Aantredend conservator interviewt uittredend conservator van een openluchtmuseum
→ Marc Jacobs
Hilde Schoefs
Het in 2008 door Hilde Schoefs, de hoofdredactrice van dit tijdschrift, afgenomen interview met Jan Vaessen heeft de voorbije weken een bijzondere betekenis gekregen. We presenteren een historisch stuk. Dit heeft alles te maken met een promotie die onze collega Hilde zonet gemaakt heeft. Zij is door een onafhankelijke jury en vervolgens door de provincie (West-) Limburg geselecteerd om de nieuwe conservator van het Openluchtmuseum Bokrijk te worden. Zij neemt deze uitdaging op vanaf 15 augustus 2009. De juiste vrouw op de juiste plaats, zoveel is zeker.
Bokrijk is sinds de jaren 1950 een sleutelinstelling geworden in de Vlaamse identiteitsconstructie. Zoals zovele volkskunde- en openluchtmusea rond en na de millenniumwissel bevindt Bokrijk zich op een cruciaal punt in zijn geschiedenis. Het verhaal van het Openluchtmuseum te Arnhem in de voorbije twintig jaar illustreert treffend hoe, onder de bezielende leiding van iemand die de kans krijgt om grote visie fraai vorm te geven, een volkscultuurmuseum zeer eigentijds en succesvol kan zijn. Het voorbeeld van de heropstanding - of was het de (her)uitvinding? - van het museum voor volkscultuur en cultuur van alledag te Gent (het huis van Alijn) toont eveneens aan wat het potentieel kan zijn. Het is niet toevallig dat beide instellingen, die men vroeger zou hebben aangeduid als volkskundemusea en die nu ‘powerhouses’ voor etnologie en cultuur van alledag (in heden en verleden) zijn, geleid werden/ worden door conservators die mee zijn, die intellectueel op een interessante golflengte zitten, die de boot van de hedendaagse, reflexieve, kritische, deco-recovolkskunde en erfgoedstudies niet gemist hebben, die interdisciplinair en transdisciplinair werken. Misschien meer nog: door conservators die zich voluit geven, die passioneel en zonder al te veel op de klok te letten met hun vak, netwerk, huis en bezoekers bezig zijn. Het aantal specialisten in volkskunde/volkscultuur/cultuur van alledag, die zowel de traditionele canon kennen, weten wat het plan Hoffmann-Krayer is, wie Alfons de Cock en Paul de Mont zijn, zelf volkskundig ‘veldonderzoek’ hebben gedaan, alsook vertrouwd zijn met interdisciplinaire erfgoedstudies, die weten hoe Google gemolken moet worden, wie Barbara Kirshenblatt-Gimblett of John Helsloot is, zelf etnologisch avant-garderesearch gedaan hebben, wel die hedendaagse supervolkskundigen zijn in Vlaanderen écht op één hand te tellen. Als die dan nog een boontje voor architectuur en
vormgeving zou kunnen hebben. En Bokrijk heeft uitgerekend zo'n witte raaf gevonden: Hilde Schoefs. Slim en vooruitziend is dat van de Limburgse provincie: als men haar kansen geeft en laat doen, staat het Openluchtmuseum (en dus de reflectie over verleden, traditie en imaginaire identiteit) de volgende jaren een interessant parcours te wachten.
Voor FARO als organisatie en voor faro als tijdschrift is dit uiteraard een verlies. Een belangrijke stafmedewerker verlaat ons. Maar zo zien we dat als steunpunt en als open-netwerkorganisatie in dit geval niet. Wat is er mooier dan dat een jonge professional die gegroeid is op een intellectueel en voor de erfgoedpraktijk interessante, ja fascinerende werkplek en knooppunt in het erfgoedveld in Vlaanderen, het in een sleutelinstelling in het veld/in de erfgoedsector in Vlaanderen verder mag waarmaken? Hilde heeft de voorbije tien jaar als stafmedewerkster van eerst het Vlaams Centrum voor Volkscultuur (vanaf 1999 tot 2007) en vervolgens, na de fusieoperatie, in FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed, veel werk verzet. Heel veel van het advieswerk en de praktijkondersteuning aan allerlei organisaties in de sector gebeurde, zoals zo vaak in een steunpunt, achter de schermen en voor de buitenwereld (behalve voor de ondersteunde organisaties) haast onzichtbaar. Hilde heeft naast erfgoededucatieprojecten, met het samen met Katrijn D'hamers en allerlei spelers in de sector, tot bloei gebrachte project Villa Futura (waarvoor ze de erfgoedprijs van de Vlaamse Gemeenschap in ontvangst mocht nemen in 2005), in diverse publicaties haar stempel gedrukt. Lezers van Mores. Tijdschrift voor volkscultuur in Vlaanderen en van faro | tijdschrift over cultureel erfgoed hebben dit de voorbije jaren kunnen ondervinden. Het tijdschrift wordt vanaf het volgende nummer met liefde en zorg verder verzorgd door een nieuwe hoofdredactie, waarbij de vertrouwde redactie en FARO uiteraard voor de continuïteit instaan.
Bedankt, Hilde, voor alle zorgen. Veel succes!
Auteursrechtelijk beschermd