Geuzenliedboek

[p. 35]

152.
Noch een Liedeken begrijpende den gheheelen tocht die sijne Excellentie ghedaen heeft, beginnende vanden xxij. Meye, anno 1591. ⁺

Ende singt opten thoon: Den lustelicken Mey is nu inden tijt.

Alle ghy Christenen bekent,
Wilt Godt loven ende prijsen,
Die ons deur een vroom instrument
Met sijn Godlijck woort wil spijsen,
Hy neemt ons leytsman byder hant
Sijne Excellentie triumphant
Grave Mauritz hooch gheboren,
Die nae Gods stem wil hooren.

Den jonghen Helt seer wijs bedacht ^9.
Is kloecklijk uyt ghereden,
Met ruyters en knechten sterck van macht
Nu in Mey-maent lestleden:
Ten eersten heeft hy aengherant ^13.,
Zutphen de sleutel van Gelderlant
Dit heeft den Prince vol vromen
Ridderlick in ghenomen.

Van daer trock hy met groot ghewelt
Deventer te bespringhen,
Dertich stucken zijn daer ghestelt
Om soo de stadt te dwinghen,
Mijn siel maeckt groot den Heere soet
Sangmen daer smorgens met ootmoet,
Tot den Heere der Heeren
Sijn stercke handt ter eeren.

Als ons ghebedt nu was ghedaen
Saghmen daer heerlick vyeren,
Met heele en halve Cortouwen ^27. saen
Deur kloecke Canonnieren.
Dus hebben wy daer een werck begonst
Ghewaecht ons leven, ghetoont ons konst
Daer saghmen huysen en wallen
D'onderste boven vallen.

+ No. 152. Naar C. Verder in D. F-M. S. Bij V.L. CXLV; Van Vloten II, 318.
De wijs komt o.a. voor in Souterliedekens Ps. LXXIII, zie Mincoff bl. 121. Vgl. n^o 96.

9. wijs bedacht: verstandig, met goed inzicht.

13. aengherant: aangetast.

27. heele en halve cortouwen: kleiner soort kanonnen van verschillend kaliber.

[p. 36]

 

Als nu de muer lach onder de voet

 

Saghmen de brug' aen bringhen,

35

D'Enghels regiment kloeck van moet

 

Saghmen doen sterck aen dringhen, ^36.

 

Daer stont Graef Harman ons vyandt

 

Die deed' ons datmael wederstandt

 

Deur hulp van Paepsche voncken ^39.

40

Die hem hadden beschoncken.

 

 

 

Maer als den nacht was ghepasseert

 

Smorghens wat voor den vieren,

 

Doen was haren hooghmoet ghecesseert

 

Sy wilden accorderen,

45

Ter belieft sijner Excellentie vroet

 

En te behouden lijf en goet

 

Dan is d'accoort beschreven

 

De Stadt is ons ghebleven.

 

 

 

Daer nae zijn wy met grooter macht

50

Na de zuyder Zee gheweken, ^50.

 

En zijn ghevaren dach en nacht

 

In Groeninger landt ghestreken

 

De Stadt van Groeningen plaisant

 

Die hebben wy eerst aengherant

55

Met ruyters en knechten by hoopen

 

Maer Delfziele moest becoopen.

 

 

 

Den Opslach ^57. vreesden ons ghewelt

 

Soo men heeft sien ghebeuren

 

Vier stucken zijnder voor ghestelt

60

Die mosten sy besueren, ^60.

 

Doen hielden sy eenen raedt opt lest

 

De Schans te verlaten docht haer best

 

Haer vendels en schoone gheweeren

 

Die mosten sy ontbeeren.

 

 

65

Doen trocken wy oock voor Immetil ^65,

 

Die en wilden haer niet opgheven

 

Maer mosten noch wel na onsen wil

 

Bidden om lijf en leven

36. Dit vers ontbreekt in F. G. H K. In I luidt het:

Quamen seer sterc aendringen,

maar vs. 35, 36 en 37 staan op twee regels. Blijkbaar had dus I een voorbeeld, waarin ook dit vers ontbrak.

39. Wat voncken beduidt, is moeilik te zeggen. Men zou het eerst vonden verwachten. De verzen zullen wel doelen op hetzelfde als wat Bor III, 563 vertelt: ‘d'oorsake van dese grote stouticheyd was dat Graef Herman by de Bresse eenige tonnen dik en sterk Bier, en oock Wyn hadde doen brengen, en liet de Soldaten drinken so veel sy begeerden, daer door zy dronken wesende, op 't perijkel weynig achten.’

50. De dichter, die ‘Canonnier’ was, bedoelt hier waarschijnlik alleen de artillerie. Deze wordt telkens door Maurits over water gezonden, ook hier. Vgl. Fruin, Tien jaren (3e uitg.) blz. 98.

57. Den Opslach, een schans in de gemeente Grijpskerk. Zie het vorige gedicht.

60. Daar moesten zij het schieten van verduren.

65, Immentil: Enumatil.

[p. 37]

 

Daer wasser wel twee hondert straf ^69.

70

Tgheweer mosten sy legghen af

 

Ter beliefte van Orangien

 

Spijt alle die van Spaengien.

 

 

 

Noch een Schans quamen wy te kort

 

Doen wy uut Vrieslandt scheyden,

75

Die was gheheelen Lettenbort ^75.

 

Daer wy oock t'net nae spreydden:

 

Wy schoncken haer loot ende cruyt

 

Solang dat sy daer mosten uut,

 

Doen hebben wy vol vromen

80

Aen Vrieslandt adieu ghenomen.

 

 

 

Den Prins van Parma seer ghestoort

 

Quam doen voor Nieumegen strijcken,

 

Knodsenborch viel hy sterck aen boort

 

Maer moest met schande wijcken:

85

Orange lach by Aernhem bloodt

 

Daer is Parma ter feest ghenoodt

 

Maer sijn Spaengiaerts ende Walen

 

Moesten daer tghelach betalen.

 

 

 

Prince

.

 

Lof Prince God ghebenedijt

90

U behoort alleen de eere,

 

Die ons sorchvuldelijck bevrijt

 

Voor Antechristus leere.

 

Die ons u handt altijt uut streckt

 

En ons met uwen schilt bedeckt

95

Gheeft ons (dit is ons wenschen)

 

Peys en vreed met alle menschen.

 

Fecit: CORNELIS VAN NIERVAERT, Canonnier.

69. straf: ruim.

75. Lettelbert in de gemeente De Leek.