Germania. Jaargang 3

[p. 387]

[Nummer 7]

Prof. A.G. van Hamel te Gent

Wij nemen volgaarne onderstaand stuk op en sluiten ons onvoorwaardelijk bij de onderteekenaars er van aan. Naar ons gevoelen blijft het optreden van dezen man te Gent, in spijt van alle uitleggingen, een onwaardige daad. Als Hoogleeraar zoo hij zich liet misleiden, als man zoo hij bewust en met kennis van de toestanden heeft gehandeld. (De Red.)

Aan Noord-Nederland

Den 10 Maart ll. is Pof. A.G. Van Hamel te Gent opgetreden in een kring van franschgezinden (Association famande pour la vulgarisation du Français) met een rede, waarin hij den strijd om recht en gelijkheid, welken de Vlamingen voeren, in een valsch daglicht heeft gesteld.

Wij teekenen protest aan tegen deze onverklaarbare handelwijze, die in Vlaanderen algemeene afkeuring verwekt.

Prof. A.G. Van Hamel heeft het voorgesteld alsof de Vlaamsche Beweging tegen het Fransch zelf zou gericht zijn en zegde: ‘s'il se produisait en Hollande contre le Français une levée de boucliers, pareille à celle dont les Flandres sont le théâtre, elle paraîttrait grotesque et odieuse, mais surtout grotesque, à nos compatriotes’.

Nooit is het bij de Vlaamschgezinden opgekomen het Fransch uit België te weren. Alleen willen zij niet, dat het Fransch en de Fransche invloed hún taal en húnne zeden komen versmachten.

De Vlaamsche Beweging is een beweging tot behoud van eigen taal en eigen

[p. 388]

zeden, tot verovering van de rechten, waarop elk vrij volk in eigen land mag aanspraak maken.

Na 1830 werd alles Fransch in België. Tegen die overrompeling, waardoor wij met ondergang bedreigd werden, kwamen eenige dapperen krachtig op, en, door een meer dan zestigjarigen strijd, hebben de Vlamingen verkregen, dat het Nederlandsch zijn plaats opnieuw innam in de wetgeving, het gerecht, het bestuur, het onderwijs en zelfs in de burgerwacht. Vroeger was het Fransch de eenige officieele taal. Thans is ook het Nederlandsch als zoodanig erkend.

De toestanden, waarin de Vlamingen leefden, toen wetten in een onverstaanbare taal hun werden voorgeschreven, rechters in een onverstaanbare taal vonnis spraken, de Vlaamsche kinderen op school met de grootste moeilijkheden te kampen hadden, omdat alles in een vreemde taal geschiedde, toen voor de minste staatsbeambten kennis van het Fransch en voor geen enkel kennis van het Nederlandsch werd vereischt, die toostanden hebben opgehouden te bestaan.

Niet uitsluitend op taalgebied oefende de Vlaamsche Beweging haar weldoenden invloed uit. Niet alleen zag men hier de Nederlandsche letterkunde ontluiken en bloeien, maar tevens uitte zich het Vlaamsche leven op elk gebied.

Een Vlaamsche nationale muziekschool kwam tot stand, en denzelfden dag, waarop Prof. A.G. Van Hamel in het hartje van Vlaanderenland, den vijanden der Vlaamsche Beweging zijn steun bracht, treurde het Vlaamsche volk over den dood van den beroemden meester Peter Benoit, welke die school uit het niet heeft geschapen.

De Vlaamsche Beweging heeft haar taak nog niet voltooid. Ze werkt voort aan de opvoeding van het volk. Talrijke boekerijen werden en worden gesticht door het Willems-Fonds en het Davids-Fonds; volksvoordrachten worden in alle gemeenten gehouden; voor het hooger onderwijs van het volk worden jaarlijks talrijke leergangen ingericht. Thans ontstaat een algemeen streven om ook in de Gentsche universiteit aan onze taal de plaats te doen verkrijgen, die haar toekomt.

Dat dit alles niet gebeurt zonder wrijving en bosting, behoeft wel geen betoog. Een zware strijd wordt voortdurend gevoerd, waarbij de Vlaamschgezinden het krachtigst wapen hanteeren: het recht.

De leden der Association flamande van Gent bekampen in hun Fransch en in hun Vlaamsch orgaan de beginselen en de mannen der Vlaamsche Beweging met de uiterste hardnekkigheid. En bij die heeren is Prof. A.G. Van Hamel, hen komen laken, die ijveren voor het behoud van zijn eigen stam en zijn eigen taal in Vlaamsch België.

Daarenboven heeft Prof. A.G. Van Hamel de eerbiedwaardige persoon van

[p. 389]

President Kruger op hoogst onbetamelijke wijze in het debat gebracht door te beweren, dat een Vlaamschgezinde aan de Belgische grens, te Erquelines, het misnoegen van den President zou hebben opgewekt door een te lange redevoering, waardoor Kruger zou belet zijn de Fransche toespraken aan te hooren, die hij nochtans niet verstaat.

Met die vijanden van onzen stam en van onze taal heeft Prof. A.G. Van Hamel gejuicht over de uitbreiding van den Franschgezinden invloed, dat is over den dood van het Nederlandsch leven in België!

We zijn overtuigd, dat Prof. A.G. Van Hamel alleen staat in Noord-Nederland met zijn houding tegenover de Vlamingen. We waardeeren des te meer de aanmoediging van wege ruim twee duizend zijner landgenooten, die in den schoot van het algemeen Nederlandsch Verbond met ons werken voor de belangen van onze gemeenschappelijke moedertaal en voor de toekomst van onzen stam.

Th. Coopman, Brussel.

Prof. Dr. A. De Ceuleneer, Gent.

Fr. De Potter, Gent.

Prof. Dr. W. De Vreese, Gent.

Juliaan De Vriendt, Brussel.

Prof. Dr. Fredericq, Gent.

Mr. Fl. Heuvelmans, Antwerpen.

Julius Hoste, Brussel.

H. Meert, Gent.

G.D. Minnaert, Gent.

Prof. Mr. Julius Obrie, Gent.

Mr. Prayon van Zuylen, Brussel.

Dr. Max Rooses, Antwerpen.

Julius Sabbe, Brugge.

Mr. Juliaan Van der Linden, Brussel.

Mr. Jan Van Rijswijck, Antwerpen.

Prof. J. Vercoullie, Gent.

Mr. Julius Vuylsteke, Gent.