Eendragt
1853-1953
Naast de grote organisaties: de Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels en de Boekverkoopersbond zijn er in Nederland nog enige kleinere verenigingen, die in de geschiedenis van de Nederlandse boekhandel gedeeltelijk een belangrijke rol hebben gespeeld. Een der oudste is het Boekverkoopers-Collegie ‘Eendragt’ te Utrecht. Het bestaat op 1 Juli 100 jaar.
Honderd jaren waren voldoende om het college grondig te veranderen: uit een vooral economisch gerichte vakorganisatie der Utrechtse boekverkopers werd geleidelijk aan een vriendenkring, waarin nu bijna alle takken van het graphisch bedrijf vertegenwoordigd zijn: drukkers en chemigraphen, uitgevers, boekhandelaren en antiquaren.
Het honderdjarig bestaan van een dergelijke vereniging bewijst, dat het mogelijk is een traditie ie handhaven, zonder dat economische belangen een rol spelen en zonder dat van een sociëteit of club sprake kan zijn. De basis, waarop een vereniging als Eendragt zo stevig staat, is uitsluitend onderlinge vriendschap der leden en een enigszins gelijke interessensfeer.
In de Nederlandse geschiedenis heeft Eendragt in het begin van haar bestaan eens een zeer belangrijke rol gespeeld. Ook in 1855 werd Nederland door een zware overstroming geteisterd. Van georganiseerde hulpverlening kon toen nauwelijks sprake zijn. Eendragt heeft een voorbeeld gegeven, dat alleen vergeleken kan worden met de prestatie van de Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels in 1953. Onmiddellijk na het bekend worden van de ramp in 1855 heeft Eendragt een heel Nederland omvattende loterij georganiseerd. Er werden circulaires aan alle boekhandelaren verzonden, die tot afstaan van boeken voor de loterij uitnodigden. Er werden bestelbiljetten voor loten en de loten zelf gedrukt. Honderdduizenden ervan werden via de boekhandel verkocht. Er werd zelfs een boekwerk uitgegeven, waarin de duizenden prijzen met de namen van de gevers (boekhandel of uitgever) en de oorspronkelijke verkoopprijzen waren vermeld. Tenslotte belastte Eendragt zich met het verzenden der prijzen. Met voldoening kon het voor toen zeer aanzienlijke bedrag van ruim ƒ 5000.- aan de regering worden afgedragen.
Het leek ons goed in het rampjaar 1953 hieraan te herinneren.
G.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd