

19

Ende om die heerlijcheyt die hy hem ghegheuen hadde ontsaghen ende vreesden hem alle volcken, gheslachten, ende talen. Wie hy wilde die doodde hy, ende wie hy wilde die sloech hy, ende wie hy wilde die verhief hy, ende wie hy wilde die vernederde hy.

20

Maer doen sijn herte verhauen is gheweest, ende sijnen gheest gheuesticht ter houerdien, soo is hy affghesedt van sijns conincrijcs stoel, ende sijn glorie is hem aff ghenomen,

21

ende van die kinderen der menschen is hy verworpen gheweest, maer sijn herte is oock met die beesten ghestelt gheweest, ende metten wilden ezelen was zijn wooninghe. ⁺Hy adt oock hoy als eenen osse, ende vanden dauwe des hemels is sijn lichaem nat gheweest, tot dat hy kende dat die alderhoochste macht heeft in der menschen rijck, ende dat hy daer op verwecken sal wien dat hy wilt.

+ F

22

Ende ghy oock zijn sone Balsasar en hebt v herte niet verootmoedicht, als ghy alle dese dinghen wiste,

23

maer tseghen den heerscapper des hemels sijdi opghehauen, ende die vaten zijns huys sijn voer v ghehaelt, ende ghy ende v edele mannen ende v huysvrouwen, ende v concubinen hebt daer wijn wt ghedroncken. Ende v silueren en gulden, ende metalen, yseren, ende houten, ende steenen goden die niet en sien, noch en hooren, noch en ghevuelen, hebdi ghepresen. Maer den Godt die uwen Adem, ende allen uwen weghen in zijn handt heeeft, dien en hebdi niet gheglorificeert.

24

Daerom is van hem ghesonden dat lidt des hants, die dit ghescreuen heeft, datter ghescreuen is.

25

⁺Ende dit is die scriftuere die daer in ordene ghestelt is. Mane, Thecel, Phares.

+ G

26

Ende dits het bedietsel der redene Mane, Godt heeft v rijck ghetelt, ende hy heeft dat voleynt.

27

Thecel, Ghy sijt gheweghen in een waghe, ende ghy sijt gheuonden te luttel hebbende.

28

Phares, V rijck is ghesceyden, ende tis ghegheuen den Meden ende den Persen,

29

Doen is Daniel (den coninck dat ghebiedende) ghecleedt gheweest met purpuren, ende eenen gulden halsbant is om zijnen hals ghedaen, ende van hem is wtgheroepen dat hy macht soude hebben als die derde int rijck.

30

Opden seluen nacht is Balsasar die Chaldeusche coninck dootgheslagen.

31

Ende Darius wt Meden is nae hem ghecomen int rijck, gheboren sijnde tweentsestich iaren.