Geuzenliedboek

174.
Een nieu Liedt, van de groote Victorye die God ghegheven heeft over de stadt Oostent, waer op den vyant drie stormen ghedaen heeft, smaendaechs nae drie Coningen. 1602. ⁺

Op de wijse: Bommelken bom.

Hoort mans en Vrouwen dit verclaren,
Tis u bekent,
Hoe Albertus ginck vergaren
Al voor Oostent.

Den vijfden Julij is hy getoghen,
Seer excelent,
Haar Vaendels inde duynen vloghen
Al voor Oostent.

Hy beloofden t'landt na sijnen sinnen,
Seer excelent
Ick sal op sint Jacobs dach ^11. winnen
Die stadt Oostent.

Omtrent seven hondert clooten
Tis wel bekent,
Op eenen dach met Cartouwen gheschooten
Al op Oostent.

Hondert en dertich duysent ballen,
Of schooten jent
Heeft hy tot nu toe laten vallen
Al op Oostent.

+ No 174. Naar N. Verder in Q. R. T. U. W-BB. Bij V.L. CLXV; Van Vloten II, 361.

11. St. Jacobs dach is 25 Julie. Jacobus (major), de apostel is namelik de beschermheilige van Spanje.

[p. 106]

 

Ick heb gheschooten wel dertich weken ^21.

 

Seer wel bekent,

 

Ick sieder so menich cogelken steken

 

In die wallen tOostent.

 

 

25

Sy hebben met veel verraderijen,

 

Alst is bekent

 

Ghesocht en met veel schelmerijen,

 

Te crijghen Oostent.

 

 

 

Des manendachs na drie Coninghen

30

Tis wel bekent,

 

Doen meenden hy na sijnen sin

 

Te winnen Oostent.

 

 

 

Drie stormen ginck hy lustich waghen

 

Tis wel bekent

35

Ons volck hebbense afgheslaghen,

 

Al uyt Oostent.

 

 

 

Dit stormen duerden haest drie uren

 

Met groot torment

 

Ons volck sloeghen sonder treuren,

40

Weer uyt Oostent.

 

 

 

Sy meenden in die stadt te blijven

 

Seer excelent,

 

Men sach die Speckten ^43. ter Zeewaert drijven,

 

Al van Oostent.

 

 

45

Ons volck haer op die ou stadt lieten

 

Seer excelent,

 

Met grof gheschut onder haer schieten, ^47.

 

Al uyt Oostent.

 

 

 

Wy moeten haer noch leeren krijghen

50

Seer excelent,

 

Die Speckten sachmen ter Zeewaert vlieghen, ^51.

 

Al voor Oostent.

 

 

 

Ontrent by vijf-entwintich hondert

 

Of daer ontrent,

55

Zijnder ghebleven sy waren verwondert,

 

Al voor Oostent.

21. Dit eene koeplet in de eerste persoon komt er wel vreemd tussenin. Men zou haast vermoeden, dat dit uit een ander lied was overgenomen. Of behoort het achter vs. 12?

43. Speckten een andere vorm voor de scheldnaam voor de Spanjaarden, die elders Spek en Specht luidt.

47. Vooral het schroot, dat hier, naar het schijnt, voor het eerst in het groot gebruikt werd, had een moorddadige uitwerking.

51. Wil dit alleen zeggen, dat zij van de zeekant aanvielen, of dat zij verdronken? vgl. vs. 67.

[p. 107]

 

Daer zijn ghebleven twee Gouverneuren

 

Seer wel bekent,

 

Met vier Cornellen die moesten treuren

60

Al voor Oostent.

 

 

 

Die van Sluys die is om t'leven

 

Tis wel bekent,

 

Die van Antwerpen is ghebleven,

 

Bidt voor Oostent.

 

 

65

Cruyt en loot dat wy haer schoncken

 

Seer excelent,

 

Daer sijn ses hondert specken verdroncken, ^67.

 

Al by Oostent.

 

 

 

Ons volck die betaeldense algaren,

70

Seer excelent,

 

Die aen den Coninck ten achteren waren ^71:

 

Al voor Oostent.

 

 

 

Nu hebben ons Heeren en vrome Staten

 

Dat is bekent,

75

Veel Bootsghesellen en soldaten

 

Ghesonden t'Oostent.

 

 

 

Daer sal nu alle vierendeel jaren

 

Seer excelent,

 

Altijt verversinghe van volck in varen,

80

Al in Oostent.

 

 

 

My dunkt waer hy daer van met eeren

 

Uut dat ellent,

 

Hy sou niet lichtelijck comen weere,

 

Al voor Oostent.

 

 

85

Hy riep soo deerlijck om hulp aan Lieven ^85.

 

O standaert van Gent,

 

Comt my te baet, waer meucht ghy blijven

 

Al voor Oostent.

 

 

 

Lieven sey, ick hebt verswooren ^89.,

90

Adieu Oostent,

 

Ons hooft is te groot ^91., men brant daer hooren ⁺,

 

Wy blijven te Gent.

67. Doordien onverwacht de sluizen geopend werden, zijn vele Spanjaarden, die door de oude haven de stad zochten te naderen, verdronken en in zee gedreven.

71: Die achterstallige soldij te vorderen hadden. Dit was ook nu weer het geval en de Aartshertog had telkens last van muiterij onder de troepen.

85. Lieven is een gewone benaming voor de Gentenaars.

89. verswooren: afgezworen.

91. Ons hooft is te groot, waarschijnlik: wij hebben er een zwaar hoofd in.

+ men brant daer hoorn: het is daar niet pluis.

[p. 108]

 

Al is Albertus opgheblasen, ⁹³

 

Met groot torment,

95

Nu crijcht hyt niet, al sou hy rasen

 

Met God Oostent.

 

En bidt oock met een vast vertrouwen,

 

Dits mijnen wins,

 

Voor Graef Maurits van Nassouwen,

100

En die Jonghen Prins. ^100:

 

 

 

En oock voor de Staten der Landen, ^101:

 

Bidt al dat leeft,

 

Datse God in goet verstanden,

 

En wijsheyt gheeft.

 

 

105

En oock die soo trouwelijck vechten,

 

Met goet raet wijs,

 

Die vroome Ruyters en cloecke knechten,

 

God geef haer prijs.

 

 

 

Oorlof aen arm en rijcken,

110

Bidt God bekent,

 

Dat den Vyant met schanden moet wijcken

 

Al van Oostent.

93 vlg.: Al zet Albertus nog zoo'n hooge borst, met al zijn krijgstuig en geweld, toch zal hij — met Gods hulp — Oostende niet krijgen.

100: Frederik Hendrik.

101: Bidt de u bekende God. De dichter zegt dan, dat de niet rechtgelovigen God niet kennen. Misschien ook betekent bekent hier alleen ‘verstandig’, vgl. n^o 175, vs. 120.