Frederik III en Karel de Stoute te Trier 1473. Naar het Berlijnsche handschrift en een fragment van: Die enighe sprake ende vereneghinge die sunte Augustinus hadde mit God

Dat sovende capittel.

Meer alst comet dat volmaect is, dan sal verneelt³ worden dat van den diel is, want dan soelewy myt bloeten ansichte dijnre glorien anschouwen⁴; dan en soelewy ghene teghenheyt hebn noch minre wesen dan die hillige engelen. Want, here, du salste dan onse teghenwoerdige loen wesen, ende ene crone der hopen, die wy nu

3 ‘Sed cum venerit quod perfectum est, evacuabitur quod ex parte est’: t.a. pl., bl. 1270.

4 Hs. anschouenen.

[p. 52]

draghen ende daer wy dijns in verbeyden. Meer dan salstu onse crone mit glorien ende mit eren verheffen ende verciren als dine lieve vrende, ende maken ons den engelen ghelijck. Ende also heft dijn gheminde woert, onse here Jhesus Christus, ghesproken: ‘Gi sullen wesen den enghelen ghelijc ende die soenen Godes’; en sullen sie niet wesen soenen Godes, die den¹ engelen ghelijc sint? Seker, sie sullen die soenen Godes sijn: want des menschen soen is Christus, die is die soen Godes. Als ic dat anmerke, soe spreke ic mit vasten betrouwen, dat die mensche niet mynre wesen en sal dan die engelen. Sie sullen niet allene die engelen ghelijc wesen, meer oeck hoegher dan die engelen, want onse here Jhesus Christus is God ende mensche ende niet een engel; ende daerom segge ic, dat die mensche die edelste ende weerdichste creatuer is; want dat woert, dat in den beghinne bi Gode was, dat sprack: ‘Het worde een licht’, ende dat licht is ghemaect, welck licht die engelsche nature² is; dat woert bi welken God alle dinge ghescapen hevet in den beghinne, ‘dat selve woert is vleysch gheworden, ende hevet in ons gewoent, ende wy hebn syne glorie ghesien’, glorie als des eengheboren soens van den vader. Siet, dit is die glorie, daer ic in gloriere; dit is die blijtscap, daer ic toe rechte in verblide, want sonder dese en is ghene blijtscap. Here, mijn God, ende mijn leven, ende glorie mijnre sielen, ic sal di belien, want als du my hevest ghescapen een redelick mensche, soe makedestu mi eens diels den engelen ghelijc. Ende du vollen brachtes daer nae overmiddes dijn ewighe woert, dat ic comen mach toe die ghehiele ghelijcheyt der engelen, ende hebn mach dat toe wonschen of toe eyghenen dijnre soene overmiddes dijn eengheboren woert³, dijn ghemynde soen, in welken du di walbehaghet hevest. Den soen segge ic, die ewelick mitti een substancie hevet ende een wesen is, Jhesum Christum, onsen verlosser ende here, verlichter ende troester, onse(n) advocaet by di, ende dat licht onser oghen, onse(n) beholder, leven ende onse enighe hope, die ons meer ghemynt heft dan hem selven, want hie hevet onse schult betaelt myt synen doot, overmiddes welken wy een vast betrouwen hebn ende een seker hope, toe comen totti: ‘Want hie hevet macht gegheven kinder Godes toe worden al den, die in sinen naem gheloven.’ Here, ic sal loff seggen dinen naem, wanttu, mi nae dinen beelde ende nae diner ghelikenisse scheppende, ontfanclick ghemaect hebbest dier overnemender glorien, dat ic mach worden ende hieten een soen godes: dat moeghen ander onredelike creaturen niet ontfaen als bome, stene ende ghemeenlick

1 Hs. die.

2 ‘Angelica scilicet natura’: t.a. pl., bl. 1271.

3 Ut habeam adoptionem filiorum per unigenitum Verbum tuum’: t.a. pl., bl. 1271.

[p. 53]

andere creaturen, die beroert worden¹ ende wassen in der lucht, in der eerden ende in der sie, want dijn woert en heft hem ghene macht ghegeven kinder Godes toe worden, want sie en hebn gheen reden. Want die macht in die redene, daer wy God in bekennen, dese macht hevet God den menschen ghegeven, die hie redelic uut sinen beelde ende ghelikenisse ghescapen hevet. O, here, overmiddes di sin ic mensche, ende mach overmiddes dijnre gracien dijn soen worden, dat ander onredelike creaturen niet en moeghen. Waer off heb ic dat, o, overste weerdicheit, beghin alre creaturen? Wane comet my dat, dat ic dijn soen mach worden, dat gheen ander creatuer en mach? Meer du, blivende in der ewicheyt, schopeste alle dinge toe gader, menschen ende beesten, ende al dat groyt op der eerden: des en was gheen sake enich verdienst der creaturen, want sie mochten niet verdienen eer dat sie weren, meer dyne gracie voer quam sie, soe dat alle dinghen sonder enich verdienen van bloter genadigher guedertirenheyt ghescapen sint, ende aldus, here, hevestu dyne guetheyt in die redelike creaturen meer ghetoent dan in alle die ander. Here, waer mede verdiende ic dat, dattu my een redelick creatuer makedes voer die onredelike creaturen? Waer om en bin ie niet ghelijck hem, off waer om sint sie mi niet ghelijck? Wat sint myne verdienste? Wat is myne gracie, dattu my makeste een ontfanclick soen ende een kint Godes toe worden, dattu alle onredelike creaturen ontsecht hebbest? Ay, here, ic en verdiende dat niet; dat sy veer van my, dat ic dat wanen solde, meer allene dyne guetheyt ende dyne gracie hebn ghedaen ende ghewilt, dat ic dielachtich solde wesen dyner sueticheyt. O, here, die gracie ende guetheyt, die my van niet ghemaket hevet, die moet my verlienen die gracie, dat icks dy dancken mach, ende ewelike loven uut al mijnre herten ende sielen. O, ghenadige here, van dy toe kieren is toe vallen; ende toe di toe kieren is op toe staen; in di toe bliven is toe [we] wesen ende ontholden toe worden.

1 ‘Quae moventur vel crescunt in aere’: t.a. pl., bl. 1271.