Geuzenliedboek

[p. 172]

72.
Een claech-Liedeken van den Grave van Bossu, ende voornemelijck doen hy met sijn Schip, de Inquisity gevangen was, ende binnen Hoorn gebrocht werdt, daer hun beter ghenade gheschiede, als hy binnen Rotterdam hadde gedaen. ⁺

Ende gaet op de wijse: Alsoot begint.

Maximilianus de Bossu
Ben ick een Graef gheheten,
Duckdalba diend' ick seer ghetrou,
Die heeft my nu vergheten,
Ick heb gheweest sijn Admirael,
Die Geusen te dooden principael,
Dit had ick my vermeten.

Mijn vast betrouwen was mijn schip,
God had ick gantsch verlaten:
My docht het was een harde klip: ^{10, 11.}
Daer mochten gheen Pompen ^11. op vaten,
Maer daer quamen vande Pompen inde vloot,
Die Hendrick van Trier van ^13. clocken goot ^13.
Die maeckten groote gaten.

Ick meynde te wesen der Geusen dwanck
Die Cans die liep verloren,
Ick wert ghevanghen teghen mijnen danck
Sy brachten my te Hooren,
Aldaer ben ick in een Clooster gheraeckt,
En hebben daer een Pater van my ghemaeckt,
Myn Cruyn niet eens gheschoren.

+ No. 72. Naar N. Verder in E. I en alle latere, behalve S. V. Bij V.L. LXXIV. Ook bij Valerius, bl. 58; Van Vloten II, 82; Loman, Oud-Nederl. Liederen n^o 4 en Twaalf Geuzeliederen n^o 5; Van Duyse II, 1721.
De wijs ook bij Valerius (uitg. 1626) blz. 58. Vgl. bij n^o 30.
Blz. 57 zegt Valerius: ‘Te desen tijdt werd een Liedeken gesongen, behelsende de klachte van den gevangen Grave van Bossu, ende alsoo het alsdoe seer vermaert was, hebbe 't selve hier mede willen in voegen’. De tekst wijkt hier en daar wel wat af. Ook uit Valerius' woorden blijkt dus, dat dit een van de bekendste geuzenliederen is geweest.

10, 11. Ik meende, dat mijn schip zo hard als steen was, dat daar geen gaten in te maken waren.

11. Pompen. I. J. L. M scheuten.

13. van. N den, drukfout, door geen ander overgenomen.

13. Van de klokken van Roomse kerken en kloosters.

[p. 173]

 

Hoet is, ick ben in teghenspoet,

 

Maer het moet zijn gheleden,

 

Ick moetet rekenen voor goet,

25

Dat ick ben hier ter steden,

 

Veel liever hier als te Rotterdam

 

Want daer is de Borgher op my so gram,

 

Om de moort dien ick daer dede.

 

 

 

Waer is de Paus de heylighe Man,

30

Conde ick by hem gheraken,

 

Ick lietse hem doen al inden ban,

 

Die my dit schip deden maken,

 

De Hel roep ick tot dezer uyr,

 

Met Sinte Patritius Vaghevyer ^34.

35

Al over haer ter wraken.

 

 

 

Sy hebben my dit schip gheschenckt,

 

Ick soud den krijch beghinnen,

 

Dit heeft my aldermeest ghekrenckt,

 

Nu ickt gaen versinnen,

40

Wat schippers of stuerluy dat ick vraechd

 

Sy spraken also het my behaechd,

 

U schip can niemant winnen.

 

 

 

Maer doen ick quam voort Hoorner hop,

 

Worde ick wel anders ghewaeren,

45

Dat sal my steken in mijn crop,

 

Al leefd' ick noch vijftich jaren

 

Want Geus leerde my opt selfde pas,

 

Wat schoonder gheneuchte dat het was,

 

Op Zuyderzee te varen.

 

 

50

Jan Symonsen Rol ^50., ghy lichte quant,

 

Waer zijn u schoone woorden,

 

Die ghy my loofde aen mijn hant,

 

Twelck menich man aenhoorden,

 

Ghy sout my inder noot bystaen

55

Maer ghy zijt my haest afgegaen,

 

Het welck my meest verstoorden,

 

 

 

Schoon woorden vullen gheen sack,

 

Dat heb ick al wel bevonden,

 

Hulp en bystandt my ghebrack

60

Als ick dreef aende gronden

 

Elck een voer daer zijner vaert

 

En lieten my aldaer beswaert

 

Bedroeft ter selver stonden.

34. De heilige Patricius had van God verkregen, dat in een spelonk in Ierland aan hen, die er in afdaalden, de verschrikkingen van hel en vagevuur werden vertoond.

50. Jan Symonssen Rol van Hoorn, vice-admiraal en kapitein op een der schepen van Bossu.

[p. 174]

 

Och daer ick plach een Heer te zijn ^64.

65

Daer lig ick nu ghevanghen,

 

Na Amsterdam op dit termijn,

 

Waer beter mijn verlanghen

 

Ey Geus laet my doch uyt dit gaet,

 

Ic sal u loonen die schoone weldaet,

70

Met moorden en met hanghen.

 

 

 

Oorlof Bossou wreet en fel,

 

Met al u spaensche knapen,

 

Ghy maeckt des Conincx landen rebel

 

Ter liefden Monicken, en ^74. Papen,

75

Die altijt sijn verdorst ^75. na bloet,

 

Ghelijck een Visch na twater doet,

 

Na t'Christen bloet sy gapen.

64. Bossu was als opvolger van Oranje stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht.

74. en ontbr. in I. J. L. M.

75. verdorst: dorstig.