Elseviers Geïllustreerd Maandschrift. Jaargang 27

[p. 44]

Sportief wapenbedrijf.

In Griekenland vervulden de Olympische wedkampen vaak een vredebrengende rol; een volle maand lang werden de twisten tusschen al de kleine elkaar benijdende en bestrijdende staatjes vergeten. Er was slechts één punt van belangstelling en gesprek in die periode; de wedstrijden der hardloopers, worstelaars, discuswerpers, wagenrenners, vuistvechters, op de velden van Elis. Zelfs zou het Orakel te Delphi eens op de vraag van Iphitos, hoe een eind moest komen aan de twisten in het Grieksche land, hebben geantwoord, dat hij de Olympische spelen in eere moest brengen.

De periode van eendracht en rust, die door herauten vooruit werd afgekondigd, heette ‘Ekècheiria, of Therma, of Hieromèna, (Godsvrede). Athene en Thebe lieten hun vinnigen strijd om den voorrang varen, zelfs Sparta dacht in dat tijdperk niet aan oorlog.

Die Godsvrede, welke te verbreken voor een soort heiligschennis werd gehouden, leidde wel eens tot een werkelijken meer duurzamen vrede ook, de partijen ontmoetten elkaar op neutraal gebied, spraken met elkaar, bespraken de kwesties waarover strijd was, en kwamen daar bovendien in een soort van feeststemming.

Verstandige bestuurders hebben ook later, in de middeleeuwen bijvoorbeeld, gezorgd voor volksspelen in bepaalde perioden, al waren die spelen dan ook meestal veel minder zuiver sportief dan die der Grieken, en hadden ze meer van een soort van kermis weg. Zeer dikwijls was ook de sport in de middeleeuwen een wedstrijd en vertooning van behendigheid en kracht, die allereerst in het krijgsbedrijf te pas kwam, zoo bijvoorbeeld het riddertournooi met de steekspelen, het boogschieten voor het volk en wat dies meer zij. Wij hebben reeds in het vorig nummer gezien, dat andere sporten, het voetbalspel b.v. werden tegengegaan, omdat zij de mannen te veel afleidden van het boogschieten, dat hen weerbaar moest maken.

Wie herinnert zich niet, hoe in Walter Scott's Ivanhoe, na de tournooien der ridders de volksspelen aan de beurt komen? Het volksspel was tegelijk minder fier en minder gevaarlijk dan het ridderspel, dat dikwijls, zelfs bij die feesten, het leven tot inzet had.

Voor den besten boogschutter was, op dat tournooi, een prijs uit-

[p. 45]

geloofd, zijnde een jachthoorn, met zilver beslagen, met een medaillon van St. Hubert, den schutspatroon van de woudsport. Eerst bieden dertig mannen zich aan, maar dat getal slinkt tot acht, wegens de vermaardheid van sommige der deelnemers, met wien niet elk het wagen durft zich te meten. Een van de mededingers van Locksley, een der aliassen van Robin Hood, is Hubert, wiens overgrootvader ‘een lange boog spande bij Hastings.’ Scott laat deze sportslieden onder onaangename condities werken; dreigementen, smaad, onwil van de zijde van Prins John begeleiden hun schoten. Robin Hood verscheen nog lang als ‘nummer’ bij de boogschuttersfeesten op het land.

Het boogschieten, dat blijkens veel van onze Oud-Hollandsche prenten ook hier te lande druk beoefend werd, bleef lang een geliefkoosde zomersport, en in Engeland zien we het in de 19^e eeuw bij uitnemenheid als fashionable vermaak, ook door dames gebeuren. Het doel was vaak een houten vogel, maar er zijn ook variaties, en zoo zien we soms gekke poppen, waarin de volksfantasie spreekt, als zoodanig gebruiken. Bij de ruwe volksvermaken in de middeleeuwen was het doel niet zelden een levende vogel die vastgebonden was.

In George Eliot's Daniel Deronda komt een Archery Meeting van een aristocratisch gezelschap voor, waarbij verscheidene dames prijzen behalen. In het tijdperk, waarin dit verhaal ongeveer speelt, 1860-1870, is deze sport blijkbaar veel beoefend. Nicholson heeft dan ook zijn boogschutteres de crinoline-rok van het tweede keizerrijk aangetrokken.

De Japanners waren groote boogschutters.

Behalve het boogschieten is het schieten met buks of geweer een veel beoefende zomersport. In Zuid-Duitschland, Oostenrijk en vooral Zwitserland zijn de Schützenfeste in de provinciën de mijlpalen van het zomerseizoen. Gottfried Keller beschrijft er één in zijn ‘Das Fähnlein der Sieben Aufrechten’ - en bijna elk die wel eens een zomer in een Duitsch dorp of stadje doorbracht, woonde er bij.

Van het schermen als sport valt niet veel op te merken. De kunst is natuurlijk oud, zoo oud als het gebruik van het zwaard. Tot voor korten tijd kon echter eer dan van een sport gesproken worden van een vak, een accomplishment - dat iemand van stand behoorde te verstaan. De Bourgeois Gentilhomme haastte zich het te leeren.