Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

Dat .iiij. Capittel.

1

⁺ENde de Enghel die tot my ghesonden es, wiens naem was Vriel heeft tot my gheantwoert,

+ A

2

ende my gheseyt, V herte heeft hem te seere ontgaen in dese werelt ende ghy denct te begrijpen den wech des alderhoochsten.

3

Ende ick seyde, Alsoe eest mijn heere. Ende hy heeft tot my gheantwoert, ende gheseyt, Ick ben ghesonden om v te toonen drij weghen, ende drij ghelijckenissen te stellen voor v,

4

Vanden welcke eest dat ghy my een wedervercondicht, soe sal ick v ooc toonen den wech die ghy begheert te sien, ende sal v leeren waer van dat een quaet hert is.

5

Ende ick heb gheseyt, Spreect mijn Heere, Ende hy seyde, Gaet henen ende weecht my tghewichte des viers, oft metet my die blasinghe des wints, oft haelt weder om den dach die voerleden is.

6

Ende ick heb gheantwoert, ende gheseyt, Wie vanden gheborenen soude dat moghen doen, dat ghy my hier af vraghet?

7

Ende hy heeft tot my gheseyt, Waert dat ick v vraghende waer segghende, Hoe veel wooninghen sijn int hert vander zee, ende hoe veel aderen sijn int beghinsel vanden afgront, oft hoe veel aderen sijn bouen dat firmament, oft welck sijn die wtganghen des Paradijs,

8

soe soude ghy messchien segghen, Ick en ben in den afgront niet nederghedaelt, noch in die helle ooc, noch ick en heb noyt inden hemel gheclommen,

9

maer nu en heb ick v niet ghevraecht dan vanden viere, ende van den wint ende vanden dach, daer ghy doer ghepasseert sijt, ende daer ghy niet af en moecht ghesceyden sijn, ende ghi en hebt my van dien niet gheantwoert.

10

Ende hy heeft my gheseyt. Ghy en cont niet bekennen dat uwe is, ende met v opghewassen,

11

ende hoe soude v vat moghen begrijpen den wech des alderhoochsten, ende nu (als die wereld van buyten bedoruen is) verstaen die bederffenisse die in mijn aensicht openbaer is?

12

Ende ick heb hem gheseyt, Het was beter dat wy niet en waren dan dat wy noch leuen in ongoddelijcheden, ende lijden ende niet en verstaen van wat dinghe.

13

Ende hy antwoerde tot my ende seyde, Reysende ben ick ghereyst, tot dat boosch van die boomen des velts, ende die hebben een ghedachte ghedacht,

14

⁺ende hebben gheseyt, Coemt laet ons gaen ende maken een orloghe aen die zee, dat die voor ons wech gae, ende dat wij voor ons moghen ander bosschen ma-

+ B

[p. *384]

ken.

15

Ende desghelijcks die vloeden der zee hebben oock selue een ghedachte ghedacht, ende gheseydt. Coemt laet ons opghaende beuechten die bosschen des velts, dat wij daer voor ons moghen veruullen een ander lantscap,

16

Ende tghepeys vanden bossche is ydel gheworden, want daer is een vier ghecomen ende heeft dat bosch verslonden,

17

Desghelijcs ooc tghepeys van die vloeden der zee, want dat sant heeft ghestaen ende heuet hen verboden,

18

Maer waert dat ghy een rechter waert van desen, den welcken soude ghy beghinnen ghelijc te gheuen, oft wien te verdoemen?

19

Ende ick heb gheantwoort ende gheseyt. Voorwaer sij hebben een ydel ghepeys ghedacht, want die aerde is den bossche ghegheuen, ende der zee een plaetse, om sijn vloeden te draghen,

20

Ende hy heeft tot my gheantwoort ende gheseyt. Ghy hebt wel gheordeelt, ende waerom en hebdi niet gheordeelt voor v seluen?

21

Want ghelijck die aerde den bosch ghegheuen is, ende die zee sijnen vloeden alsoo oock die op die aerde woonen connen alleen verstaen dinghen die opder aerden sijn, ende die bouen die hemelen sijn verstaen dinghen die bouen die hoocheyt der hemelen sijn,

22

Ende ick heb gheantwoort ende gheseyt. Ick bidde v Heere dat my ghegheuen worde verstant om te verstaen,

23

want ick en heb niet willen vraghen van uwen ouersten dinghen, maer van die dinghen die door ons daghelijcs passeren, waerom dat Israel is ghegeuen tot een versmadenisse der Heydenen, tvolck dat ghy bemint hebt is den ongoddelijcken gheslachten ghegheuen, ende onser vaderen wet is te niet ghebracht, ende die ghescreuen insettinghen en sijn nerghers,

24

Ende wij sijn wech ghegaen vander werelt ghelijc sprinchanen, ende ons leuen is een verbaestheyt ende veruaernisse, ende wij en sijn ooc niet weerdich bermherticheyt te vercrijghen,

25

Maer wat sal hy sijnen naem doen, die op ons aengheroepen is? Ende van desen dinghen heb ick ghevraecht,

26

Ende hy heeft tot my gheantwoort ende gheseyt. Eest dat ghy seer veel sult ondersoecken, soo suldi v dicmael verwonderen, Want haestende, haest haer die werelt door te gaen,

27

⁺ende sij en can niet begrijpen om te draghen tghene dat inden toecomenden tijden den rechtuerdighen beloeft is, want dese werelt is vol onrechtuaerdicheden ende crancheden,

+ C

28

maer daer ghy af vraecht dat sal ic segghen, want het quaet is ghesaeyt, maer sijn bederffenisse en is noch niet comen,

29

Hierom eest sake dat niet omghekeert en wort datter ghesaeyt is, ende dat die plaetse niet wech en gaet daer tquaet ghesaeyt is, soo en salt niet comen daer dat goet ghesaeyt is,

30

want dat graen des quaden saets is ghesaeyt int herte van Adam van tbeghinsel, ende hoe veel groote boosheden heeft dat voort brocht tot nv toe, ende brengt noch voorts tot dat den dorschtijt comen sal,

31

Maer scadt ghy by v seluen tgraen van dat quaet saet, hoe grooten vrucht der boosheden dat voorts ghebrocht heeft,

32

ende als die aren sullen afghesneden sijn der welcker gheen ghetal en is, Hoe grooten dorschuloer sullen die beghinnen te maken?

33

Ende ick heb gheantwoort ende gheseyt. Hoe ende wanneer sullen dese dinghen sijn? Waerom sijn onse iaren luttel ende quaet?

34

Ende hy heeft tot my gheantwoort ende my gheseyt. En wilt v ghy niet haesten bouen den alderhoochsten, want ghy haest v te vergheefs om bouen hem te sijne, want v ouermetentheyt is vele,

35

En hebben hier af niet gheuraecht die zielen der rechtuaerdigher in hen heymelijcke rust plaetsen segghende. Hoe langhe hoep ic aldus? ende wanneer sal die vrucht comen vanden dorschtijt ons loons?

36

Ende daer op heeft gheantwoort Ieremiel die archangel, ende heeft gheseyt. Als veruult sal sijn tghetal der saden in v lieden, want in een waghe heeft hy die werelt gheweghen,

37

ende met een mate heeft hy die tijden ghemeten, ende met een ghetal heeft hy die tijden ghetelt, ende hy en heeft die niet beroert oft verwect tot dat veruult sal worden die voorseyde mate,

38

Ende ick heb gheantwoort ende gheseyt, O Heerscapper Heere, ende wij sijn alle ooc vol ongoddelijcheden,

39

Ende dat by auontueren om onsen wille niet veruult en worden die dorsschueren der rechtuerdighen om die sonden der gheender die op die aerde woonen,

40

Ende hy heeft tot mi gheantwoort ende gheseyt. Gaet henen ende vraecht een beuruchte vrouwe, soo wanneer sij volbracht heeft haer neghen maenden, ⁺oft haer moeder oock can die dracht behouden in haer seluen,

+ D

41

Ende hy heeft tot mi gheseyt. In die helle sijn die rust plaetsen der zielen ghelijck der moeder,

42

Want ghelijck sij haer haest die daer baert, om te ontgaen den noot des barens, alsoo haesten hen die plaetsen ooc om weder te gheuen alle die ghene die hen beuolen sijn,

43

Vanden beghinsel sal v ghetoont worden van desen dinghen die ghy begheert te sien,

44

Ende ick heb gheantwoort, ende gheseyt. Eest dat ick gratie vonden hebbe voor v ooghen, ende eest moghelijck ende ben ics bequaem,

45

soo toont my ofter meer te comen is dan daer voorleden is, oft datter meer voorleden is dan daer toecomende is,

46

Watter voorleden is dat weet ic, maer watter toecomende is, en weet ick niet,

47

Ende hy heeft tot my gheseyt. Staet op die rechte sijde ende ick sal v toonen die bediedenisse der ghelijckenissen,

48

Ende ick stont ende sach, ende siet eenen berrenden ouen ghinck voor my doere, ende tis ghesciet doen die vlamme voor by ghinc dat ick sach, ende siet den roock ghinc te bouen.

49

Daer nae ghinck voor my een wolcke vol waters, ende sij storte eenen grooten reghen wt met eenen storm, Ende doen den storm des reghens door ghegaen was, soo hebben daer in te bouen ghegaen die druppelen des reghens,

50

Ende hy seyde tot my. Peyst by v seluen ghelijc den reghen wast meer dan die druppelen, ende tvier dan den roock, alsoo is die mate meerder die voorleden is Maer die druppelen ende den roock waren meerder,

51

ende ick heb ghebeden ende gheseyt. Meyndi dat ick oock leuen sal tot in dien daghen? oft wat sal in dien daghen sijn?

52

Hy heeft tot my gheantwoort ende gheseyt. Vanden teekenen daer ghy my af vraecht, mach ick eensdeels segghen, Maer van uwen leuen en ben ick niet ghesonden v te segghen, maer ick en weets niet.