Onderstaand kerstlied, voor het eerst gepubliceerd door Theo de Jager in den tweeden jaargang van ‘Sint Geertruydtsbronne’, overgenomen door J.R.W. Sinninghe in zijn ‘Noord Brabantsch Sagenboek’, werd vroeger te Bergen op Zoom gezongen. Het is om verschillende redenen merkwaardig, maar toch vooral om de typeering van den West-Brabander, die niet beter weet te doen, dan het kindje Jesus meenemen naar de herberg, de plaats, waar het door geen enkel ander volk geduld werd. Komen daar ongelukken van: de West-Brabander verdraagt ze gelaten, ja, hij gaat nog verder. Hij smoort niet slechts iedere klacht, doch als de hagel zijn oogst heeft vernield, vindt hij nog gelegenheid tot snoeven, omdat men in geen ander oord ooit zulke groote hagelsteenen gezien heeft! ‘Ieder woeg een vierendeel!’. Ik weet het ook niet zeker, maar ik heb een vast vermoeden, dat God zich verheugen moet over een stad, die zelfs Zijn plagen zoo dankbaar aanvaardt als bewijzen Zijner Heerlijkheid! God zegene Bergen op Zoom!
A.v.D.
De drij herderkens
Daer gingen dry herderkens uyt om te jagen
Buyten de poorten van Berg' op Zoom,
Terwijl zij daer stonden
Zij hebben daer gevonden
Een nieuw geboren kind.
Zij hebben 't kleine kind opgenomen.
Sij zijn daer mee naar d'herberge gegaen;
‘Bazinne van de Viere
Tapt ons 'nkanne biere;
Wij hebben daer gevonden
Een nieuw geboren kind.’
[pagina 906]
[p. 906]
De bazin heeft de kanne in haer hand genomen,
Zij is daermee in den kelder gegaen.
't Bier was geschonken
Maer 't was nog niet gedronken:
't Biertje was veranderd in rooden bloed.
De herderkens die in de kannen keken
Sy seyden, ‘gij houdt den zot met ons’.
‘Wel Heeren’, seyd zij, ‘Heeren,
Gij moet alsoo niet sweeren.
't Is een teeken van ons grooten God.’
Sij hebben 't kleine kind aengesproken
‘Sijt gij van God, spreekt tegen mij
Of sijt gij van den boozen?
Wilt toch bij ons niet spooken.’
't Kind heeft zijn mondje wijd open gedaen.
't Sprak drij woordekens achter malkander:
‘Menschen, bekeert U, 't is meer als tijd:
Want God die zal ons zenden
De straffe van ellenden,
Oorlog, peste en duren tijd.’
's Nachts omtrent den elven of ten twelven
Daer kwamen drij mannen in het locht gedruys.
De een' met 'n roede,
Den ander met zijn zweepe
Den derden met zijn dierbaer kruys.
God wilde de straffe in de locht verkonden,
Groote hagelsteenen zijnder gevallen
Tusschen regen en sneeuwe.
De hagels die daer leen
Ze droegen ze in de schale; iedre woeg een vierendeel.