De Gemeenschap. Jaargang 4

[p. 279]

Anton van Duinkerken:
Het harmonika-spel in de trein

De wielen zingen het verdriet
van levens, ongetroost verdragen
om and'ren, en zij kwamen niet:
- de grijs-verschemerende dagen
vergingen op de maat van 't lied
en rezen vaal op 't weder-zingen
van woordenloos verdriet, vergingen
en rezen weer, doch gaven niet
noch gaven ooit wat harten vragen

Een zieke man en zwervensmoe,
een overtollig bruiloftsganger
aan levens feest, die 't luid gedoe
nimmer benijdde, maar niet langer
verdragen zal, tot stervens toe
vereenzaamd in zijn hoek gedoken
- is reeds zijn ziel ten dood ontloken
of boog zijn borst den avond toe? -
maakt deez' benauwenis mij banger.

De rook heeft witte mist gespreid
voor 't venster, waar zijn ogen turen
in wisselende oneindigheid
van duizend beelden, die niet duren
dan deze veel te korte tijd,
dat onder 't zinloos verder-rijden
het vaag opkomen en verglijden
van iedre lieve aanwezigheid
een heimwee wekt naar vroeger uren.

[p. 280]

 

Dan grijpt zijn hand het instrument,

 

de late glimlach der verveelden,

 

de zucht, die alle zorgen kent

 

en 't stemloos troostwoord der misdeelden;

 

zijn vingers oef'nen ongewend

 

en breken 't helder ogenblik

 

in énen, lang-gerekten snik

 

die klaagt of hij zichzelf omtrent

 

mij al zijn twijfel mededeelde.

 

 

 

Zijn trage liedje neurt maar wat

 

van 't schaamle lot der liefdevrouwen:

 

- ‘hebben zij minnaars in de stad,

 

zij moeten in de voorstad trouwen’;

 

van 't leed, dat iemand heeft gehad,

 

die vruchteloos was uitgevaren:

 

- ‘en liet zijn leven in de baren’;

 

van een, die eer en plicht vergat:

 

- ‘helaas te laat komt dan 't berouwen.’

 

 

 

De toon wordt ijl als het verschiet;

 

er beeft een vreugd van beter dagen:

 

- ‘treur zoetelief nu langer niet,

 

wij zullen samen 't lot verdragen’;

 

tot hij door 't venster kind'ren ziet:

 

opeens versnellen zich de maten

 

tot lichte dansen, uitgelaten

 

kransen de klanken zich... maar 't lied

 

deint uit in een verloren vragen.

 

 

 

De wielen zingen weer 't verdriet

 

van levens, ongetroost gedragen

 

om and'ren. En zij kwamen niet.