Droom en Daad. Jaargang 2

[p. 224]

Meisjesstudenten-leven
door M.A. Veegens

In elk meisjesleven is zeker een van de belangrijkste momenten dat waarop de schooldeur achter haar dichtvalt, en zoo afsluit een tijd die dan plotseling heel kort lijkt, maar heel belangrijk wás. Het was de tijd van den eersten groei; en is het niet de groei waarop 't het meeste aankomt, omdat die de rijpheid bepaalt? Met dat groeien is 't niet afgeloopen, wanneer de schooltijd uit is; het voornaamste gaat dan juist beginnen. Maar de grondslagen zijn gelegd, en wat nog verborgen is, maar weldra komen zal, moet dááruit worden opgebouwd. Het nieuwe, dat na het eindexamen de meeste meisjes wacht, is: het uitgroeien tot zelfstandigheid. Voor wie thuisblijven en van daar uit huishoudschool of verpleegsterscursus bezoeken, gaat die overgang geleidelijk. Maar wie als richting voor althans de eerstvolgende jaren de studie kozen, hebben het bijna onvermijdelijk als een schok te doorstaan, vooral wanneer die studie het noodzakelijk maakt dat ze het ouderlijk huis verlaten om er hoogstens ééns per week terug te keeren.

Een zoo plotselinge overgang in den groei is gevaarlijk, en het is zaak om dit goed onder oogen te zien, zoodat het aanstaande studenten-bestaan zorgvuldig kan worden voorbereid.

Weinig moeilijkheden biedt gewoonlijk de keuze van de studiestad, daar deze meestal bepaald wordt door de studie zelf. Voor zoover er rivaliteit is, bestaat die vaak tusschen Leiden en Amsterdam. En inderdaad zijn er hier diepgaande verschillen, daar in Leiden het studentenleven intenser is, maar het contact met de buitenwereld zeer gering, terwijl in Amsterdam de studenten min of meer opgaan in de burgerij, evenwel door de voortdurende aanraking daarmee minder gevaar loopen, voor een verenging van hun gezichtsveld; Amsterdam, waar de belangstelling voor muziek, literatuur en tooneel steeds levendig is, en waar het studentenleven dus dikwijls achterstaat bij deze wijdere interessen. Een tweede vraagstuk is de kwestie van het op-kamers-wonen. Een meisje, dat regelrecht uit den familiekring op een leege, slechtgemeubelde huurkamer terecht komt, terwijl zij nog nooit voor zichzelf heeft gezorgd, en de vriendschapsbanden die ze links en rechts aanknoopt gewoonlijk nog niet zeer hecht zijn, zal zich dikwijls heel eenzaam voelen. En daar dit toch de periode is, waarin zij haar zelfstandigheid moet veroveren, mag die niet als een last op

[p. 225]

haar gaan drukken. De keerzijde van de zelfstandigheid is eenzaamheid; en het goede wat het weg-zijn-van-huis kan uitrichten, doordat de ziel gelegenheid krijgt haar eigen banen te zoeken, kan weer geheel te niet gedaan worden doordat bij den plotselingen overgang het verlangen naar huis te sterk wordt. Daarom is het zoogenaamde wonen ‘en famille’ voor een eerste jaar zeker te verkiezen; na dien tijd kan het op kamers wonen samen met een vriendin een genot op zichzelf worden, en in vele opzichten een uitstekende voorbereiding voor een eventueel huishouden.

Wat betreft de vrouwelijke studentenvereenigingen beperkt mijn persoonlijke ervaring zich tot die van Amsterdam. Laat ieder meisje dat daar gaat studeeren lid worden van de A(msterdamsche) V(rouwelijke) S(tudenten) V(ereeniging)! Het clubleven kan zoo'n goeden invloed hebben in die belangrijke studiejaren, voor wie zich openstelt en wie zelf wat te geven heeft! En allen hebben we wat te geven, al bezitten we geen enkel talent; maar waar ernst is, en liefde voor het leven, daar kan het samengaan zoo mooi zijn.

De studie biedt in 't begin veel moeilijkheden; dikwijls lijkt het, die eerste weken, alsof men nooit een weg zal kunnen vinden in den chaos van nieuwe en volslagen onbekende dingen. Aan de medestudenten durft men nog niets te vragen: de aansluiting op college gaat meestal niet zoo heel vlot. Maar op de club hebben de achttien dagen groentijd een flinken grond gelegd voor nadere kennismaking, en de studiegenooten hebben vanzelf elkanders gezelschap wat meer gezocht. Daar is dus de gelegenheid om de moeilijkheden te bespreken, en ook de ouderen die je op de club ontmoet, zijn altijd bereid tot helpen. Maar ook buiten de studie zijn er veel verwarrende vraagstukken, soms overstelpend door hun aantal. Wie pas gaat studeeren, voelt zich verplicht, tallooze lezingen en uitvoeringen na te loopen, en van allerlei clubs lid te worden; een eerste-jaarsstudent is als regel geen avond thuis. Want ook dáárin blijkt dat men zijn lijn nog niet gevonden heeft: Men kan geen schifting maken, en meent gewoonlijk aan zijn ontwikkeling verplicht te zijn om van alles een brokje op te vangen en er zich, zoo mogelijk, een opinie over te vormen. Het leven lijkt gejaagd, rusteloos, verwarrend.

Hier kan weer ‘de club’ veel goed doen. En 't is de omgang met ouderen, die wél hun eigen weg gevonden hebben, waarin de jongeren zoo'n steun kunnen vinden. Ook de noodzakelijkheid zich met anderen te vergelijken, is vaak heilzaam. ‘Elke nieuwe phase van ontwikkeling kan men slechts binnentreden door de nederigheid’, zegt Dirk Coster. Op dit principe baseert zich voor een groot deel de groentijd en eigenlijk 't heele eerste studiejaar.

[p. 226]

Maar op de club heeft ieder gelegenheid, te zeggen wat haar bezig houdt; en steeds zal ze anderen bereid vinden naar haar te luisteren, desnoods met haar te disputeeren. Wie moe van college komt, vindt op de club rust, gezelligheid en thee. Er zijn menschen van andere studierichting, wier gesprekken haar uit eigen engen kring halen, haar inzicht doen krijgen ook in andere belangen dan de hare. Zij zal hooren wat de idealen zijn van anderen, en daarin verwantschap voelen; zij zal er haar eigen idealen aan kunnen toetsen, ze zoodoende versterken en verhoogen.

Het koffiedrinken op de club is een uitkomst voor velen, die anders misschien haastig, in een ongezellige lunchroom, haar broodjes zouden moeten opeten, doordat de tijd tusschen de colleges te kort is om naar huis te gaan; het theedrinken is er vaak het eerste rustpunt van den vermoeienden dag, en de avonden die de club geeft zijn altijd gezellig en altijd goed bezocht.

De A.V.S.V. maakt deel uit van het Amsterdamsch Studenten Corps, waardoor zij zich van de andere, zelfstandige meisjesstudenten-vereenigingen onderscheidt. Veel is gezegd over de voor- en nadeelen van deze verhouding zooals zij in den loop der tijden gegroeid is; het is hier echter niet de plaats om op een dergelijke kwestie nader in te gaan. Om lid der A.V.S.V. te kunnen worden, moet men zich dus eerst als corpslid bij den senaat laten inschrijven, die daartoe voor de meisjes een apart zittingsuur houdt (plaats en tijd hiervoor worden in Augustus bekend gemaakt door een advertentie in de couranten). Deze inschrijving geeft recht om toe te treden tot de z.g. gezelligheidsvereenigingen: tooneelclub, roeivereeniging (Nereus), muziekgezelschap, enz. die den ongedwongen omgang met de mannelijke studenten mogelijk maken. De verhouding tusschen jongens en meisjes is over 't algemeen zeer kameraadschappelijk; en zij behoedt dikwijls voor eenzijdigheid, een gevaar dat nu eenmaal voor sommige meisjesstudenten bestaat; want ook deze omgang verruimt den blik.

Echter, voor de meisjesstudent moet de club het voornaamste blijven; zij kan het meeste geven, aan het meisje, én aan de studente!

Als abactis der A.V.S.V. ben ik gaarne bereid tot het geven van eventueele nadere inlichtingen betreffende het studeeren te Amsterdam.
Adres: van Bleiswijkstraat 133, Den Haag.