Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift. Jaargang 6

[p. 436]

.... ze voelden een ongekende liefde voor heel 't menschdom.

[p. 437]

De kleinste
door A.C.C. de Vletter.

Ze hadden samen stevig gedineerd in Riche, bon-vivants als ze waren en daarbij een flesch meer dan gewoonlijk geledigd; daarom voelden ze een ongekende liefde voor heel 't menschdom, achtten vriendschap de grootste aller deugden, vonden 't huwelijk den grondslag van 't menschelijk geluk en vormden grootsche plannen tot hervorming der maatschappelijke verhoudingen. Van lieverlede gingen hunne philanthropische beschouwingen over in aanvallen op 't bestaande. Hunne bedoelingen werden minder vredelievend en uitgesproken in stoute stellingen. De eene paradox volgde de andere en nooit vond zotter verdediging dwazer weerlegging.

Zooals het meer gaat, eindigden de vroolijke kampioenen met eene verheerlijking van zich zelven en huldigden daarna stilzwijgend de leer, dat een mensch voornamelijk voor zijn genot dient te leven - ten minste, ze slurpten weltevreden hun koffie en rookten heel genoeglijk een fijn merk, terwijl ze elkander eens aankeken, om daarna weer in een zalig verschiet te staren, voor elk, die goed gedineerd heeft, zoo gemakkelijk geopend.

‘Weet je al, dat Harry gaat trouwen?’ vroeg de een met een blond snorretje.

- Hij is gek! - antwoordde de ander met een zwart snorretje en vergat zeker, dat hij zoo straks 't huwelijk den grondslag voor 't menschelijk geluk noemde.

‘Anders een aardige meid, hoor.’

- Veel duiten?

‘Niets - een huwelijk uit liefde.’

- Ha, ha! dwaze vent, arme Harry! -, en hij schudde zijn hoofd, liet de witte tanden zien en streek zich behaaglijk langs den donkeren knevel, om daarna met een spottend lachje blauwe rookwolkjes uit te blazen.

‘Het is toch een drommels aardige meid,’ begon de blonde snor weer, ‘ik heb ze gekend, een allersnoepigst gezichtje, een dito figuurtje, een idem mondje, vroolijk en danst verrukkelijk.’

- Jaloersch? Jij was toch niet van plan? - neen toch, je zult me niet alleen laten, trouwen lijkt verduiveld aardig, maar lieve meisjes genoeg, die je eens kunt kussen.

‘Je raaskalt, juist 't werkelijke liefhebben, 't zalige kussen zonder bijbedoeling lokt me bijzonder aan - wie wou jij nu kussen van avond, natuurlijk zonder betaling?’

[p. 438]

- Wel, dat is heel eenvoudig, we gaan immers van avond naar Elvire, daar kus ik alle dames.

‘Best, afgesproken, we beginnen bij de ouwetjes en zoo hoe langer, hoe heerlijker.’

- Ha, ha! verbeeld je, wat een scène, om je dood te lachen - dat deftige Elvire - ze zouden ons er heel gauw uitgooien.-

‘Je hebt gelijk, ik ga liever naar Poll mijn avond met vroolijke jongens doorbrengen, ga je mee?’

- Neen kerel, dat kan niet, we zijn uitgenoodigd - kom, we kunnen daar ook wel schik hebben - in elk geval zijn er toch aardige meisjes genoeg.

‘Ach, ze zijn allemaal precies eender, gemaakt, onnatuurlijk.’

- Laten we dan eene groote omwenteling te weeg brengen; ik zal een lange redevoering houden - alle heeren kiezen onze partij - we sluiten de deuren, stoppen 't bestuur in 't kolenhok en dan een republiek uitgeroepen - gelijkheid voor allen - je zult eens zien wat een succes - dan mogen we vrij kussen.

‘Houd je nu maar kalm - je hebt te veel gedronken - er komt toch niets van....’

- Wedden!-

‘Waarom niet - ik wil wedden, dat je er niet éen meisje kust - het zou ook mooi gek staan, dat durf je niet!’

- Zeg eens, ik ben geen kleine jongen, die opgehitst moet worden; wil je wedden om een fijn soupeetje?-

‘Mij goed - dus je zult alle dames kussen?’

- Ben je razend! eer ik op de helft was, lag ik op straat.-

‘Eentje dan maar?’

- Ja, de mooiste.

‘Best, de mooiste, maar ik moet het zien.’

- Daar dien je zelf voor te zorgen, ik weet niet, hoe ik het zal aanleggen.-

‘Maar à propos - mooi is een betrekkelijk begrip - jij vindt zwartjes 't liefst en ik blondjes - laten we zeggen: de kleinste.’

- En als ze nu eens leelijk is, ik zou je danken.-

‘Wel kerel, des te gemakkelijker gaat het.’

- Enfin, 't is goed, de kleinste.-

‘Maar je moet ze mij vooraf wijzen.’

- Heel geschikt - vooruit nu!-

De beide tafelhelden vertrokken, rood van aangezicht, zwevend van gedachten, onvast van gang.

Nog een handdruk en zij scheidden, om zich te gaan kleeden voor 't bal van Elvire.

Omstreeks tien uur rolden de rijtuigen voor de deuren van 't hotel Guadeloupe. De Moorsche zaal was schitterend verlicht - achter een groep

[p. 439]

prachtige planten speelde een orkest reeds vroolijke dansmuziek - de leden van de club Elvire stroomden met hunne dames binnen, om van 't jaarlijksche bal te genieten. Ouden en jongen wandelden rond, zich steelsgewijze bekijkend in de groote hoekspiegels, gevat in een rand van levend groen.

De dansmeester liep glimlachend af en aan - de toeloop hield niet op - heeren in 't zwart met witte dassen, dames in lichte kleedjes, met bloemen in 't haar, vulden langzamerhand de zaal.

Een oogenblik zweeg de muziek en een zacht gemurmel van stemmen, een geruisch van schuifelende voeten gonsde op en neer. Langs de wanden stonden tafels en stoelen; de ouderen namen daar plaats: moeders met hare dochters, alle kansen voor een goede partij bespiedend; bejaarde heeren, troost zoekend in elkaars gezelschap voor 't gemis van hun Zaterdagavondje.

De polonaise begon - de heeren zochten hunne dames op - overal lachende gezichten - loerende oogen - jaloerschheid en minachtende blikken.

Moeders keken hunne mooie dochters na - vaders spraken zacht over de vooruitzichten van een zekeren jongen man - verder een slof-slof gedraai, een gewemel van zwart en wit en blauw in grillige slingerwendingen door de zaal golvend.

Op dat oogenblik traden de blonde en de zwarte snor binnen - ze bleven aan den ingang staan en keken met alles-opnemende oogen rond. Ze zagen alleen nog wat rood - anders knappe gezichten met eenigszins dwalende blikken.

‘Kijk goed hoor - zie je de kleinste al?’

De ander fronste 't voorhoofd, stapte zonder verder iets te zeggen naar een muurbloem, stelde zich voor en voegde zich ter sluiks in de lange rij.

Verwonderd bleef zijn vriend staan en zag, hoe hij druk pratend en bijna al te luid lachend zijn dame vermaakte.

‘Hij is zenuwachtig,’ mompelde hij, ‘ik win mijn souper.’

De polonaise eindigde met een polka - 't onzichtbare orkest bazuinde en paukte met volle kracht - te sterk geregen dames snakten naar adem, maar hielden moedig vol - de lauwe muffe stoflucht deed zijn vergiftigingswerk - iedereen vermaakte zich.

De muziek zweeg en rood, hijgend, uitwasemend ging elk zitten, zuren wijn drinkend, fabelachtig van maaksel en prijs.

De beide vrienden vonden elkaar weer - de zwarte, zich 't voorhoofd afwisschend viel op een rustbank - de blonde bleef staan en vroeg spottend: ‘wel, heb je ze al gezien?’

Ja, hij had ze gezien, een allerbekoorlijkst schepseltje met donkere oogen, nog jong en stellig de kleinste.

Ze trokken er beiden op uit, om haar te bewonderen, juist toen de muziek weer begon. Langzaam drentelden ze door de zaal - op eens fluisterde de zwarte:

[p. 440]

- Daar, aan dat tafeltje met dien grijzen heer.

De ander zag een oud militair met drie jonge meisjes zitten; twee ervan waren beslist leelijk, de derde was bepaald mooi, alleen te klein.

Daar, aan dat tafeltje met dien grijzen heer.

‘Willen we ons voorstellen, we kunnen toch niet den ganschen avond alleen blijven loopen, de menschen kijken ons nu al gek aan.’

- Nog niet, nog niet -, zei de zwarte gejaagd, - nog één dans wachten.

‘Dan ga ik maar vast mijn eigen gang, je schijnt je souper te verliezen, ouwe jongen.’

Elk ging zijns weegs.

Zenuwachtig liep de jonge man met den donkeren knevel naar 't buffet, dronk gejaagd een glas cognac en mengde zich daarna in 't dansgewoel.

In de volgende pauze stelde hij zich aan den ouden heer voor en vroeg verlof de dames tot een dans uit te noodigen.

[p. 441]

Tot zijn verwondering had ook 't mooie kleintje bijna alle dansen nog open evenals haar zuster.

Hij stelde 't meisje voor alvast rond te wandelen en met een kloppend hart drentelde hij met haar door de zaal.

Met ongekunstelde opgewektheid antwoordde 't kleine ding op al zijn vragen en hij wist in weinig oogenblikken, dat ze pas in de stad woonde, nog weinig kennissen had, voor de eerste maal een bal bezocht en zich bijster vermaakte, want ze hield heel veel van dansen. Op elk zijner banale balvragen gaf zij zulk een guitig antwoord, dat hij zich schaamde niet beter te praten met zulk een lief meisje en een lamlendig gevoel van spijt over zijn weddenschap maakte zijn tong onbruikbaar. Telkens schoot hem een vreemd licht gevoel door de maag, als hij dacht aan 't geen hij doen moest en al meer en meer helde hij over tot een doffe berusting om niets te doen, doch de opgeschroefde trots was hem te sterk. Wat kon hem dit kind ook schelen! Zij walsten samen en omdat ze zoo klein en licht was, scheen ze hem een veertje en nog nooit had hij zoo heerlijk gedanst - zijn hoofd boog zich dieper, zoodat de krulletjes van 't donkere haar zijn kin beroerden - hij zag niets om zich heen - hij werd bedwelmd - nog éen oogenblik en zijne lippen raakten...

De muziek zweeg en verschrikt liet hij haar los.

Zwijgend liepen ze een tijdlang voort, tot zij eindelijk begon te praten - hij antwoordde zonder te denken.

Ze wandelden voorbij den blonde, die spottend lachte.

Toen sloeg hij om en begon vroolijk, schier uitgelaten met haar te schertsen. Zij was eerst een weinig verbaasd, doch al spoedig stond ze hem duchtig te woord. Haar ondeugend spotten prikkelde hem en éen begeerte dreef boven - dat snoezige mondje te sluiten met zijn kussen. Hij stelde voor naar boven te gaan, waar ze op de galerijen konden wandelen, heerlijk frisch. Omziende bespeurde hij zijn vriend, die hem wenkte. Toen begreep hij niet meer terug te kunnen en lijdelijk liet hij zich meevoeren door - 't jonge meisje, dat zonder erg, druk babbelde. Ze volgden samen de verlichte gaanderijen van waar ze in de zaal konden zien en een poos lang stonden ze naast elkaar 't gekrioel gade te slaan.

Telkens keek hij haar van ter zijde aan en beefde van ingehouden hartstocht.

‘Willen we nu terug gaan?’ vroeg ze en willoos volgde hij haar tot dicht bij de trap.

Daar sloeg hij op eens zijn arm om haar middel en half knielend smeekte hij: ‘Mag ik u kussen?’

Verschrikt keek ze hem aan, trok zich los en toen, meenend, dat alles slechts scherts was, riep ze lachend:

‘Wel foei meneer, ik ga terstond weg en laat u hier staan.’

Hij vatte haar lachen voor een goedkeuring op en besloot zijn weddenschap te winnen. Ze scheen immers precies te wezen als zoovelen, die zich ongezien wel laten kussen door een knappen jongen.

Hij liep op haar af, vatte haar weer om 't middel en trachtte 't bekoorlijke

[p. 442]

mondje te kussen, maar zij, plotseling zijn bedoeling begrijpend, deinsde achteruit, terwijl ze hem toornig aankeek - toen gaf ze hem met de vlakke hand een klinkenden klap in 't gezicht.

.... vatte haar weer om 't middel.

Terwijl ze haastig de trap afliep, klonk er een homerisch gelach aan 't eind der gaanderij en de blonde knevel trad op zijn vriend toe.

‘Gecondoleerd amice, ik heb mijn soupeetje gewonnen, wel, wel, die was raak, arme vent!’

De ander zweeg en verliet zoo spoedig mogelijk 't bal, zijn vriend verzoekende hem te verontschuldigen bij de schoone, die hij nog een dans schuldig was.

Woedend keerde hij huiswaarts en toch kalmer geworden, moest hij haar gelijk geven - nog zag hij het handige kleintje voor zich met 't toornige kopje. 't Was toch een aardig gezichtje - ze wist haar eer goed te verdedigen.

Dien nacht sliep hij weinig - altijd zweefde hem de zotte kus-scène voor den geest met tal van variatiën en gevolgen.

Den volgenden morgen, nog op bed, ontving hij bezoek van zijn vriend, die hem wist te vertellen, dat ze Betsy Melburne heette.

‘Ik heb je excuses gemaakt - ze deed niets dan lachen.’

- Waar woont ze?

‘Ik zal voor je informeeren, maar eerst een soupeetje.’

- Van avond als je wilt, maar bezorg me 't adres.

[p. 443]

Dien middag ontving de kleine Betsy een brief, waarin de heer Eduard Marciel in eenvoudige taal zijn oprecht leedwezen betuigde over 't gebeurde, zich zelven beschuldigde en hoopte op haar vergiffenis.

Dien avond betaalde de heer Eduard Marciel een mooi sommetje voor een fijn souper, waarbij hij zelf veel at, maar weinig dronk en onophoudelijk redeneerde over Betsy.

Drie weken lang liep de heer Eduard Marciel zich 't vuur uit de sloffen om Betsy tegen te komen.

Een maand lang peinsde de heer Eduard Marciel er over, of hij haar zou durven aanspreken.

Weer een maand later had de heer Eduard Marciel dit heldenstuk reeds eenige malen herhaald.

En nog eens een maand verder ontving de heer Karel Drumond van zijn vriend een brief, waarin stond: Verloofd met ‘de kleinste’.

Febr. '92.