Den gheheelen Bybel, Inhoudende het oude ende nieuwe Testament (Leuvense bijbel 1548)

Dat .xli. Capittel.

1

⁺NAe twee iaren, soe heeft Pharao eenen droom ghesien, ende hem dochte dat hy stont bi eenen vloet,

+ A

2

waer wt dat opquamen seuen schoon runderen seer vet, ende sij weydden in die broecachtighe plaetsen.

3

Ende noch ander seuen quamen wten vloet op, die leelijck ende seer magher waren, ende sij weydden opden oeuer vanden vloet, in die groene plaetsen,

4

ende sij hebben verslonden die ander ossen, die seer wonderlijcke schoon van ghedaente, ende wel gestelt van lichamen waren, doen wert Pharao wacker.

5

Ende hy ontsliep wederomme, ende doen sach hi eenen anderen droom, Seven aeren groeydden wt een stroe, vol ende wel ghedaen,

6

ende noch ander seuen dunne aeren die versengt waren wiessen op,

7

die welcke verslonden alle die schoonheyt vanden iersten aeren.

Als Pharao ontspranck nae sijnder rusten,

8

ende alst dach was, soe es hy wt vreesen veruaert gheweest, ende heeft ghesonden tot alle die waersegghers van Egypten, ende tot alle die wijsen, ende als hy die hadde doen halen, ⁺soe vertelde hy hemlieden den droom, Maer daer en was niemant, die dien beduyden conste.

+ B

9

Doen worde die meester vanden schenckers ghe-

[p. *71]

dachtich, ende hy seyde, Ick belijde mijn misdaet,

10

Die coninck eens gram wesende op sijn knechten, dede my, ende den meester vanden backers, stooten in den kercker des ritmeesters,

11

daer wi op eenen nacht beyde saghen elc eenen droom, die welcke sekerlijck te voren wtwees dat ons toecomende was.

12

Ende daer was een Hebreusch ionghelinc des selfs ritmeesters dienaer, den welcken wij onsen droom vertelden,

13

ende wi hoorden al datternamaels af gheschiet es, Want ic ben weder ghestelt in mijnen dienst, ende hy es ghehanghen aen den cruce.

14

Ter stont soe hebben sij (nae des conincs gebodt) Ioseph wten kercker bracht, ende hem ghescoren, ende zijn cleederen verandert zijnde, soe hebben sij hem bracht voer Pharao.

15

Tot wien hy seyde, Ick heb droomen ghesien, ende daer en es niemant die dese beduyden can, ende ick heb ghehoort dat ghy die seer wijselijck cont gheraden.

16

Ende Ioseph seyde, God sal Pharao wel gheluckighe dinghen antwoerden sonder my.

17

⁺Dus heeft Pharao vertelt dat hy gesien hadde, My docht dat ic stont opden oeuer van eenen vloet,

+ C

18

ende datter seuen runderen wten vloet opquamen die seer schoon waren bouen maten, vet van vleesch die welcke in die weijde van dat broeck het groene weydden,

19

ende siet nae dese volchden seuen ander rinderen, soe seer leelick ende magher, dat ick noyt sulcke en heb ghesien int lant van Egipten,

20

die welcke (als sij dierste rinderen al gheten ende verteert hadden) en toonden niet dat sij versaedt waeren,

21

maer bleuen noch soe magher ende van soe quaeder ghedaenten als sij te voren waren. Ende nae dat ic ontspranck, so worde ic weder vanden slaep oueruallen,

22

ende ic sach eenen droom, Seven aeren wiessen op eenen struyck vol ende seer schoone,

23

ende noch seuen andere dunne ende versengt quamen oeck wt dat stroo,

24

die welcke hebben der ierster aren schoonheyt verteert.hebt den beduyders den droom gheseyt, ende daer en es niemant die mij dese can wtlegghen.

25

Ende Ioseph heeft gheseijt, Des conincks droom es een, God heeft Pharao ghetoont, wat hij doen sal.

26

Die seuen schoon rinderen, ende die seue volle aeren, dat sijn seuen vruchtbarighe iaren, ende sij begrijpen een ghelycke macht des drooms.

27

Ende die seuen dunne ende magher rinderen, welck nae die andere op quamen, ende die seuen dunne aren vanden dorren wint versenght, ⁺dat sijn seuen toecomende iaren van dieren tijt.

+ D

28

Die welcke in dusdanigher voeghen sullen veruult worden.

29

Siet daer sullen seuen iaren comen van grooter vruchtbaerheyt in alle dat lant van Egipten,

30

nae die welcke sullen seuen ander iaren volghen van soe grooter onvruchtbaerheyt, dat alle die voerleden oueruloedicheijt sal vergeten worden. Want den hongher sal alle het lant wt teren,

31

ende die groote nauolghende armoede sal te niet brenghen alle die groote voerleden vruchtbaerheyt.

32

Ende dat ghi ter tweeder reysen ghesien hebt eenen droom, tselue dinck aengaende, dats een teeken van vasticheijt, om dat Godts woert gescieden sal, ende corts volbrocht worden.

33

Daerom soe laet mijnen heere nv besorghen eenen wijsen ende neerstighen man, den welcke hij ouerste make van alle dlant van Egipten.

34

Die welcke oeck ouerste stellen mach in alle die lantscappen, ende dat hij het vijfste deel vanden vruchten der seuen iaren

35

die nu corts comen sullen, vergadere in die scueren, ende laet alle dat coren onder Pharaos macht oplegghen ende bewaren in die steden.

36

Ende laet die te voren bereyden tseghen den dieren tijt van den seuen iaren, die dlant van Egipteu seer verlasten sal, op dat het lant niet heel te niet en gae van hongher.

37

⁺Desen raet heeft Pharao wel behaecht, ende alle sijnen dienaren,

+ F

38

ende hij heeft tot hemlieden gheseijt, Sullen wij oec moghen eenen sulcken man vinden, die soe vol sij vanden gheest Godts?

39

Hierom heeft hij gheseijt tot Ioseph, Aenghesien dat Godt v ghetoont heeft alle dat ghij ghesproken hebt, sal ic dan iemant moghen vinden wijser dan ghij, ende ws ghelijcke?

40

Ghij sult die ouerste van mijnen huyse sijn, ende alle tvolck sal ghehoorsam wesen den gheboden ws monts. Alleen sal ic bouen v wesen in den stoel des rijcks.

41

Ende Pharao heeft wederom tot Ioseph gheseijt, Siet ic heb v ouerste ghemaect van alle dlant van Egipten.

42

Ende hij nam eenen rinck van sijnder hant, ende gaff hem dien in sijn hant, ende cleedde hem met een ouercleedt van lynwaet wt Egipten, ende hij dede eenen gouden halsbant om sijnen hals.

43

Ende dede hem climmen op sinen tweeden waghen, ende dede wtroepen, dat sij alle haer knieden voer hem booghen souden, ende weten dat hij was ghemaect die ouerste van heel Egipten lant.

44

Ende die coninck van Egipten heeft tot Ioseph geseijt, Ic ben Pharao, sonder v beuel soe en sal niemant hant oft voet roeren int gheheel landt van Egipten.

45

Ende hij heeft sijnen naem verandert, ende heeft hem nae die tale van Egipten genaempt den salichmaker der werelt. Ende hij heeft hem tot eender huysvrouwen ghegeuen Asceneth die dochter van Putiphar des priesters van Heliopolis.

Aldusdan es Ioseph wtghereyst int land van Egipten

46

(want dertich iaren was hij out doen hij in die teghenwoerdicheyt van den coninck Pharao stont) ende hij es alle die landen van Egipten rontsomme doerghereyst.

47

Ende die vruchtbaerheyt vanden seuen iaren es ghecomen, ende dat graen es in schoouen ghebonden, ende vergadert in die scueren van Egipten.

48

Ende alle die oueruloedicheyt des graens es oeck opgheleijt gheweest in elcke stadt.

49

Ende die oueruloedicheyt der terwen was soe groot, als het sant der zee, ⁺also dat die menichte bouen mate ghinc.

+ G

50

Ende Ioseph sijn twee sonen gheboren, eer den dieren tijt quam, die welcke hem ghebaert heeft Asceneth die dochter van Putiphar des priesters tot Heliopolis.

51

Ende hij heeft den iersten gheborenen Manasses ghenaemt, segghende, Die heere heeft mij doen vergheten alle mijnen arbeyt, ende mijns vaders huys.

52

Ende den tweeden sone noemdi hij Ephraim, segghende, Die heere heeft mij doen wassen in mijnder armoeden lant.

53

Alsdan ouerleden waren die seuen vruchtbarighe iaren, die in Egipten gheweest hadden,

54

soe begonsten te comen die seuen iaren der armoeden, die welck Ioseph te voren gheseijt hadde, ende den dieren tijt es machtich groot gheworden ouer alle die werelt, maer ouer alle dlant van Egipten was broot.

55

Ende als dat lant oec begonst hongher te crijghen, soe heuet volck Pharao aengheroepen, biddende om voetsel. Den welcken hij heeft gheantwoert, Gaet tot Ioseph ende doet al dat hij v segghen sal.

56

Ende den dieren tijt worde daeghelijcs meerdere in allen landen. Ende Ioseph heeft alle die scueren open ghedaen, ende den volck van Egipten coren vercocht, want den dieren tijt hadde hem lieden oec ouerual-

[p. *72]

len.

57

Ende alle andere landen quamen in Egipten, om teten te coopen, dat sij die plaghe vanden dieren tijt mochten verdrachlijc maken.