Geuzenliedboek

71.
Vanden Slach ter zee tusschen de Geusen ende Papouwen met haren Ammirael Bossu met zijn Inquisicy: ⁺

Op de wijse vanden slach van Dueren.

Een Liedt sal ick u singhen,
Hoort toe Man ende Vrou,
Ter Zee meynt ons te dwinghen
Die Grave al van Bossu,
Duckdalve was hy seer ghetrou,
Zijn Ammirael, dat seg ick u,
Dit was nu zijn Officy,
Zijn Schip hiet Inquisicy.

+ No. 71. Naar A, reeds opgenomen in φ. Verder in alle, behalve K. S. V. Bij V.L. LXVI; Van Vloten II, 77.
De slag was 11 October 73; het lied is kort daarna vervaardigd.
Voor de melodie zie bij n^o 87.

[p. 170]

 

Op de Zee is hy ghecomen

10

Met alle zijne macht,

 

De Geusen al sonder schromen

 

Die hebben daer op gheacht

 

Ons Edele Ammirael wijs bedacht,

 

Die heeft al na Bossu ghewacht,

15

Om teghen hem te campen,

 

Hem lustich aen boort te clampen.

 

 

 

Als de Papisten vernamen

 

Dat de Geusen haer waren ontrent,

 

Oft als sy by haer quamen,

20

So hebben zijt af ghewent, ^20:

 

Sy waren bevreest voor dit elent:

 

Maer Schuylenburch ^22., tzy u bekent,

 

Die en mocht dat niet ontdrijven ^23.,

 

Ghevanghen moest hy daer blijven.

 

 

25

In October den elfsten daghe,

 

Hoort wel na dit bescheyt,

 

De Geusen die daer laghen

 

Tot Enteren wel bereyt:

 

Maer die Papisten, voorwaer gheseyt,

30

Sy hebbent liever afgheleyt, ^30:

 

Want sy haer meest verlieten

 

Al op haer stercke schieten.

 

 

 

Die leste aen malcanderen togen,

 

Die Geusen smeten van boven neer:

35

De Potten met Calck die vloghen

 

Uuten Meerssen ^36., hoe langer hoe seer

 

Int Spaeniaerts ooghen was dat een sweer,

 

De Calck die stoof hoe langer hoe meer

 

Haer Schepen men wit sach weerden,

40

Met die Calck men haer verveerden.

 

 

 

De Papisten, hoort mijn ghewaghen,

 

Lieten Bossu al int verdriet,

 

Maer de Geusen al sonder vertsaghen

 

Besweken malcander niet,

45

Alsoot daer claerlick is gheschiet,

 

Twee vrome Capiteynen hooret bediet, ^{46, 47.}

20: Zijn zij teruggetrokken, hebben zij afgehouden.

22. Schuylenburch: zwager van de Spaanse vice-admiraal Boshuizen; vgl. Bor I, 456.

23. ontdrijven: ontzeilen, ontkomen.

30: zij hielden liever af, dus evenals afgewent vs. 20.

36. meerssen: marsen.

46, 47. De admiraal der Noord-Hollanders was Cornelis Dirksz. van Monnikendam, de hier bedoelde twee vrome Capiteynen waren Pieter Bak van Hoorn en Jacob Truytgens van Enkhuizen.

[p. 171]

 

Onsen Ammirael bystonden,

 

En dreven met hem aen de gronden ^48..

 

 

 

Men ginck daer met geschut in klincken ^49.

50

Om de Spaeniaerts te maken tam:

 

Capiteyn Vesten schip deden sy sincken ^51.

 

Eer tspel ten eynde quam:

 

De ander seylden na Moordam ^53.,

 

Hierom soo was Bossu soo gram,

55

Dat sy hem lieten verloren

 

Die hem trouwe hadden ghesworen.

 

 

 

Sy worden daer bestreden,

 

Bevochten aen elcken cant,

 

Bossu heeft ghenade ghebeden

60

Onsen Ammirael triumphant:

 

Sijn Signet ^61. streeck hy van zijn hant

 

Sijn Gulden Vlies, vaet dit verstant,

 

Dat heeft hy overghegheven,

 

Om te behouden zijn lijf ende leven.

 

 

65

Men sach daer domineren

 

De Geusen met blijden gheluyt,

 

Voor Hoorn triumpheren

 

Al met so schoonen Buyt,

 

Van Metalen geschut, end oock van cruyt,

70

Moortdam ^70. coemt morghen weder uut,

 

Te Hoorn binnen de Palen,

 

Om u Inquisicy te halen.

48. aen de gronden, ‘en raekte ten laetsten achter den Nek, niet wyd van Wijnes (Wijdenes aan de Zuiderzee ten Oosten van Hoorn) aen den grond’, Bor I, 456.

49. klincken: laten donderen.

51. ‘alleenlijk een schip daer Willem Vest van Enkhuisen gebied op hadde aen de Spaense zijde …. werd van den Noorderquartierse schepen ingenomen met geweld, dan het werd so doorboord, dat men qualijck tijd hadde om 't geschut en volk daer uit te krijgen, of het sonk’ enz. Bor t. a. p.

53. Moordam, scheldnaam voor Amsterdam, in B-D. F- H door Amsterdam vervangen.

61. signet: zegelring.

70. Moortdam, in B-D. F-H. P door Amsterdam vervangen.