De Gemeenschap. Jaargang 11

[p. 289]

[Gedichten van Jan Engelman]

Jan Engelman

De mond is open en zoo week,
schaduwen gaan in het nabije
veld dezer oogen, waar geen streek
bestendigt en het lichte vleien
nooit aflaat van een beter beeld:
den Adelaar, hij zal niet schuwen
't zwart beest dat mijn natuur verdeelt
en aan het licht vernietiging doet huwen.

O man op Patmos, perlemoer
des hemels doopte mild uw slapen
vol visioenen en de Groote Hoer
vond u koelbloedig, met een pen als wapen.

Ik, voor den spiegel, die niet aad'men kan
zonder zijn aandrift en de open keuze
heb nog mijn naam, het kenmerk van den man,
en 't lied dat doorgaat, als een goede leuze.

[p. 290]

Jan Engelman

Gij voert uw naam en uw legende -
maar hùn bericht is voos en valsch:
die andren, van den drom, de bende,
met dwaasheid vol tot aan den hals.

Nòg zal het eenzaam speeltuig klinken -
de canon van het dronken koor
verwaait, doch nimmer wil verzinken
het hemelsch harpspel dat ik hoor.

[p. 291]

Jan Engelman

Een kind dat op den ploegstaart zat
en met gevouwen handen bad
boven het brood, de witte sneden,
droeg in zijn schuchtre oogen vrede.

Maar ik, verloren in 't gestreel
van een zeer witte vrouwekeel
tusschen de rijpe rozelaren,
voelde mijn onrust niet bedaren.

En schreiend ging ik langs het pad, -
een enkel vochtig rozeblad,
dwarrelde, toen het kind wou groeten,
uit mijne haren voor zijn voeten.

Het lei bedaard zijn boterham
achter de ploeg, het bukte en nam
zuchtend het blad, ik zag hem trillen
alsof hij zwaars had op te tillen.

En toen hij opkeek naar mijn spot
was hij geen kind, maar Zoon van God:
rozen strengelden in zijn haren
en doornen staken door de blaeren.

Het voorhoofd kleurt zich met zijn bloed,
dat werd hem tot een rozenhoed,
droppelen die zijn hals in dansen
groeiden tot roode rozenkransen.

[p. 292]

 

Hij zag mij aan, en bleek en stom

 

schonk hij mij uit dien vloed weerom

 

het enkel blad, maar uit zijn doornen

 

de scherpe van de zielsverloornen.

 

 

 

Was hij nog hier? - de jongste dag

 

schemerde in zijn stillen lach,

 

tusschen de rozen en mijn weenen

 

ontstond een mist, toen was hij henen.

 

 

 

Nam ik sindsdien mijn wilde deel,

 

er was geen akker, geen prieel

 

stralende van het aardsche roemen

 

waar niet dit aanschijn op kwam doemen.

 

 

 

Hoe ik ook wandel of verscheen,

 

manende zijn zij om mij heen:

 

ranken van rozen, scherpe doornen,

 

de zaligheid en het verloorne.