Die gheestelicke melody

Mi verwondert boven maten

Want die ziel ghetroest heeft alle die in druc end in liden sijn, so raet si hier een yghelic te doen des ghelijc sinen evenkersten, tsi mit woerden of mit wercken na sulctanighen liden als wi in hem mercken, tsi ghebreken van troestelicken woerden of van goeden rade of van hongher of van dorst of van coude of van anderen verdrieten die wy in hem [53r] vernemen. Ende si vertelt wat groter vresen si sullen hebben die dit nijt en doen. Ende wat onsprekelicker vruechd sy sullen hebben die dit doen om die mynne van Gode ende volbrengen na hoer vermoghen alst gheeft tijt dat God sel oerdelen.

Hier is te merken dattet oerdel Gods principalicken sel staen in twe woerden. Dat een woert is venite. Dat is in duytsch ‘Coemt’.

Dat ander woert is ite dat is te segghen ‘Gaet’. God die sel den goeden segghen: ‘Coemt ende besit mijns vaders rijc.’²¹ Ende den quaden sel hi segghen: ‘Gaet van my [53v] vermalendyt in dat ewighe vuer der hellen, bereyt den duvel mit sinen enghelen van beghin der werrelt.’²²

My verwondert boven maten
Hoe dat enich mensch mach laten
Versuchten waerlic ymmermeer,
Als hi denct dat hi moet gheven
Reden corts van al sijn leven
Den strenghen rechter, ewich heer.

Och die seker waer venite
End verlost van dat woert ite
Dat wisen sel der hellen pat,
Als hi ons sel doen verrisen
[54r] En na ons verdienten wisen
Hier neer int dal van Josaphat.

Die moecht vruechdelicke leven,
Mer na dat ic vijnd bescreven
Van ons en is des nyemant kont
Of hi weerdich is Gods mynne
Of ghehaet van Goots ghesynne.
Dus moet wi vresen talre stont

Oec ist salich den die vresen,
Want si sullen sijn ghenesen
Van allen vrees seer cortelijc,
Als die heer sel neder comen
Om te troesten end verdoemen
Soet heeft verdient een yghelijc

Och die dan sel sijn verloren,
Mit wat vresen sel hi horen:
‘Gaet wech van my vermalendijt²³
[54v] In dat ewich vuer der hellen,
Hem bereyt mit sijn ghesellen
Die gi ter werrelt hebt belijt.

Dicwil heb di mit u oghen
Groten hongher my sien doghen,
Nochtans heb di my nijt ghesaeft.
Des gelijc heb ic gheleden
Groten dorst mit bitterheden
End gi en hebt my nijt ghelaeft.

Oec in ander veel verdrieten
Nye moch ic u troest genieten,
Dus gaet van my vermalendijt
In dat ewich vuer der hellen
Hem bereyt mit sijn ghesellen
Die gi ter werrelt hebt belijt.’

Och hoe sel die mensch dan claghen
End mit groter anxte [55r] vraghen:
‘Och heer, wanneer is dit gesciet
Dat ic u dus heb sien liden
Hongher, dorst tot allen tiden
End nijt ghetroest in u verdriet?’

So na datter staet ghescreven
Sel god dese antwert gheven:
‘Voerwaer, voerwaer, ic segghe di:
Also lang gijs een die mynste
Mijnre nijt en deet of gonste,
So lang oec nijt en deed gijs my.’

Och hoe sel hi dan beclaghen
Al sijn weerlicken hier daghen,
Die hi mit weelden heeft verdaen,
Daer hi mocht in tewich leven
Hebben lichtelic vercreghen,
Had hi die weelden wederstaen.

Oec als hi dan [55v] siet verheven
Al die gheen die in haer leven
Om Jhesus wille sijn gequelt,
Sel hi segghen sijn ghesellen
Die mit hem dan gaen ter hellen:
‘O siet, hoe sijn dees nu ghetelt.

Dit sijn sy, die wy belachten.
Sot waer sy in ons ghedachten.
Aensiet hoe dat nu is muteert.
Kijnder Goots sijn sy gherekent,
In des levens boec gheteykent
End mitten heylighen gheeert.

Wy onsinnich menschen waenden,
Als wi op haer leven raemden,
Dat al haer leven was verwoet,
Want sy van haer goet den armen
Vrilic deylden sonder karmen
End leden selven [56r] dicwijl noet.

Nu ochlacy end ocharmen,
God en wil ons nijt ontfermen
Want des nijt en wouden doen.
Nijt of weynich wy hem gaven,
Nochtans had wi grote haven,
Dus is die hel nu onse loen.

Och, nu sijn wi al verloren
Ende dese sijn vercoren
Die wi haer leven waenden ²⁴ quaet.
Och dat wy ye sijn gheboren.
Nummermeer sel ons god horen,
Wat wi veel bidden, tis te laat.

Wat baet doen ons nu dees drie,
Scat, solaes end hoverdie,
Mit ander werlts ydelheyt.
Och hoe wel soud ons nu comen,
Had wi daer voer aengheno[56v]men
Druc, armoy mit oetmoedicheyt.

O vermalendijt moet wesen
Al die my hebt aenghepresen
Der werlts vruechd, haer scat, haer goet.
Lacy, dat heeft my bedroghen
Ende yamerlic ghetoghen
Van tewich leven totter doot.

O vermalendide daghen
Daer in worden nu ghedraghen
Solaes des werrelts ymmermeer.
Twaer my beter ongheboren
Dan ic dus moet sijn verloren
Ter hellen ewich bernen zeer.

Ay, nu sie ic dat die armen
Dien ic dicwijl hoerde karmen
My souden trouwelic bistaen.
Mer ter werlt ic ocharmen
[57r] Haer end woud ic nijt ontfermen.
Dus laet sy my oec nu begaen.’

O ghi die mijns raets wilt pleghen,
Wilt die vrees doch in u weghen.
Ghedenct den armen in haer noot.
Coemt hem vrilic nu te baten.
Nummermeer sel u god laten
Van tewich leven gaen ter doot.

21 Mt 25, 34.

22 Mt 25, 41.

23 Vs. 27-54: Mt 25, 41-45.

24 ‘waenden’ naar C; L: ‘waende’.