Elseviers Geïllustreerd Maandschrift. Jaargang 23

De dood van een kleinen jongen
door Constant van Wessem.

I.

Aan je kleine, onaanzienlijk grafje sta ik nu; en buk mij om een tuiltje viooltjes bij het hoofdeinde neer te leggen.

Moet ik mij alles weer herinneren van dien vreeselijken nacht, waarin je stierft?

Je hadt met ons gespeeld bij het prieëeltje aan den waterkant; je helderen lach hoor ik nog, zooals hij toen met zijn vol, zuiver geluid door den avondlucht klonk. Plotseling werdt je onwel; je speelgoed liet je staan, je wildet slapen en hing moe en loom in mijn armen. Je ouders en ik hebben je in het tuinhuis neergelegd. We wikkelden je eerst in een reisdeken, omdat wij dachten dat je kou had gevat en koortsig waart geworden. Maar je oogen bleven gesloten en je gezichtje bleef vreeselijk wit. Je vader riep toen radeloos om een dokter; je moeder belichtte je doodstille oogleden met een kleine, schemerende lamp, alsof zij het oogenblik ze weer open te zien gaan niet wilde verliezen. Maar ze bleven gesloten; je ademhaling had opgehouden en wij hebben nooit geweten wanneer het leven van je verstilde gelaatstrekken is weggegaan.

II.

Kind, wat moet ik mij veel van je herinneren. Ik denk wel eens bij mijzelve: zijn die sprookjes nu ook uitgegaan, uit zijn oogen?

Kind, wat hadt jij een oogen. Ik vertelde

[p. 97]

je mijn sprookjes terwijl ik ze in je oogen las. Ja, je hebt mij dikwijls gevraagd, waarom ik je onder het vertellen zoo vast in de oogen zag en ik glimlachte maar geheimzinnig en zeide niets. Dat was nu mijn geheim, dat ik niet verraden wilde.

III.

Ik heb een ouden bal van je, een simpelen, wat verkleurden ouden bal. Hij behoorde niet eens tot het speelgoed, waarmede je toen voor het laatst speeldet, bij het prieëltje aan den waterkant. Maar jij hebt met dien bal gespeeld en daarom heb ik hem bewaard. Jou handen hebben hem opgevangen wanneer wij hem over en weer gooiden bij je liefste spel: vangballetje.

Och, wat een simpele verkleurde bal is hij eigenlijk! En toch, hoe beven mijn handen, nu ik hem weer tusschen mijn vingers houd.

IV.

Soms kan ik het maar nauwelijks beseffen: nu is de geheimenis van je oogen voor altijd gestorven. Het lijkt mij onmogelijk dat haar onpeilbare klaarte verloren kon gaan. Het lijkt mij onmogelijk dat de spiegel van je ziel niet langer je wonderlijke droombeelden zou weerkaatsen en nu voor altijd gebroken is.

De stormen van den tijd mogen al gansche beeldenreeksen uit mijn gedachtenis wegvagen, de herinnering aan den glans van je oogen, kind, zal door hen nooit worden uitgewischt.

V.

Wat hadden wij driëen, je ouders en ik, niet gegeven, indien wij in je stervensstonde je nog hadden kunnen doen glimlachen. Indien je oogen nog éénmaal waren opengegaan om een van je geheimste kinderlijke hartewenschen verwezenlijkt te mogen zien. Wij zouden het voorwerp van je wenschen hebben gebaald van de verste en oubegaanbaarste plaatsen. Wij zouden de bedienden hebben uitgezonden om het voor je te zoeken. Wij zouden tot hen hebben geroepen in onze vreeselijke benauwenis: o, zadelt de paarden, rijdt snel langs de wegen! Gauw, want het kind sterft. Brengt het in zijn laatste stonde den balsem, die zijn kwijnende ziel vraagt. Trotseer den nacht, de stormen, den regen, maar breng het wat zijn laatste stonde verzacht!

Ach, ons hart had mogen breken voor één glimlach op je gelaat.

VI.

Nu is er niets meer wat je aan ons bindt dan de herinnering. Soms komen wij drieën, je ouders en ik, tegen den avond samen en spreken over je in de schemerstonden. Dan hoor ik, dat je moeder zachtjes begint te snikken; je vader wil zich goedhouden, maar hij moet het hoofd in zijn handen stutten.

Wij wandelen dan wel eens door den tuin, waar je gespeeld hebt. En als wij zwijgend en alle drie aan hetzelfde denkend voortloopen, zien wij soms alle drie tegelijk je kleine gestalte op het pad voor ons uit schemeren, heel even maar. Weldra verbleekt je beeltenis en worden de anjelieren en de rozenstruiken weer zichtbaar, waarlangs wij vluchtig je onwezenlijke gestalte zagen gaan.

Nu liggen daar die luttele viooltjes aan het hoofdeinde van je graf. Och, kind, wij kunnen de nagedachtenis van onze dierbare dooden niet anders op zichtbare wijze eeren dan door hun bloemen aan hun graf te brengen. Maar onze herinnering blijft hun trouw en eert hen door haar devote bemijmering grootscher en heerlijker dan door het vlechten van bloemenkransen rond den kouden en harden steen, die hun stoffelijke rustplaats dekt.