| |
¶ Hier beghinnen die capittelen van vrou ysegrinen euangelien opten maendach
Mijn lieue geburen ende geselscap daer en is niemant van v hi weet wel. dat ic loeske mine man meer nam om sijn scoonheit dan om sijns goets wille. want het was een scamel geselle Ic en hebs gisteren noch huden niet gesien voerwaer hy heeft grote neringhe metten goede dat mijn ander mans besuert hebben. ic gelouen datter mi die doot in bringen sal Tot die propoeste seg ic voer mijn eerste capittel. also waer als
| |
| |
deuangelie is Een man die onbehoirliken ouerbrenct ende verteert sijns vijfs goet sonder haren danc ende oerlof hi salder reden af geuen voer god gelijc van gestole goet (Glose) Op dat capittel seide een ouder matrone gehieten griele Voerwaer die man die tegen dat capittel doet is na sijnre doot int vegeuier vanden quaden mans vol bernende solfers. hien heuet ghebetert met penitencien in deser werlt van gasthuys tot gasthuyse
| |
¶ Het tweede capittel
¶ Daer en is niet sekerder der seluer pinen dan die man die altijt contrarie valt sijnen wiue in dat gene. datsi raet of doen wilt ende wat si seit in dien hy daer tegens seit so is hy valsch ongetrou ende meynhedich (Glose) Voerwaer seide gomberde vander graft van die daer tegens daden heb ic ghesien veel miraculen. ia mijn stief vader bracker sijn been om / om dat hi mijns moeders raet niet gheloouen en woude
| |
¶ Het derde capittel
Een man die sijn wijf slaet waerom dattet oeck is en sal nemmermeer bede hebben an ons lieue vrouwe ia sijn wijf en vergeuet hem (Glose) Maroye ployaerde seide op dat capittel dat die gene die zijn wijf slaet doet also grote sonde als of hi hemseluen bederuen woude want na dat ic onse prochiaen heb horen seggen so en sijnt maer een lijf vereenicht metten houwelike
| |
( Het iiij. capittel.
Een man die iet doet sonder sine wiue dat te kennen te geuen ic seg v also waer als deuangeli dat hi inder consciencien arger is dan een dief diet wel soude deruen segghen (Glose) De oude matronen hebben dat inder waerheit vercregen dat de kinderen van alsulken huwelike in dese werlt nemmermeer rijc
| |
| |
| |
¶ Het v. capittel.
¶ Mijn vriendinnen ic seg v voerwaer dat geene verdriet oft wee des ghelijc en is als dat een man tsine elders draecht datmen thuys wel behoeuen soude bisonder dat goet dat van sinen wiue comt (Glosa. Voerwaer seyde daer een oude ghehieten Florette die swarte die ghene die sijn houwelic breket in ouerspel is min tachten dan een iode of sarasijn want hi is meyneedich
| |
¶ Het vi. capittel.
Die wil weten den naem van sine toecomende man sal voer zijn dore spannen den eersten draet die si vanden dage spinnen sal ende alsulken naem als hebben sal die ierste man die daer voerbi liden sal so sal haer man oec hebben (Glose) Met dien woerde so hief haer op een vanden geselscape ghehieten geffrine ians de blau wijf ende seide dat si dat geproeft had. ende dattet haer so gebuert was des si die vre vermaledide van alsulke gemoet van ene man die alle verwe ende scoenheit verloren had ende so is hi so crancken huysman dat hi anders niet en weet dan slapen
| |
¶ Het vij. capittel
Als een vrou kint draecht ende men weten wil weder si een sone draecht oft een dochter so salmen op haer hoeft wat souts leggen als si slaept dats sijs niet en weet ende den naem die si eerst noemt na dat si ontsprinct yst een man so salt een soen sijn. ende ist een vrou so salt een dochter sijn (Glose) Dat selfde gebuerde mi doen ic droech lizen vroech rype mijn dochtere Doen seide griele vanden solder dat leerde mi mijn grote moeder. dye seer out ende wijs was
| |
¶ Het viij. capittel
Men en sal genen iongen meiskens teten geuen: die hoefden van hazen op dat sijs niet en gedencken alsi ge\huwet
| |
| |
sijn sonderlinge als si kint dragen want hair kinder souden gesplitte lippen hebben (Glose) Margotte seide daer op dat gebuerde noch cortelinghe een mijnre nichten want om dat si gegeten hadt thoeft van eenen haze so bracht haer dochter dair si af groot ginc iiij. lippen ter werelt
| |
¶ Het ix. capittel
Men en soude genen iongen meyssens laten eten de hoefden van scapen of van hane kammen oft alen op datsi niet en vallen in sinte lupus ongemack (Glose) Voer waer seide beele mitten tuten dat is een groot hinder. want om deswil datter mijn moeder adt soe heb icker drie licteiken af behouden die mi nemmermeer vergaen en sellen. Teerste dat ick dicwil op minen rugghe val Tweeste dat ic mi gaerne stote Tderde dat ick heymelic gebreck lide
| |
¶ Het x. capittel
Ic sweer v ghelijc dewangelie als een meysken van costumen gaerne eedt ghesoden melck in die panne of wt aerden potten dattet reghent als si de bruyt is ende si crijcht gaerne eenen ongenuechliken man ende haer ghebuert gaerne datsi dicwilen becladt gaet ende onbereyt (Glose) Vrou abonde seide die reghel en liecht nemmermeer alst wel scheen op mijn bruyloft daer uwer doch vele waren
| |
¶ Het xi. capittel.
Also waer als deuangelie is als een man gaet slapen bi sijn wijf oft lief mit vulen of stinckende voeten ende hi een sone wint die sone sal hebben eene stinckende adem ende ist een dochter. so sal si achter eenen quaden adem hebben (Glose) Maroye ployaerts seider op dat capittel dattet also gebeurde haer nichten want waerse ghinc altoes roecmense van achter
| |
¶ Het .xij. capittele
Also waer als deuangelie
| |
| |
| |
| |
seg ic v als een ionc knecht. en een ionc meisen tsamen vergaderen beide maecht sijnde dat eerste kint dat si crighen is gaern sot (Glose) Beerte die nauwe seyde daer op dattet waer geuiel van haer dochter die si huwede aenden verken sweender si moeste hem wisen hoe si doen souden ende haer eerste kint is puyr sot
| |
¶ Het xiij. capittel.
Mijn gebueren ende gesellinnen ic seg v voerwaer als een kint eerst geboren is ist datmen hem teten geeft van een gebraden appel eert de borst suget so en salt nemmermeer aen die tafel onmanierliken eten noch drincken ende het sals ter seger sijn in sijn werken ende int spreken onder de vrouwen (Glose) maroie morelle seide op dien text. Alst nieu geboren kint heeft een cleijn dermken totten hoefde toe so ist lancliuich ende heeft een soeten adem een goede stemme ende gracelike sprake
| |
¶ Het xiiij. capittel.
Ic verseker v also waer als dewangelie. dat om den kinderen te hebben gecrolt haer terstont als si geboren sijn so salmen haer hoeft wasscen met witten wijn ende datmen in haer bat doe rancken vanden witten wijngarde (Glose). Vrou hermofride seyde daer op. so wie dede dragen twe scone blancke zwaerden aen elke side van eene iongen kinde eerment kersten dede. dat dat kint sijn leefdaghe scoen ende koen wesen soude. ende onder dedel wel ghesien
| |
¶ Het xv. capittele
Nu hoert ende verstaet wel alle gader ic waerschu v dat men geen mes oft snyende wapen wt trecken en sal voer vrouwen met groten buken men en gae voir alle werken ende raecse daer mede suuerliken te dien eijnde dat si te vrijer si ende dat haer vruchte te koenre bliue Glose) Pernette buette seide daerop om deswille
| |
| |
dat haer moeder dat niet en dede doe si van haer groot ginc So hadde si oyt bloode geweest ende noch was datsi niet alleen sonder mans geselscap en dorste slaepen
| |
¶ Het xvi. capittele.
Ic segge voerwaer also waer als deuangelie vanden spinroc dat die ionghe meissens nemmermeer en behoren teten om die leste criecke met haren vrijers want het valt dicwijl dat die gene dien die leste kerze ghebeurt blijft alderlaest te huwen (Glose. Vrou sibille vanden marassce seide daer dat die ionge meissens niet en souden clappen met haren vriers want het valt dicwilen dat die mans bispelen hebben. ende dye vrouwen niet
| |
¶ Het xvij. capittele
Noch seg ic v: god ende die redenen verbieden aldaer eenige ioncfrouwen sijn dye beurucht sijn te spreken oft verhalen van eenigherlei dingen die niet en sijn te crigen. want dye vrucht haers lichaems mochtes misquaem hebben (Glose) Vrou abonde vanden houene seide daer op dat quaet waer die vrouwen. dye kint drogen te worpen met kerzen oft besien of roden wyne want tkint souder een teyken af bringhen.
| |
¶ Het achtiende capittel
Weet voerwaer dat een man die hem ontgaet. in sijn huwelijck nyet waerdich en is tot eenigher digniteit gecoren te werden ende al waert dat hem zijn wijf van den geliken dade hi waer een sake van harer beider quaet ende si soude met rechte quijt gewesen werden. Glose. Vrou yseret de corte seide geenen anderen vrouwen en verselle die doe dri maendagen misse singen van sinte anoye Ic segge v certeijn dat die vrouwen van parijs also haer mans onderhouden
| |
¶ Het xix. capittel
| |
| |
| |
| |
Alsmen een kint doopt ist een knechtken ende het .ij. peteren heeft so en salt niet meer wijfs hebben dan een Ende ist een meysken ende het ij. peten heeft so sal si niet meer mans hebben dan eenen. (Glose) Voerwaer seide Ampulinne stuckette Ick mach wel vermaledien dye vre datter willeken mijn mans oyt so veele hadde want hi heeft drie biwijfs. sonder die ghene die ic niet en weet
| |
¶ Het xx. capittel
Alsmen die ionge kinderen siet opte straten met speerkens ende wimpels riden ende striden dat is een gewarich teiken van orlogen ende tweedrachticheit inden lande toe comende (Glose) Pierine huyle cotte seide daer op als die kinderen dragen banieren ende crucen dat is een teiken van sterften
| |
¶ Het xxi. capittel.
Wilt een vrou weten oft haer man wtslaept so sie ende wachte oft hi een volle mane laet voerbi liden sonder haer te naken voerwaer yst also soe en yst gheen wonder al heuet si quaet vermoeden Glose) Dese euangelie is waer. want tis meer dan twee maenscynen geleden dat ian ployaert mijne man noch dit noch dat en dede. ende ben nochtan wijfs genoch om hem te verduwen
| |
¶ Het xxij. capittel.
Men sal geen vrouwen grof gaende teten geuen hoefden van visscen op datsi dair op niet en peisen ende haer kint geenen hogen mont en bringhe. Glose Perette fayots seide dat si veel kinderen gehouden hadde die den nase veel langer hadden dan costumelic is
| |
¶ Het xxiij. capittel.
Ist dat een man sijn wijf smijt of mette voet stoot als si kint draecht si sals veel te swaerder arbeit hebben ende dicwil steruen syer om. Glose. Vrou har\mofrode
| |
| |
seide dat daer tegens gheen remedien en waren anders dan datmen de scoen moeste hebben dye hi aen hadde als hi dat dede ende soe salsy lichtelijck ghenesen
| |
¶ Het xxiiij. capittel
Ist dat yemant een kint ouerscrijt soe en salt nemmermeer wassen ten si datmen ouerscrijdt wederom. Glose) Voerwaer seide sibille daer af comen dese cleyn mannekens ende wijfkens
| |
¶ Het xxv. capittel
Ist dat eenre vrouwen oft meyssen haer cousse ontbint opter straten ende si haren coussen bant verliest dats een teyken dat haer man of vryer haer niet getrou en is. (Glose) Ouermits desen soe hielt daer eene stille ghehieten Transsie die .lxvij. iaer oudt was. ende seide dat dat waer was want sindert dinxdach datic mine cousebant verloes opt strate so en sach ic mine vryere blide
| |
¶ Het xxvi. capittel
Ten eynde van minen capittelen so seg ic v als een vrou een quade borst heeft soe en derf sy anders nyet doen dan dat haer man daer om drie ringen make met sinen vinger (Glose) Sandrine saengereet seit datmen verstaen soude dese drie ringen behoren gemaect te worden beneden den buycke onder die gordel stadt
¶ Mitds dier conclusien begosten alle die daer saten te lachen ende presen seer hoochlijck vrou ysengrine dat sy haer ewangelien soe wel achteruolghet had ende ghedeilt in xxvi. articulen ende geloefdent dat sise souden onthouden om voert te kundigen an deren dye te dyer lessen nyet gheweest en hadden Ick haecte seer nae deynde want mij papier ende keersen ghebraken ende den slaep verwan mij wantet bider middernacht was. ende so woudick nemen orlof
| |
| |
| |
| |
maersy baden mi dat icker een kiesen soude tegen des ander daghes die dan lesen soude haer euangelien Ende soe vielen si bi een ende kosen eendrachteliken een ioncfrouwe gheheeten Transselyne die croeck die welck den last aen nam my seere biddende dat ick haer in dien stuck oeck dienen woude.
|
|