Elseviers Geïllustreerd Maandschrift. Jaargang 28

Schetsen van ontrouw,
door Emmy van Lokhorst.

Het huwelijk.

Heel de kunstenaarswereld had ervan gesproken, van de zonderlinge scheiding van Ester en Dolf Thorny.

Hij kwam vriendschappelijk oploopen, als Ester haar beroemde jour hield, en zij was gracieus, beminlijk als jegens haar meest begunstigden aanbidder.

Aanbidden deed hij haar niet meer. Dat had hij drie jaren zoo hartstochtelijk gedaan, dat er geen wierook meer te wijden bleef. De brand, laaiend en hel, was vanzelf tusschen hen uitgebluscht, en leeggevreten had de alles verterende passie den weelderig bloeienden tuin van hun verwachtingen.

Grijs en vlak was hun leven geworden.

[p. 53]

De sleur, dat vaal grijnzend monster, had hun dagen genepen tot alle vreugde eruit was weggedropen.

Noch Dolf noch Ester kon een geregeld eentonig leven leiden. Zij moesten beiden opgaan in een telkens wisselende emotie.

Zoo waren ze tot de vriendschappelijke scheiding gekomen, waarvan de buitenwereld maar niet genoeg kon spreken.

Want na enkele maanden, toen Ester zich op een kleine verdieping had genesteld en temidden van haar Perzische kleedjes, Oostersche prenten en tallooze, grillig verspreide kussens een Scheherezade-figuur vormde, die met haar eigenaardige bekoring de meest verschillende bezoekers ontving - was Dolf een van haar trouwste gezellen geworden, die met een soort broederlijke bezorgdheid Ester haar sjaal nadroeg wanneer ze, in den haastigen roes waarin ze altijd leefde, in een luchtig toilet de koude buitenlucht doorging; die een taxi voor haar bestelde wanneer ze onnadenkend de laatste tram naar haar afgelegen woning had gemist; die met een tactvol woord een onhandigheid van Ester herstelde, waarmee ze in den ruimen kring van bezoekers, - in de lust een of andere paradox te lanceeren, - ongenoegen verwekte.

Ester aanvaardde zijn zorgen met een sierlijk gebaar van haar kleine hand, een coquet glimpje om den hoek van haar mond, een geestig woord op de lippen.

Maar langzamerhand waren Dolf's bezoeken schaarscher geworden. Ester had het eerst niet zoo opgemerkt: een jong veelbelovend schilder en een beroemd violist namen haar eerste en levendigste aandacht in beslag. Maar toen zij Dolf's afwezigheid gewaar begon te worden, legde zij zich hierbij neer en leefde haar eigen woelig en kleurig leven verder, terwijl anderen zijn zorgzaamheid vervingen.

Af en toe hoorde ze van hem, eens had ze hem aan het station ontmoet en met belangstelling had ze naar zijn leven gevraagd. Dolf had haar vaag geantwoord en zij noodigde hem uit, haar toch weer eens op te zoeken, ze waren toch oude getrouwe vrienden en gezworen kameraden.

Toen, een paar jaar later, schreef hij haar, dat hij was hertrouwd. Ester was ontroerd, toen zij deze opzienwekkende tijding vernam, ja eigenlijk ontdaan. - Hoe was het mogelijk, dat Dolf weer was gaan trouwen, dat hij een andere vrouw was gaan liefhebben.

Want hij had zijn vrouw lief, dat bleek uit elk woord van zijn jongensachtig-gelukkig briefje.

Ester schreef een hartelijken gelukwensch en vroeg, spoedig het jonge vrouwtje te mogen ontmoeten. Terwijl ze de warme woorden schreef, begon ze werkelijk vreugde te voelen om Dolf's geluk.

Maar na een paar maanden was Dolf zijn vrouw nog niet komen voorstellen en Ester begon nieuwsgierig te worden. ‘Toe, stel mijn geduld niet op zoo'n langen proef.’ schreef ze, ‘Ik weet wel zeker, dat ik veel van Noor zal houden, omdat ze mijn ouden vriend gelukkig maakt. Heusch Dolf, we zullen niet kibbelen.’

Kort daarna schreef Dolf te zullen komen. Het was een koude najaars middag; de velden waarop Ester uitzicht had, waren van een lila nevel oversluierd. Ester wierp een paar denne takken op het brandend open haardje en nestelde zich op haar breeden divan in een chaos van mollige kleurige kussens. Ze lag nauwelijks, of er werd gebeld en ze wipte weer op, om Dolf en Noor te ontvangen.

Met groote hartelijkheid kwam ze het kleine blonde vrouwtje tegemoet en drukte Dolf warm de hand.

‘Gaan jullie dicht bij het vuur zitten, 't is koud, geef je mantel maar hier, Noor. Wat leuk, dat jullie er zijn. Ik heb ter eere van dit bezoek, alle andere lui verboden te komen. Rook je, Noor? hier, dit zijn lichte cigaretten....’

De blauwe rook nevelde boven de hoofden, de geur vermengde zich met het aroma van de Chineesche thee. De schemer daalde al dieper en de kleine lampjes deden de vele koperen voorwerpen, geheimzinnig flik-

[p. 54]

keren. Ester zat, met de beenen onder zich, de handen om de knieeën, tusschen de kussens op haar divan en af en toe klaterden haar metalen lachjes door het drukke gesprek.

‘Zeg Dolf, ken je nog die oude negerliedjes? Die zingen we nog eens!! Wacht, hier is mijn mandolien, even stemmen.... Noor ken je ze? niet? O, Dolf zingt ze prachtig, toe, begin maar.’

In haar hoekje was Ester in haar zwart fluweelen japon niet te zien; slechts de mandolien en haar handen schemerden flauw in het schijnsel van den vlammenden haard en de fijn weemoedige melodie der oude niggersongs tokkelde door het vertrek. Dolf's donkere mannenstem zong erbij-

The sun shines bright in my old Kentucky home
It's summer, the darkies are gay..’

En toen het slot:

‘Weep no more mylady, o weep no more to-day
We'll sing a song for the old Kentucky home
For the home in the days far'way....’

Een stilte bleef even hangen, toen het lied uit was. - Toen legde Ester de mandolien weg. ‘Mooi zijn die dingen, vin je niet Noor?’

De fluweelbruine oogen van het jonge vrouwtje waren vochtig; ze was op den divan gaan zitten en leunde haar hoofd tegen Ester's schouder.

‘Wat is het hier verrukkelijk, Ester,’ zei ze. ‘Dolf en ik komen dikwijls bij je, als je het goedvindt.’

‘Ester, je moet ook eens gauw bij ons komen,’ zei Dolf, ‘je hebt ons huis nog niet gezien....’

‘Ik hoop dat ik tijd heb; och kinderen ik heb 't zoo druk, ik geef nu Wanning schilderles, je kent Wanning immers, Dolf? en ik neem zelf declamatie lessen, ik denk namelijk over het tooneel.... niet over praten hoor, 't is nog een diep geheim.... maar ik heb 't razend druk natuurlijk - Ik ben ook zoo mager geworden, zie je 't niet Dolf?’ Ester's volle weelderige figuur richtte zich half op uit de kussens.

Dolf's blik gleed over haar heen. ‘Nee, ik zie 't niet,’ zei hij kort.

‘Och nee, je hebt me ook in zoo'n tijd niet gezien. Toe komen jullie nu voortaan dikwijls, Noor? Ik heb graag gelukkige menschen om me heen, dan straalt er wat van over in mijn eigen eenzaam leven....’

‘Die eenzaamheid zal wel schikken. Wanning neemt schilderles bij je en het trio violisten komt nog elke week en....’ begon Dolf.

‘O ja, ik zie veel menschen, maar....’ Ester sprong op en knielde bij het vuur om de dennetakken te verschikken, opdat ze beter zouden branden. De vlammen wierpen een walmig rossen gloed op haar zwart fluweelen kleed, dat in losse plooien om haar heen golfde. Ze hief het donker gelaat op en zag Dolf aan.

‘Ik ben blij dat je gelukkig bent, Dolfy,’ zei ze.

Na dit eerste bezoek werden Dolf en Noor drukke gasten bij Ester. De jonge vrouw was geheel gevangen in de zeldzame charme der omgeving en geboeid door Ester's warme persoonlijkheid. Ester leerde haar mandolien spelen en gaf haar een oud spinet ten geschenke, waarop ze een enkelen keer zelf bij Dolf en Noor Fransche chansons kwam spelen.

Ester's laatste bevlieging was het rijden op een dames-motorfiets. Ze nam Noor mee in een zijwagentje en genoot van het opzien dat ze baarde. Ook Dolf nam ze wel eens mee op haar snelle tochten.

Tusschen hen was de oude kameraadschap weer geheel hersteld. Met fijnen tact en gratie leidde Ester de nieuw-opgebloeide vriendschap. Toch speelde soms opeens een malicieus trekje om haar mond en kon ze een brutaal pikanterietje niet weerhouden. Het intrigeerde haar, dat in het jonge huishouden, waar zij nu vaste gast was, nooit een toespeling werd gemaakt op het eerste huwelijk van Dolf.

‘Houdt Dolf nog zooveel van asperges,

[p. 55]

vroeger was hij er dol op,’ ontviel haar eens.

‘Wat gaan jullie vroeg naar bed,’ flapte ze er een anderen keer uit, toen Dolf en Noor voor elven bij haar weggingen; ‘vroeger was je niet zoo'n langslaper, Dolf.’

Dolf praatte over dergelijke opzettelijke onhandigheden met groote handigheid heen. Hij had de vroegere broederlijkheid in zijn toon voor Ester weergevonden. Toch was deze toon geschakeerd en gloeiden af en toe vonkjes erin door. Ester's groote vriendschap voor Noor begon hem te hinderen. Was hij zóo volkomen ongevaarlijk geworden?

Hij had een plotselinge belangstelling voor de schilderkunst gekregen en Ester was met haar gewone levendigheid begonnen, ook hem les te geven. Ze had, samen met Noor, bij hem thuis een atelier gemaakt, vol kleurige lappen en bonte voorwerpen. Daar hing ook de mandoline, daarheen ging het spinet en ook werd er af en toe geschilderd.

‘Ester, waarom draag je nooit meer die zwart fluweelen japon, die je dien eersten middag aan had; die was buitengewoon mooi....’ zei Dolf op een middag, toen ze haar schildersjas uittrok en haar hoed opzette. Noor was uit en de les was geëindigd.

‘Die zwarte japon?’ zei Ester droomerig, ‘die stond me zoo leelijk.’

‘Leelijk? Hij stond je juist bliksemsch verleidelijk en dat weet je heel goed,’ hij greep haar mantel en hield die voor haar op.

‘Dan heb ik hem daarom niet meer aangetrokken, mijn tijd van verleiden is voorbij....’ zei Ester hem over haar schouder aanziend terwijl ze in den mantel gleed.

‘Zóó, is die voorbij,’ zei Dolf langzaam, haar in de oogen ziend, ‘of is die misschien pas.... begonnen?’

‘Wat meen je,’ ze richtte zich op en zag hem onbewogen aan.

‘Je weet heel goed wat ik meen. Dat je een nieuwe pikante wijze hebt gevonden om verleidelijk te zijn.’

‘Ik begrijp je niet, Dolf....’

‘De allerliefste vriendschap voor Noor, de motor-fietstochtjes, de wijze waarop je Noor pousseert in gezelschap.... en.... je koele camaraderie voor mij.... dat alles prikkelt je fantazie op een voor jou ongekende wijze.’

Ze zag hem uitdagend aan. ‘Ik ben als Alcibiades, ik moet me sterk naar buiten doen gelden. Ik ben in staat, om als ik aftandsch begin te raken, absinth te gaan drinken, om de menschen over mij te doen spreken. - Ik moet leven en beweging om me heen voelen, ik moet milieu van een kring zijn. En toevallig zijn jullie in die kring gekomen,’ besloot ze, haar handschoenen, dichtknoopend.

‘Milieu van een kring, maar uitsluitend een vriendenkring. Noor behoort tot de weinige vrouwelijke uitverkorenen en ik ben daardoor in de vèrte toevàllig ook daarbij betrokken nietwaar?’

Ester stak haar handen in de groote zilver grijze mof, haalde er toen een weer uit en tikte Dolf luchtig op de wang.

‘Dag beste jòngen,’ zei ze met een zangetje. ‘Groet Noor.’

‘Als je denkt, dat ik je op deze sfinxachtige wijze laat gaan, heb je 't mis,’ beet Dolf haar toe, terwijl hij een stap naar de deur deed.

‘Beste Dolf, jij láát me niet gaan, ik gà,’ antwoordde ze kalm, hem tartend aanziend.

‘Allright, je gaat. Maar ik ga mee.’ Nerveus greep hij zijn hoed en jas en holde haar achterna. Hij bleef achter op de tram staan, toen zij naar binnen ging. Hij kneep zijn handen in elkaar. Verdomme, zijn zenuwen trilden als touwtjes, hij kon geen seconde stil staan, een malloot was hij. Ze speelde weer met hem, zij, de geraffineerde coquette, ze had hem weer uit zijn tent gelokt en hij liep weer achter haar aan, dat was de bedoeling....

Hij greep haar de sleutels uit de hand, toen zij de voordeur wilde openen; met een ruk gooide hij de deur voor haar open en trad achter haar binnen.

De pittige harslucht van de dennentakken in het haardje, kwam hem op de

[p. 56]

gang al tegemoet. In haar kamer bleef hij staan, strak toeziend hoe ze heur haar ordende voor het kleine, grillig gebogen spiegeltje.

‘Mais assieds toi donc, mon ami,’ zong Ester's stem, terwijl ze met gracieus gebaar een rechten hoogen stoel aan Dolf wees. Zelf liet ze zich achteloos op de kussens van de divan vallen.

Dolf deed een stap naar den stoel en lachte hoonend. ‘Dacht je dat ik op die stoel kon zitten, een rechtlijnige hooggerugde leeren stoel. Mijn God Ester, hoe komt dat ding hier. Vin je dat nu zoo de stoel, die bij mij past, hè?’

‘Ga zitten waar je wilt,’ zei ze achteloos, ‘maar blijf niet als een paal daar staan.

‘Waar ik wil?’ Dolf greep een paar kussens, gooide die op den grond en liet zich erop vallen, zijn arm steunend op de divan.

‘Wil je niet rooken, Dolf,’ zei Ester, achteruit schuivend.

‘Nee,’ antwoordde hij, zijn arm verder op de divan leggend.

‘Toe Dolf, doe nu niet zoo mal. Wees een gewoon mensch en stel je niet aan.’

‘Me aanstellen! Goeie God! Een gewoon mensch ben ik niet en dat word ik ook nooit. En jij bent 't heelemaal niet. Een buitengewoon mensch ben je, nee.... eigenlijk niet....’

‘O nee? Waarom niet,’ vroeg Ester hem tusschen haar halfgesloten oogleden door aanziend.

‘Omdat je heelemaal geen mensch bent..’

‘Wat ben ik dan, Dolf?’ naïef zag ze hem aan.

‘Een vrouw ben je, een gevaarlijke en instinctieve vrouw....’

‘O, is dat geen mensch?’

‘Nee, dat is een canalje, dat is een duivelin, dat is alles wat slecht en gemeen en verrukkelijk is, maar vooral verrukkelijk, zengend-verrukkelijk,’ hij omgreep haar pols en knelde die vast, ‘Ester.’

Ze hield haar oogen neergeslagen en antwoordde niet.

‘Ester, kijk me aan.’

Langzaam sloeg ze de vol-donkere oogen op - ‘ja, ik bèn een canalje, maar jij, jij bent een Mefisto, je bent.... precies als ik....’

‘Zoo!’ zei hij gerekt. ‘Maar jij provoceert me, jij dwingt me, zoo te zijn, door jouw hevig me zoo willen zien - jij hebt me getart, me uitgedaagd, jij hebt - het vuur weer aangestoken.... en je wéét het, je deed het bewust, het was een fijn-duivelsch spel dat je speelde.... je hebt me uit mijn kalme rust gehaald....’

‘Ik dacht, dat je rust haatte Dolf, jij de zoeker der emotie.’

‘Ja dat doe ik ook, maar ik haat jou nog meer, ja, ik haat jou, ik zou je kunnen wurgen met mijn handen om je verrukkelijke hals, die witte, witte hals, die me gek maakt,’ hij zette zijn nagels in het vleesch van haar pols, tot ze kreunde, -

‘Dolf! je doet me pijn.’

‘Jij mij nog veel meer. Ik ben weer gek, je hebt je doel bereikt, ik lig weer aan je voeten, je kunt weer met me doen wat je wilt, ik ben weer je slaaf, dat was de bedoeling nietwaar? en dan glimlachend, triomfeerend je zegeweg verder gaan, o, ik kèn je,....’

‘Dolf. Je weet, dat het niet waar is....’ Ze boog zich over hem heen en zag hem in de oogen. ‘Ik wist het niet, ik dacht dat alles in je voor mij was afgestompt, ik dacht, dat je mij nooit meer zou begeeren. Waarachtig Dolf, ik, ik....’

Ze verborg haar hoofd in de kussens. Hij trok haar overeind en duwde haar handen weg van haar gezicht. Eén moment bliksemden hun blikken in elkaar, toen sloten zijn lippen zich vast op haar mond.

Na een paar weken was de nieuwe relatie the topic of the day. ‘Och, die artiesten,’ zei men schouderophalend.