Moderne Catalaansche kunst in de kunstzalen A. Vecht, Amsterdam
Wanneer men zegt, dat het met de hier geboden stalen van moderne Catalaansche kunst niet ‘Spaansch’ toegaat, dan is dat op twee manieren waar: uiterst-moderne wild- en gewildheden zal men hier op één inzending na niet treffen en de invloed der traditie van land en volk van Spanje zal men in deze kunst niet of nauwelijks herkennen. Mogelijk hebben de inrichters met opzet de nieuwste experimenten maar in Barcelona en omstreken gelaten en dat is wellicht verstandig. Op hun gezag zal moeten worden aangenomen, dat naar een goede vertegenwoordiging van de belangrijkste kunstenaars is gestreefd.
Twee gewaarwordingen dringen zich bij den bezoeker al spoedig op: dat in de schilder- en beeldhouwkunst van Catalonië min of meer bekwame epigonen aan het woord zijn, doch geen groote figuren en dat de ontwikkeling van het moderne verkeer en van de reproductie-technieken ook in Catalonië de sappen van den bodem en den eigen aard van het volk meer en meer terugdringen om ruimte te maken voor algemeen-Europeesche stroomingen en bewegingen. Dat ook Catalonië zijn luministen, expressionisten, nieuwe-zakelijken en wat dies meer zij kent, is niet zoo belangrijk als wel het feit, dat geen dezer kunstenaars deze uit het overig Europa geimporteerde stroomingen zelfstandig en persoonlijk richting weet te geven. Er is knapheid genoeg en gevoeligheid ook wel, maar tot groote persoonlijke daden komt het niet, en zoo kunnen wij wel hier en daar tot bewondering, maar nergens tot geestdrift komen. Maar, goed, laten wij dan althans aan onze bewondering uiting geven!
Van de z.g. vertegenwoordigde schilders mag allereerst de in 1883 geboren Francesc Labarta worden genoemd, wiens even gevoelig als krachtig geschilderde vrouwenfiguur toch nog even de herinnering aan Goya oproept. En dan Francesc d'A. Gali (geb. 1880) wiens vrouwenfiguren in zijn ‘quartier chinois’ iets van den breeden stijl der laat-Romeinsche geschilderde figuren hebben. Mevrouw Bosch-Roger (geb. 1894) treft met een krachtig, mooi-kleurig en knap gedaan stilleven ‘la bouteille de Rhum et les dominos’, Emile Grau-Sala (geb. 1911) met figuren van een danseres en vrouwen van Majorca, waarin alles tot enkele hoofdzaken is bepaald en de teere kleurvlekken, waarmee gebouwd is, fijn-muzikale indrukken wekken. Knap, hoewel wat afgemeten, is het werk van Pere Pruna (geb. 1904) wiens twee groote doeken, vooral de staande naaktfiguur, een zekere klassieke rust hebben; het coloriet is - men zou dat in Barcelona anders verwachten - van een noordelijke koelheid, alsof het was ontstaan tusschen de rotswanden van een fjord. Ziehier het voornaamste, wat de schilderkunst betreft.