Geuse lietboeck, waer in begrepen is den oorspronk van de troublen der Nederlantsche oorlogen, en het gene daer op gevolght is
(1683)–Anoniem Geuzenliedboek–
AuteursrechtvrijOp de Wijse: Van den 2. Psalm. Uytenhove.
MYn ziel verblijt haer in den Heer,
Sijn hulp doet my ontspringen,
Dus soo wilt my tot sijner eer
Een danckbaer Liet nu singen,
Want wonder wracht sijn stercke hant,
Hij heeft sijn volck gedaen bystant
In het Landt van Groeningen.
Op den drie-en-twintighsten Mey,
| |
[Folio 20v]
| |
Des avonts na ses ueren,
Soo wert gehoort een groot geschrey
Van alle den nabueren,
't Heydgerlee en daer omtrent,
Daer Godts genade wert bekent
In sijnes strijts uytvueren.
Graef Lodewijck toogh uyt den Dam
Na dees voorseyde Stede,
Sijn broeder Adolf met hem quam,
Graef Ioost Schovenborgh mede,
Met menigh Lantsknecht onbeducht,
Alst scheen, soo namen sy de vlucht,
Het welck haer voordeel dede.
Sy sochten onbequaem slachtvelt,
En vonden 't voor Winschoten,
In vijven ist slachoord' gestelt
Door Godts raet wel besloten,
De Ruyters hielden 't wagen padt,
De Walen hebben in gehadt
Een Slot daer sy uyt schoten.
't Verloren hoopken sagh men staen
Omtrent de Galgh daer tegen,
De Dobbelsolders westwaert aen
Waren hooger gelegen,
De Duytschen schutten langhs het Moer,
Elck met een nieu langh Spaens roer,
Van den Vyant gekregen.
Den Graef van Arenbergh seer heet,
Saghmen vlytigh aenrijden,
Met thien Vaendelen Spaenjaerden wreet,
Sy dansten en benijden
Dat de vijf Vaendelen uyt Vrieslant,
Met hun tegen een kleyn vyant
Als nu souden gaen strijden.
Met voeten (sprack elck) sullen wy
Dit volck wel haest wegh stoppen:
| |
[Folio 21r]
| |
Duym-ysers, ketenen daer by,
Haddense reed met stroppen,
Haer leuse was, Hangh op, slaet doot,
Maer buyten 't bos nu staende bloot,
Soo kraeuden veel haer koppen.
Arenbergh heeft hem eerst vertoont,
Sijn achthiender te paerde,
't Geschut gestelt, gingh los 't verschoont,
Nassous volck doock na d'aerde,
De Ruyteren en treftet niet,
Dat Dobbelsolders is geschiet
Was oock van kleynder waerde.
Veel Spaenjaerts schoten terstont los,
Nassous volck kost best ramen,
Sijn Ruyters reden stracks na 't bos,
Die 't grof geschut in-namen,
De Walen volghden uyt haer gracht,
De Dobbelsolders oock met macht
Met Graef Lodewijck aenquamen.
De spiessen druckten in seer hart,
Men hoorde sweerden klincken,
Menigh goet roer gebroken werdt
Om 't Spaenjaerts bloet te krencken,
Elck drongh dwers door schoot, smeet en stack,
Soo dat der Spaenjaerts ordre brack,
En lieten den moet sincken.
Vijf Vaend'len Duytschen vluchten haest,
Die d'ander snel na liepen,
De Spaenjaerts staende seer verbaest
Misericordij sy riepen,
Sant Iago, nostre Dam' Loret,
Was 't toen daer, op Godt niet gelet,
Sy deerlijcken ontsliepen.
Godt zy met ons, de leuse was
Van het volck van Nassouwen,
Waerachtigh was't soo op dat pas,
| |
[Folio 21v]
| |
Een yegelick mocht aenschouwen,
Hy maeckten hert en handen sterck,
En wroght daer door sijn wonder-werck,
Met haer die hem vertrouwen.
Geen half uyr en heeft dit geduert,
Den slagh die nam een ende,
Die loopers hebbent meest besuert
Al door Nassouwens bende,
Op Moer, in 't bosch, een mijl in't ront,
Men Spaenjaerts ende Duytschen vont,
Meest doodt, waermen zigh wende.
In den Dollaert wijt en seer groot
Verdronckense by hoopen,
Arenberghs Peert viel in een sloot,
Hy mostet oock bekoopen,
't Hooft, zijde, hals waren doorwont,
Hy 't doen bestorf in korte stont,
En Groef-beck ist ontloopen.
Van dit volck men begraven sagh
Over de achtien hondert,
Watmen noch vont na desen dagh
Dat is hier uytgesondert:
Nassous volck die doodt bleven daer
Waren geen veertigh dat is waer,
In Gods werck u verwondert.
Doch Graef Adolf seer onvertsaecht
Is daer oock doot gebleven,
Graef Lodewijcks Cancelier wel begaeft
Die liet daer oock zijn leven,
Veel zijn gewont die stonden stijf,
Doch hebben meest geen noodt van 't lijf,
Godt wil haer sterckte geven.
Twee hondert dertigh Duytschen kloeck
Hier oock gevangen lagen,
Arenborgh hadt ghedaen versoeck
Om menigh Monicks-wagen
| |
[Folio 22r]
| |
Wel vol van Kruyt, Kloten, Broot, Wijn
Dese meest al gebleven zijn,
Elck Peert wert uyt geslagen.
't Geschut, Ut, Re, Me, Fa, Sol, La,
Van Groeningen ses Stucken
Volgen nu Graef Lodewijck na,
Godt laet hem maer ghelucken,
Dat de Vyanden van zijn Woordt,
Als dese, korts werden versmoort,
Die noch de vrome verdrucken.
Mensch dees saeck doch niet toe en schrijft
Den Mensch, want 't waer gelogen,
Want 't is Godt die de selve drijft,
Al heeft hy 't langh vertogen,
Sulcks was wel onser sonden schult,
En zijn tijdt was noch niet vervult,
Meer is in zijn vermogen.
O Heere! u zy lof en danck
Van uwen overwinnen,
Sterckt ons gemoet noch swack en kranck,
Met uwen geest van binnen,
Door het bidden betrouwen vast,
Dat ghy haer sult van alle last
Helpen die u beminnen.
Weest die ghy zyt. |
|