Geuzenliedboek

192.
Nieu Liedeken, ⁺

Op de wijse: O weeldich Hollant vol pracktijcken.

Hoort toe wat ick u zal ontfouwen,
En luystert doch wel na dit Liet,
Wat een spelleken dat sy brouwen,
Diemen nu Arminianen hiet,
Hoe dat sy met rumoer
Hollant stellen in roer,, dit ghespuys:
O Heer laet doch niet groeyen
D'Arminiaen op Sluys ^8..

Ons Sluys gheleghen aen der Masen,
Het is een Dorp cleyn gheacht,
Wy laten d'Arminianen rasen,
Want sy hebben een cleyne macht,
Het is een deel ghespuys
Die wy hebben op Sluys, 'tuytschot.
Sy moeten haes-op spelen,
Daer toe helpt ons God.

Ghy Steden van soo grooter machten
Die in dat lustich Hollant lecht,
Helpt doch vry met al u crachten
Te houden staen Gods woort oprecht
Teghen dees Gasten loos
Die daer soecken altoos, met list
De Ghemeente te brenghen
Oproerich en vol twist.

+ No 192. Naar L. Verder alleen in M. Ook niet bij V.L.
De juiste tijd van dit lied is niet gemakkelik vast te stellen. Dat van verschillende steden gezegd wordt, dat zij de Arminianen hebben overwonnen, zou doen denken aan de tijd na de gevangenneming van Oldenbarnevelt. Maar de algemene toon wijst nog naar het midden van de strijd. Wij plaatsen het daarom in October 1617. toen Maurits enige steden in Zuid-Holland bezocht. Zie Brandt, Historie der Reformatie II, 667.
Deze gebeurtenis kon de dichter uit Maassluis licht aanleiding geven tot deze opwekking om zich bij de Prins aan te sluiten.

8. Met Sluys is Maassluis bedoeld.

[p. 156]

25

Veel loose listen sy in voeren,

 

Om te vervalschen Godes Woort,

 

Maer laet ons strijen teghen de Hoere ^27.

 

Van Babylon met haer consoort ^28..

 

Want dit is haer ghebroet

30

Dat sy heeft opghevoet, in 't stilt,

 

Die u meynen nu te brenghen

 

Het gantsche Lant in 't wilt.

 

 

 

O vrome Stadt van Amsterdamme

 

Wilt doch Nassouwe niet afgaen

35

Ghy zijt een van de outste stammen

 

Blijft vast in u gheloove staen:

 

Die Stadt van Delf wijs

 

Behaelt oock eer en prijs in als,

 

Want sy heeft uyt gaen roeyen ^39.

40

Die het volck leerden vals.

 

 

 

Hout u cloeck ghy Stadt van Enckhuysen

 

En oock ghy Stadt van Purmerent,

 

Doet d'Arminianen verhuysen,

 

Laetse niet zijn van u bekent:

45

Kreghen sy d'overhant,

 

Wy waren quijt ons Lant,, strijt vry,

 

Neemt Gods Woort tot u wapen

 

Teghen d'Inquisici.

 

 

 

Dordrecht moet ick oock niet vergheten,

50

De Maghet voert sy ongheblaemt,

 

Tot noch toe heeft sy haer ghequeten,

 

Om te blijven by een versaemt.

 

Want vrede en eendracht

 

Dat maeckt een stercke macht,, ghewis,

55

Wilt vast op God betrouwen,

 

Soo en slaet ghy niet mis.

 

 

 

O Edel Graef Maurits ghepresen,

 

Strijdt vroom al voor u Vaders Lant,

 

En wilt doch voor gheen Vyant vreesen,

60

God die sal u doen onderstant:

 

Wie voor de Waerheyt vecht,

 

Als David dee, Gods knecht,, die verwint ^62.

 

Sijn Vyant uyt den velde,

 

Soo ons de Schrift ontbint.

27. de Hoere van Babylon is ook hier de Roomse kerk, en haer consoort zijn de Arminianen.

28. consoort. L confoort, drukfout, in M verbeterd.

39. Misschien is dit niet geheel juist. Brandt t. a. p. weet niet, welk antwoord Maurits te Delft kreeg. Misschien heeft men er zich met enige algemeenheden afgemaakt en verder de zaak gelaten, zoals zij was.

62. verwint. L vermint, drukfout, in M overgenomen.

[p. 157]

65

Voorts ghy Steden alle ghelijcke,

 

Die Lief-hebbers zijn van Gods Woort,

 

En oock ghy Dorpen autentijcke ^67.,

 

Maeckt te samen een vast accoort,

 

Om uyt het Lant te slaen

70

D'ontrouwen Arminiaen oft Armijn,

 

Met onsen Prins Nassouwen,

 

God sal ons helpen fijn.

 

 

 

Prince wilt in danck ontfanghen, ^73.

 

Wilt doch Nassouwe niet afgaen,

75

Maer laet ons God loven met sanghen,

 

Blijft vast op u gheloove staen:

 

. . . . . . . . . . . . . . . .

 

Wy vonden daer gheen Ree,, t'was ghetreur,

 

Wy mochten nerghens loopen,

80

tSchip had gheen achter-deur.

67. autentijcke: aanzienlik.

73. Aan het laatste koeplet ontbreekt een regel, nl. vs. 77, zoals uit het rijm blijkt.