Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

Dat .iiij. Capittel.

1

⁺ENde een vrouwe vander propheten huysvrouwen riep tot Eliseum segghende. V dienaer mijn man is ghestoruen, ende ghi weet wel dat v dienaer God vreesende was, ende siet die scultheere is comen om mijn twee sonen te nemen tot sijnen dienste,

+ A

2

Der welcker Eliseus seyde. Wat wildi dat ick doe? Segt my, wat hebdi in v huys? Ende sij heeft gheantwoort. Ic v dienstvrouwe en heb anders niet in mijn huys dan een luttel olien daer ick my mede saluen sal,

3

Hy seyde haer. Ghaet henen begheert van allen uwen ghebueren dat sij v leenen ydel vaten ende die niet weynich,

4

Ende ghaet binnen ende sluyt v dore, ende als ghi binnen sijt ghi ende v sonen, ende ghiet daer af in alle dese vaten, ende als die vol sijn, soo suldise wech doen,

5

Aldus is die vrouwe ghegaen, ende heeft haer dore ghesloten ouer haer ende ouer haer sonen, die welcke haer die vaten aenbrachten, ende si gooter in,

6

Ende als die vaten vol waren, soo seyde sij tot haren sone. Brengt my noch een vat, Ende hy antwoorde, ick en heb gheen, Ende die olie stont,

7

⁺Ende sij is ghecomen ende heeft dit den man Gods te kennen ghegheuen, ende hy seyde. Gaet henen ende vercoopt die olie ende betaelt uwen scultheere, maer ghy ende v sonen leeft van tghene datter ouerblijft,

+ B

8

Ende het is ghesciet op eenen dach, dat Eliseus ghinc door Sunam, ende daer was een groote vrouwe die hem ghehouden heeft dat hy broot eten soude, Ende doen hi dicmael daer door ghinck, soo ghinck hy by haer ter herberghen om broodt te eten,

9

Die welcke seyde tot haren man. Ic mercke dat dit een heylich man Gods is die dicmael hier al onsent door reyst,

10

Daerom laet ons voor hem een cleyn camerken maken, ende daer in hem een beddeken setten, ende een tafel, ende eenen stoel, ende eenen candelaer, op dat hy daer blijue als hy by ons coemt,

11

Ende het is ghesciet op eenen dach, dat hy quam, ende logeerde in dat camerken, ende hi heeft daer gherust,

12

Ende hy heeft gheseyt tot Giezi sijnen knecht. Roept dese Sunamitinne, Ende doen hy die gheroepen hadde ende si voor hem stont,

13

so heeft hy tot sijnen knecht gheseyt. Segt haer. Siet ghi hebt ons in alle dinghen naerstelijck ghedient, Wat wildi dat ic v doe? Hebdi eenighe sake, ende wildi dat ic spreke den coninck oft den prince des heyrs? ⁺Ende sij antwoorde, ick woone int midden van mijnen volcke,

+ C

14

Ende hy seyde. Wat wilt sij dan dat ick haer doe? Ende Giezi heeft gheseyt. En vraghet niet, want sij en heeft gheenen sone, ende haer man is oudt,

15

Hierom heeft hy beuolen dat hijse roepen soude, ende als si gheroepen was ende voor die dore stont,

16

soo heeft hy tot haer gheseyt. Te deser tijt op dese selue vre (eest dat ghi leuende sijt) suldi eenen sone in uwe lichaem hebben, Ende si heeft gheantwoort. En wilt doch (bidde ic mijn heere man Gods) en wilt doch uwer dienstvrouwen niet lieghen,

17

Ende die vrouwe heeft ontfanghen ende ghebaert eenen sone ten tijde, ende ter seluer vren dat Eliseus gheseyt hadde.

18

Ende dat kint is groot gheworden, Ende doent eenen dach was, ende tkint wtgaende tot sijnen vader ghegaen was by die maeyers,

19

so heuet gheseyt tot sijnen vader. Mijn hooft doet mi wee, Mijn hooft doet my wee, Ende hy seyde tot sijnen knecht. Neemt ende leydt dat kint by sijn moeder,

20

Ende doen hi dat ghenomen hadde ende by sijn moeder gheleydt, soo heeft sij dat op haer knien gheleydt totten middach toe, ende het is ghestoruen,

21

⁺Ende sij is opwaerts ghegaen ende heeft dat kint op des mans Godts beddeken gheleydt ende die dore ghesloten, ende doen sij wtghegaen was,

+ D

22

heeft si haren man gheroepen ende gheseyt. Ick bidde v sendt een vanden knechten ende een ezelinne met my, dat ick haestelijc wt reysen mach tot den

[p. *291]

man Godts ende wedercomen,

23

Die welcke tot haer gheseyt heeft. Waerom gaet ghi tot hem? ten is doch heden gheen nieuwe maent oft sabboth feeste, Die welcke heeft geantwoort. Ick sal gaen,

24

Ende si heeft die ezelinne ghesadelt ende den knecht gheboden. Drijft voorts ende haest u, en maect my gheen vertreck int ghaen, ende doet dat ick v ghebiede.

25

Aldus is sij ghereyst ende comen by den man Godts opden berch Carmelus, ende doen die man Godts haer teghen hem ouer ghesien hadde, soo heeft hy gheseydt tot Giezi sijnen knecht. Siet die Sunamitinne,

26

Daerom gaet haer te ghemoete ende segt haer, En eest niet wel met v ende met uwen man, ende met uwen sone? ⁺Sij heeft gheantwoort. Tes al wel,

+ E

27

Ende doen sij by den man Godts opden berch comen was, soo heeft sij sijn voeten ghegrepen, ende Giesi quam by haer dat hijse daer afweren soude, Ende die man Godts heeft gheseyt. Laetse gheworden, want haer ziele is in bitterheyde ende die Heere heeft dit voor my verborghen? ende my niet te kennen ghegheuen,

28

Ende sy heeft hem gheseyt. Heb ick eenen sone van mijnen heere begheert? En heb ick v niet gheseyt en bedriecht my niet?

29

Ende hi heeft tot Giezi gheseyt. Omgort v lendenen ende neemt mijnen stock in v hant ende gaet henen, Eest dat v een mensch te ghemoete coemt, en groet hem niet, Eest dat v yemant groet, en antwoordt hem niet, ende ghi sult mijnen stock legghen op des kints aensicht,

30

Maer des kints moeder seyde. So warachtelijck als die Heere leeft ende v ziele leeft, ick en sal v niet laten, Hierom is hi opghestaen ende haer gheuolcht,

31

Maer Giezi was voor hen ghegaen, ende hi hadde den stock op des kints aensicht gheleydt, ende daer en was noch stemme noch gheuoelen, ende hy is wedercomen hem te ghemoete, ende heeft hem ghebootscapt, segghende. Het kint en is niet verresen,

32

Hierom is Eliseus int huys ghegaen ende siet dat kint lach doot in sijn beddeken,

33

ende daer binnen gaende heeft hi die dore ghesloten nae hem, ende nae dat kint ende hi heeft totten Heere ghebeden,

34

⁺Ende hi is op ghestaen ende heeft gheleghen opt kint ende sijnen mont op des kints mont, ende sijn ooghen op des kints ooghen, ende sijn handen op des kints handen, ende hi heeft hem opt kint geboocht, ende het kints vleesch is warm gheworden,

+ F

35

Ende hi is wederom ghegaen ende heeft eens ghewandelt int huys herwaerts ende derwaerts, ende hy is opghegaen ende heeft opt kint gheleghen ende tkint geeuwede seuenwerf, ende tdede sijn ooghen open,

36

Ende hi riep Giezi ende seyde tot hem. Roept dese Sunamitinne, Ende doen sij gheroepen was, soo is sij tot hem binnen comen, Doen seyde hi. Neemt uwen sone wech,

37

Sij is comen ende is gheuallen voor sijn voeten ende heeft aenbeden opder aerden, Ende sij heeft haren sone ghenomen ende is wt ghegaen,

38

ende Eliseus is weder ghegaen te Galgala.

Ende het was eenen dieren tijt int lant, ende der propheten kinderen woonden met hem, Ende hi seyde tot een van sijnen dienaers. Stelt hier eenen grooten pot ende coect een pottagie voor der propheten kinderen,

39

⁺Ende daer is een te velde ghegaen om wilde cruyden te vergaderen, ende hy vant een cruyt ghelijck eenen wilden wijngaert, ende hi heeft daer af vergadert colocintiden des velts, ende hi vulde sijnen mantel daer mede, ende doen hi wedercomen was, soo heeft hi die in den pot der pottagien ghescerft, want hi en wist niet wat dat was.

+ G

40

Aldus hebben si dit haren ghesellen wt ghericht dat sij eten souden, Ende doen sij van deser cokernien ghesmaect hadden, soo riepen sij seggende Die doot is inden pot man Godts, Ende sij en mochten dat niet eten,

41

Ende hi seyde. Brengt hier meel, Ende doen sij dat bracht hadden soo heeft hi dat inden pot ghedaen ende gheseyt. Rechtet wt der menichten dat sij eten, Ende daer en was gheen bitterheyt meer inden pot,

42

Maer daer is een man comen van Baal-salisa, brenghende voor den man Godts brooden van dierste offeranden, ende twintich ghersten brooden, ende nieu tarwe in sijn male, Ende hi seyde. Gheuet den volcke dat sij eten,

43

Ende sijn dienaer antwoorde Hoe veel is dit, dat ict voor hondert mannen legghen soude? Ende hi seyde wederom. Gheuet den volcke dat sijt eten, Want dit seyt die Heere. Sij sullen eten ende daer sal noch ouerschieten,

44

Hierom heeft hi dit voor hen gheleyt, ende sij hebben gheten, ende daer is noch ouerbleuen nae des Heeren woort.