Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

Dat .ix. Capittel.

1

⁺MAer Abimelech Ierobaals Sone es ghegaen in Sichem tot sijns moeders broederen, ende hy heeft met hemlieden ghesproken, ende met allen dat gheslachte van sijns moeders vaders huys segghende,

+ A

2

Spreect tot allen die mannen van Sichem Wat es v beter, dat tseuentich mannen alle die kinderen van Ierobaal heerscappie ouer v hebben, oft dat een man heerscappie ouer v hebbe? Oec mede soe aenmerct dat ick v ghebeente ende v vleesch ben.

3

Ende sijns moeders broeders hebben van hem ghesproken tot alle die mannen van Sichem alle dese redenen, ende sij hebben hen herten gheneycht nae Abimelech, segghende Het es ons broeder,

4

Ende sij hebben hem ghegheuen tseuentich ponden siluers wt den tempel van Baal-berith Ende hy heeft daer mede voer hem ghehuert sommeghe arme ende onghestadighe mannen ende die sijn hem gheuolcht.

5

Ende hy es ghecomen in sijns vaders huys te Ephra, ende heeft sijn broeders ghedoot Ierobaals sonen, tseuentich mannen op eenen steen Ende Ioatham die alderioncste sone van Ierobaal es te leuen bleuen, ende es verborghen, gheweest

6

Ende alle die mannen van Sichem, ende alle die familien der stat van Mello sijn vergadert ende wech ghegaen, ende hebben Abimelech coninc ghemaect by den eycken boom die te Sichem stont,

7

dwelck als Ioatham vercondicht was, soo is hy ghegaen ende heeft ghestaen opden tsop vanden berghe Garizim, ⁺Ende met opghehauender stemmen heeft hy gheroepen ende gheseyt, Hoort nae my ghy mannen van Sichem, alsoo dat v Godt hoore,

+ B

8

Die boomen sijn ghegaen dat sij eenen coninck ouer hen saluen souden, ende sij hebben gheseyt totten olijfboom, Weest ons coninc,

9

Die welcke heeft gheantwoort, Mach ic mijn vertticheyt verlaten, welck die goden ende die menschen ghebruycken, ende comen dat ic onder die boomen mach verhauen worden?

10

Ende die boomen hebben totten vijchboom gheseyt, Coemt ende ontfanct dat coninckrijck ouer ons,

11

denwelcken anwoerde hem, Sal ic moghen mijn sueticheyt verlaten ende mijn ouer soete vruchten, ende gaen om onder die ander boomen verhauen te worden?

12

Ende die boomen hebben ghesproken totten wijnstok, Coemt ende weest ons ouerste

13

die welcke antwoerde hem Sal ic moghen mijnen wijn verlaten den welcken verblijt godt ende die menschen ende onder die ander boomen verhauen worden?

14

Ende alle die boomen hebben gheseyt totten wilden dornboom, Coemt ende weest ons ouer heere,

15

Ende dien heeft hen gheantwoert, Eest sake dat ghy warachtelijck mij tot eenen coninc stelt voer v, soe coemt ende rust onder mijn scaduwe, maer en wildi dat niet doen soe come daer vier wt den dornboom ende verslinde die cederboomen van Libanus.

16

Hier om nv hebdi nae recht ende sonder sonde Abimelech ouer v lieden coninck ghemaeckt, en hebdi wel ghedaen met Ierobaal, ⁺ende met sijnen huyse, ende hebdi hem wel gheloont voor sijn weldaden, die voor v ghestreden heeft,

+ C

17

ende sijn ziele in die perikelen ghestelt heeft, om dat hi v soude verlossen wt die hant vanden Madianiters,

18

ghy die nv opghestaen sijt teghen mijns vaders huys, ende hebt sijn sonen ghedoot tseuentich mannen op eenen steen, ende hebt coninc ghemaect Abimelech sijnder dienstvrouwen sone ouer die inghesetenen van Sichem, om dat hy v broeder is.

19

Hier om hebdi rechtuerdelijck ende sonder sonde wel ghedaen met Ierobaal, ende met sijn huys, soo weest heden vrolijck in Abimelech, ende laet hem oock vrolijck wesen in v lieden.

20

Maer hebdi daer qualijck aen ghedaen, soo come een vier wt hem ende verslinde alle die inwoonders van Sichem, ende die stadt Mello. Ende daer gae ooc een vier wt die mannen van Sichem ende vander stadt Mello, ende verslinde Abimelech.

21

Ende als hy dese dinghen gheseyt hadde, soo is hy gheuloden ende wech gheghaen te Bera, ende hy is daer blijuen woonende, wt vreesen van Abimelech sijnen broedere.

22

Aldus heeft Abimelech ouer Israel gheregneert drie iaren.

23

Ende die Heere heeft eenen seer quaden gheest ghesonden tusschen Abimelech ende die inwoonders van Sichem, die welcke begonsten hem te verachten,

24

ende die groote misdaet van die moort der tseuentich sonen van Ierobaal, ende die bloetstortinghe van dien te legghen op Abimelech haren broeder, ende op die ander princen der Sichemiters die hem gheholpen hadden.

25

⁺Ende sij hebben teghen hem listeghe laghen ghestelt opt hoochste vanden berghen, ende die wijle dat sij sijn coemste verbeydden, soo deden sij roouerien nemende roouen van die ghene die voerby ghingen. Ende het is Abimelech ghebootscapt.

+ D

26

Ende Gaal Obeds sone met sijnen broeders is ghecomen ende voorts doorghegaen tot Sichem, tot wiens coemste die van Sichem vercloect sijnde,

27

sijn wtgetrocken in die ackers, verderuende die wijngaerden, ende die druyuen, vertredende, ende als sij ghemaect hadden dansen van sanghers, soo ghingen sij inden tempel van haren Godt, ende die wijle dat sij aten ende droncken so veruloecten sij Abimelech,

28

als Gaal Obeds sone was roepende, Wie is desen Abimelech, ende wat is Sichem, dat wij hem dienen souden? en is hy niet Ierobaals sone, ende die Zebul sijnen knecht een prince ghemaect heeft op die mannen van Emor sichems vader? Waer om sullen wij hem dan dienen?

29

Och oft iemant my dit volck onder mijn hant ghaue, dat ick Abimelech van cante helpen mocht.

Ende tes Abimelech gheseyt, Vergadert een menichte van een heir ende coemt,

30

Want als Zebul die prince vander stadt die woorden van Gaal Obeds sone ghehoort hadde, soo is hy seer gram gheweest,

31

ende hy heeft heymelijcke boden tot Abimelech ghesonden segghende, Siet Gaal Obeds sone is te Sichem ghecomen met sijnen broeders, ende hi bestormt die stadt teghen v.

32

Daerom staet inder nacht op met den volcke dat met v is, ⁺ende houdt v verborghen opt velt,

+ E

33

ende ten iersten vander dagheraet, als die sonne opgaet, soo ouerualt die stadt, ende als hy met sijnen volcke wtcoemt teghen v, soo doet hem dat ghy moecht.

34

Hier om soo is Abimelech met alle sijn heir des nachts opghestaen, ende hy heeft laghen gheleyt omtrent Sichem te vier plaetsen.

35

Ende Gaal Obeds sone is wtghegaen, ende stont inden inganc vander stadt poorten. Ende Abimelech ende alle dat heyr met hem is opghestaen van die plaetse der laghen.

36

Ende als Gaal dat volck ghesien hadde, so seyde hy tot Zebul, Siet daer coemt een groote menichte van dat gheberchte dien hy antwoorde, Ghy siet die scaduwen vanden berghen ghelijck menschen hoofden, ende met deser dolinghe wordi bedroghen.

37

Ende Gaal seyde wederom

[p. *208]

Siet daer coemt een volck vanden nauel der aerden nederwaerts, ende den eenen hoop coemt door den wech die teghen ouer den eycken boom staet.

38

Doen seyde Zebul tot hem, Waer es nv uwen mont daer ghy mede seyt, Wie is Abimelech dat wij hem dienen souden? En is dit niet tvolck dat ghy versmadet? Trect wt ende strijdt teghen hem.

39

Hier om soo is Gaal wtghetrocken die wijle dat het volck van Sichem dat aensach, ende hy heeft tseghen Abimelech ghestreden,

40

Die welc hem heeft veruolcht doen hy vloodt, ende hy heeft hem in die stadt ghedreuen, ende daer esser seer veel van sijnder sijden verslaghen tot aen der stadt poorten toe.

41

⁺Ende Abimelech is neder gheseten te Ruma. Maer Zebul heeft Gaal ende sijn ghesellen wter stadt verdreuen, ende hy en heeft niet ghedoocht dat sij daer in blijuen souden.

+ F

42

Hierom so is het volc des anderen daechs te velde wt ghetrocken, dwelck als Abimelech ghebootscapt was,

43

soo nam hy sijn heir, ende deylde dat in drij scaren, legghende listighe laghen in die velden. Ende siende dat het volck wter stadt ghinck, soo is hy opghestaen ende heeftse oueruallen

44

met sijnen hoope, bestormende ende belegghende die stadt, ende die twee ander hoopen loopende herwaerts ende derwaerts ouer die velden veruolchden die vianden.

45

Maer Abimelech heeft alle dien dach lanck die stadt bestreden, die welcke hi heeft inghenomen, verstaende die inwoonders ende hi heeft die alsoe verdoruen dat hi daer in, tsout verstroyde.

46

Ende als sy dit hoorden die inden torre van Sichem woonden, so sijn si ghegaen inden tempel van haren afgod Berith, daer sy verbont met hem gemaect hadden, ende daer af die plaetse haren naem ghecreghen hadde den welcken seer ghesterct was,

47

Ende Abimelech hoorende dat die ingesetenen van den torre te Sichem al te samen vergadert waren,

48

soe is hij ghegaen met alle sijnen volcke opden berch Selmon, ende nemende een bijl heeft hij eenen tack van eenen boom afghehouwen ende opleggende droech hij dien op sijn scouder, ende hi seyde tot sijnen gesellen, Dat ghi mij hebt sien doen doet haestelyc oock.

49

⁺Hier om hebben sij elc om dmeeste tacken van die boomen ghehouwen, ende alsoe volchden sij haren leydtsman. Ende omlegghende die stercte hebben sij die onsteken, ende alsoe eest ghesciet datter vanden roock ende viere ghedoot sijn duysent menschen, tsamen mans metten vrouwen inghesetenen vanden torre van Sichem,

+ G

50

Maer Abimelech van daer ghaende is ghecomen tot die stadt Thebes, Het welck hy ooc omlegghende besloten heeft met sijnen heire.

51

Maer daer was eenen hooghen torre int midden vander stadt, daer op dat tsamen gheuloden waren mans ende vrouwen, ende alle die ouerste vander stadt hebbende die doore seer vast ghesloten, ende staende bouen opt dack vanden torre, op die voerghe weeren.

52

Ende Abimelech comende by den torre, heeft vromelijck ghestreden, ende comende aen die doere, so arbeyde hy om tvier daer onder te steken,

53

ende siet een vrouwe worpende van bouen een stuck van eenen molensteen raecte Abimelechs hooft ende brack hem sijn hersenen.

54

Ende hy riep ter stont sijnen wapendragher ende seyde tot hem, trect wt v swaert ende slaet my datmen by auontueren niet en segghe, dat ic van eender vrouwen verslaghen ben. Ende hi doende dat hem beuolen worde sloech hem doot,

55

ende als hy doot was soo sijn alle die met hem waren van Israel wederom tot hen steden gheghaen,

56

ende Godt heeft Abimelech gheloont vanden quade dat hy ghedaen hadde teghen sijnen vader, doen hy sijn tseuentich broeders doot sloech.

57

Ende den Sichemiters is oock wederom gheloont dat sij ghedaen hadden, ende den vloeck van Ioathan Ierobaals sone is op hen comen.