Geuse lietboeck, waer in begrepen is den oorspronk van de troublen der Nederlantsche oorlogen, en het gene daer op gevolght is
(1683)–Anoniem Geuzenliedboek– AuteursrechtvrijStem: Engelenborgh is een bordeel.Hoort Paus ghy groote Antechrist,
U valsche Engelen vol van twist,
Sy roepen sterck: Vive Papist,
Maer 't magh haer al niet baten
Want u Rijck al, krijght een val,
't Volck maeckt geschal, groot ende smal
En noemen de Papen sot en mal
De kinders vander straten.
Ghy Nonnen, Bagijnen maeckt eenen dans,
Neemt Oorlof aen u Heylige mans,
Gekleet, Wit, Swart, Grau, als een Gans
Met Caproens sonder bellen
Sy decken 't hooft, haer kruynen groot,
Want Kaes en Broot, 't is op, 't is noot
Sy vluchten wegh, reyckt hen den post,
Seght Adieu met-gesellen.
Haer Kraem gesiert met Goden schoon
Van Gout, Zilver, gestelt een toon,
Veel Offer-gelts was haren loon
Men saghse vry Hoereren,
Veel Vorsten hoort, droncken versmoort
Haer Zielen voort, werden vermoort
Hierom is Godt op hun verstoort
En wilse Ruyneren.
Monnick, Prioir, Abt, en broer Lollaert,
't Concily van Trenten heeft noyt verklaert
| |
[Folio 75v]
| |
Dat ghy sout laten wasschen den baert,
Maer yder een bedwingen,
Tot hout en steen het volk ghemeen
Wie niet onreen u Goyken kleen
En eerde boven Godt alleen
Die sout ghy doen ombringhen.
De Edeldom van 't Nederlandt,
Wou meer geen Christens hebben gebrant
't Placcaet moest wegh dit wast verstant
Sou 't volck payslijck leven
Madamme loos dit oock verkoos
Onvast altoos was haer loos
Sy willen met de Papen boos
De Christens hebben verdreven.
Men preeckte Godts Woort suyver en klaer,
D'Afgoden vielen vanden Altaer
't Drencken, moorden was geen gevaer
Elck mocht leven in 't zijne,
Maer 't Paeps gesanck, golt loon noch danck
Want den ontfanck, die was seer kranck
't Volck was los uyt haer bedwanck
Dit dede hen groote pijne.
Den Paus Granvelle principael,
Wou sulcx keeren als Cardinael,
Ontboot Duc d'Alves Paus Vassael,
Wevers waren zijn Eelen,
Om 't Lant ydoon, te maken schoon,
Des Coninghs kroon, waer zijnen loon,
Want moorderye was hy ghewoon
Met rooven ende met stelen.
Sint Truy en te Willebroeck,
Vergaderden veel Lants Heeren kloeck
Sy wisten uyt des Paeps versoeck,
Datmen hen sou verjagen,
't Wert ongemack, doen Egmont sprack
't Verbont dat brack den Prins vertrack,
't Gemeyn volck was doen veel te swack,
| |
[Folio 76r]
| |
De Spaengiaerts wegh te jagen.
De Papen songhen gloria laus
Ter eeren de hulp al van den Paus,
D'Albanen deden 't volck veel raus
't Spel hiet hen al ghewonnen
Men sochter 't goet, men storter bloet
't Paeps gebroet kreegh eenen moet
Veel duysent menschen metter spoet
Vluchten soo sy konnen.
Zy vingen en dooden den Egmont,
Van Hoorn den Graef in eender stont
Oock veerthien Edelen vant verbont
Gevanckelijck behouwen,
Die men oock sagh gheven den slagh
Met groot gheklagh op eenen dagh
Den Bloet-raet die 't gedencken magh
't Wert hen noch wel vergouwen.
Zy maeckten weer nieuw Goden fris
Koster Bagijne elck luyde mis
Veel huychelaers hielpen gewis,
D'Altaren nieuw oprichten,
Het Vagevyer heet wert meer bereet
Voor Zielen leet, vontmen gereet
Ziel-mis Pardoen al 't Paus bescheet
Men gaf weer gelt van bighten.
Mijn Heer de Prins een vromer helt
Quam by Maestricht met groot ghewelt
Om slaen duc d'Alve die vloot in 't velt,
Hem schandigh hadt begraven,
Hy vreesde seer den vromen Heer
Die doen d'alkeer nam veel te meer
Deur Brabant Vranckrijck want meer eer
Wou hy zijn vyant straven.
Uyt was den krijgh elck Paep spronck loght,
Duc d'Alve heeft flucx zijn loon ghesoght
Hy eyschte meer dan 't volck vermocht
Paep had hem toe geschreven,
| |
[Folio 76v]
| |
Het thiende deel van elck Iuweel
't Wert al krackeel, 't Lant socht appeel
In thien jaer kreegh hy 't restken heel,
Hadden zy 't willen gheven.
Maer Lant en Luyden worden gram,
Sy riepen den Prins, die 't haest vernam,
Om hulp, die weer geweldigh quam
Den Lande assisteren.
In Henegouw, als Krijgsman bouw
Voor 't Landt getrouw hy vechten wouw:
Duc d'Alf dorst noyt door zijn aenschouw
Met macht hen rescontreren.
Maer met verraet is hy te sterck,
De Fransche moort was niet sijn werck,
Zy meenden alsoo in Brabants perck
Dien Edel Prince t'omringen,
't Fransch volck planteyt hem toegeseyt
Was neer geleyt, doen bleeck wel 't feyt,
Ten docht den Prins daer niet gebeyt,
Godt en wou 't oock niet gehingen.
Na Hollant hy trock, fijn was den Briel,
Hollant Zeelant hem toe viel
Op dat elck stadt haer goet behiel,
Haer recht ende statuyten,
Wy kenden wel duc d'Alfs opstel,
Als slaven snel sou hyse fel,
Met d'Inquisitie doen ghequel,
't Was tijdt hem t'houwen buyten.
Hier viel voort Pausdom groot abuys,
Claris noch Nonnen en bleeffer t'huys
Oock Monick, Canonick en wou confuys
Voort Paeps geloof niet hangen,
Elck is ghewent uyt zijn Convent
Den Graef bekent met Bartellent
Wouden nemen die Papen blent,
In haer selfs strick ghevanghen.
Ghy Papen nu valt op den kop
| |
[Folio 77r]
| |
Den steen van u geworpen op,
Men hanght u vrijlick by den krop,
U en baet kruyt noch salve,
Want Vive le Geus, is nu de leus.
Veeght uwe Neus 't heel aenschijn preus
't Voorzitten is gedaen pompeus,
Gaet klaghet by duc d'Alve.
U Outspel u water wort niet begeert
U Olye oock aen u lampen smeert,
Blijft vry 't huys met uwen weert,
In die halve mane,
Want 't volck propijs is worden wijs
Dat doet u spijs is groot afgrijs,
Dus schrijft al tsamen een devijs,
Wegh vuyl Paep ruymt de bane.
I. vander Voort. |
|