Drie schandaleuse spelen
(1937)–Anoniem Drie schandaleuse spelen–
Auteursrecht onbekend
[pagina 49]
| |||||||
[pagina 50]
| |||||||
Personages
| |||||||
[pagina 51]
| |||||||
Den gemaicten sot
kyck kijck / siet ditteGa naar margenoot+
hey da hij neen neen soo sout best clincken
daer jn jc verhiette
kyck kyck siet ditte
5[regelnummer]
hoe crygickt in dwitte
ha ha ha ha och dorst jc v wincken
kyck kyck siet ditte
heij da heij neen neen so sout best clincken
Due voe garde / ja sou dat stincken
10[regelnummer]
Sus so niet meer gij souwet te bont maken
Den opgeblasen sot Ga naar margenoot+
Wat sal dit syn wildij ons sotheijt cont / maken
gij geck wie heeft v hier gheroepen ten speele
Den gemaicten sot
ha willecomme sotken hier esser noch veele
gij syt metten meele alte machtich begaijt
Den opgeblasen sot
15[regelnummer]
Wa siet desen ghemaeckten sot verfraeijt
Dese sotheijt ghesaeijt / men wel ontbeeren sou
men vinter ghenoech die den sot scheeren wou
al en maeckten syt niet als gy doet soo jc meene
Den gemaicten sot
Dat sprack een clerck gij syt van dijen recht eene
20[regelnummer]
de schoonste cappe moechdij wel trecken aen
Sochtmen de meeste gij sout bijde grootste gecken staen
ja byde vermaerste daermen oijt af hoorde
Den gheestelycken sot Ga naar margenoot+
Ou we ghesellen // jck had noij dat ghij v stoorden
wat eest al sotheijt // daer ghij aff gewaecht
| |||||||
[pagina 52]
| |||||||
Den gemaicten sot
25[regelnummer]
Wel hoe comt dat ghij gheen cappe en draecht
en hulpt vermederen der sotten getallen
ke siet toch eens op hem onder vallen
hij en sal het spel hier vrij niet breken
nu moet ick swyghen en ghij luttel spreken
30[regelnummer]
hoe comdij ghestreken ons hier ontrent fijn
Den gheestelycken sot
neen sot swijcht datte
Den gemaicten sot
gij syt al bekent fyn
treedt naerder / tredt naerder vrij onbeschaemt
Den opgeblasen sot
Es dat den sot ghemaeckt / dat ghy elcken blaemt
Siet wij ghy befaemt / ghy ontwetent cockijn
Den gemaicten sot
35[regelnummer]
hoe lieghe ick metter waerheijt en doen jc niet / cosyn
ja jck want een wijn / jcker wel aen verdiene
hier esser nu drije jc wed haelter noch tiene
gij en sult gheen beter sortken plucken
Om accoort te pypen
Den gheestelycken sot
ou hoor dees stucken
40[regelnummer]
ben ic nu een sot // wat seijt dees beeste
Den gemaicten sot
neen gij maer van ons drijen bynaest de meeste
hier syn op dees feeste nu drij fraij sotten
Den opgeblasen sot
wy dooghen ommers om noch met te spotten
Oft wy anders niet en dochten jn tsweerels steede
| |||||||
[pagina 53]
| |||||||
Den gheestelycken sot
45[regelnummer]
wy moghen dincken // hij doet als dander dede
die sijpe // niet gerne sijn vingeren leekt
die den sot make // den sot in hem / wat blijft gestrect
als men doch ondecke ouer al meest beuindt
Den gemaicten sot
nu nu dat een tabbaert wt v hier ontbint
50[regelnummer]
en treckt mynen roeck aen gij hebbes wel noot
en gij myn cappe stelt vrij op v hoot
gij hebbes veel bat dan jc van doene
al en staen de boomen noch niet jn saysoene
ghij hebt den rueck al in den nuese vast
Den opgeblasen sot
55[regelnummer]
ghij gasthuijs boeue gij onbescaemden gast
wetty wel wie gij voor handen hebt hier
Den gemaicten sot
ja jek seggick twee veel grooter sotten gier
dan jek ben certeyn oft myns ghelijcke
Den gheestelycken sot
ke laet den sot // met vreden // tis een ander pracktijeke
60[regelnummer]
die hij voor handen heeft // ick merekt aen syn cueren
compt gaen wij // hij mocht ons bij auontueren
noch in deynde bescamen // voer dees goeij lien
wat souwen wy dan hebben
Den opgeblasen sot
dat sal jc dan sien
maer jek en raets hem niet wilt hij slaghen deruen
Den gemaicten sot
65[regelnummer]
Sachmen corbus kinderen vrinden en magen steruen
gij en sout niet langhe vanden pieren slapen
ke wilt doch vruecht duer mijn bestieren rapen
maer gij en kint v seluen niet gij slechter meere
| |||||||
[pagina 54]
| |||||||
Den gheestelycken sot
Ramp heb den soot // ghij en haeldt aen hem gheen eere
70[regelnummer]
wildij wijsheijt doen // laet hem in wesen doch
Den gemaicten sot
Gij sotken hoe gheren waerdij ghepresen doch
maer neen neen dat latick wel calantken
Demen uwen raet men verhief v als een santken
maer men kint v veel te wel jn alle plecken
75[regelnummer]
want gij lien hebt den aert vande rechte gecken
men merckt aen v mannieren wesen en habijt
v naemen hebdij gy lien recht want gijt sijt
ja en doen sij niet jck vraecht v jnt ghemeene
Den opgeblasen sot
hoe es mynen naem
Den gemaicten sot
Sottelijck reene
80[regelnummer]
al en wildijs niet weeten als ander dwasen bodt
uwen naem es seggick den opgeblasen sodt
daermen sotheijt aff siet jn dopenbaerheyt saeijen
Den gheestelycken sot
Den necker doet v hier meen ick de waerheijt raeijen
so niet oft ghy soudt hem juijst // op sijn sier raken
Den opgeblasen sot
85[regelnummer]
hij sou den duijuel op v lijf ier staken
wat sal desen wa besiet v seluen wel
gij en doruet tvuyl op niemant weluen snel
al schyndij dueghdelijc heylich en wys net
gij syt een groot sot v behoort den prijs bet
90[regelnummer]
bij redene die jck v noch segghen wille
Den gheestelycken sot
wa en stoort v niet / wildt die mate leggen stille
hij en seet // nochtans seggick // verre beneuen niet
| |||||||
[pagina 55]
| |||||||
woudij mercken // ouwen naem heeft hy v gegeuen siet
want die v anders noempt // seer de waerheijt spaert
95[regelnummer]
waerdij niet een sot // opgeblasen vermaert
ghij en sout soo niet met hem // in twisten staen
Den gemaicten sot
goij lien siet toch deser twe sotten listen aen
ha ha haij nu lache jc just siet in mijn vuijste
eest qualyck gherock goij neent maer juyste
100[regelnummer]
vrij spinnet so gij wilt / gij hebt nu cuer hier
kijft maer en vecht niet maer kiest de duer schier
quaij sotheijt hier gheroyeert wort
Den opgeblasen sot
wa siet wat van desen dwaes gheprobeert wort
hij wilt eens anders sotheijt te kinnen geuen
105[regelnummer]
en selfs en siet hij niet wie hij van binnen eeuen
hem dunckt ooc dat hij vol wysheyt steckt
om dat hij dus ghecleet es
Den gemaicten sot
neen hout daer ghebreckt
noch al veele / ke willickt uijten vrij
Den gheestelycken sot
ja lieue segt datte // en willet onsluyten // ghij
110[regelnummer]
wat let mij / wij ben ick // laetet niet verholen
Den opgeblasen sot
dat sal jc v segghen meysister van der schoolen
een geestelyck sot sydij nu muechdijt weeten
v sots schoenen en syn niet al versleten
aen v es vergeten niet dan eere en dueght
115[regelnummer]
v leuen hebdij so totter sotheyt gevuecht
dat gij niet een tittel der wysheijt en ruert
Den gemaicten sot
hulpe longeren hoe wort dit schoon water verscuert
hoe comt den wint noor oost aen tseijl nu
| |||||||
[pagina 56]
| |||||||
Den gheestelycken sot
v weijsheijt // en dorfdij niet draghen veijl nu
120[regelnummer]
v sotheijt // soudij veel dierder vercopen
Den gemaicten sot
gij en sult van v beijen geen twee sotten ontloopen
al liepty tot jerusalem oft daer omtrint
Den opgeblasen sot
v sotheijt meest al de weerelt lief quant kint
al verborchdijse jn schyn van wysheijt plesant
125[regelnummer]
jc vrage v oftmen noijt geen sotten en vant
onder de geestelycke / dwelck jnwendich druckt
myndy dat v altoos salich gheluckt
en nummermeer en es nakende scade
Den gheestelycken sot
Leefde ghij als icke // naer schriftueren rade
130[regelnummer]
ghij en sout dijen naem // soo gheheelijck niet vueren
met wijen sottij meer // wilt hier in pueren
dan met v seluen // arm onwetent geck groot
van ander sotten krijchtij // opden beck bloot
die v sus opgeblasen // sien ter banen commen
Den gemaicten sot
135[regelnummer]
Die v beyden hadde tot aduocaten genomen
sou hij tproces niet jnt sotte ghedijen
jck wed v ja hij
Den opgeblasen sot
gij moet doch lijen
dat v sotheijt bij ander sotheyt wort ghevelt
en niet altoos voor wysheyt en wort ghetelt
Den gheestelycken sot
140[regelnummer]
kindij mijn hertte // waer vindij dat ghespelt
ick meijnde dat en niemant dan god
| |||||||
[pagina 57]
| |||||||
daer tuijchdij self // dat ghij sijt een recht sot
dats ommers tegen tverstant // redene en recht
Den gemaicten sot Ga naar margenoot+
Dat sou een scaep mercken gij syt seeker slecht
145[regelnummer]
gans vier hoe laettij daer de liemoer vliegen
Den opgeblasen sot
jc segge v de waerheijt sonder liegen
wat mach doch meerder sotheijt wesen siet
dan die gy te handen treckt tblyckt in desen siet
gij wilt ijsraels god doen offerhande
150[regelnummer]
en gy eerdet gulden calf tuwer scande
gy beroemt v abrahams gelooue rechuerdich
en gy versmaet de salighe beloofte weerdich
gij acht meer op sterre kijckers profecije
dan op der vier euangelisten bootscap blije
155[regelnummer]
es dit sotternije oft wysheijt jc vraecht v
Den gheestelycken sot
wettij niet meer // oft sijdij vertraecht nu
eest mijn behoorte // oft moet ic swijghen dan
Den opgeblasen sot
ghy muech met eeren uwen mont toe rijgen man
als die hem daer jnne verwonnen geeft
Den gheestelycken sot
160[regelnummer]
dijen tecxt v neue // meest selue aencleeft
al en liettijs v niet duncken // opgeblasen guijt
den gront ouwer dwaesheijt // waer compt hij ouijt
ouijt lucifers // herte // met rechten segt ja / ghij
hij was deerste // en ghij gaet hem seer na // bij
165[regelnummer]
maer wacht v voor tgewin // dat hij er duer erfden
v sou duncken // dat ghij veel wijsheijt derfden
dat ghij ginckt als de sommige redelijck
maer neen // als een joncker // oft heer eedelijck
| |||||||
[pagina 58]
| |||||||
gadij ghehabijtueert // vroech en spaeije
170[regelnummer]
op datmen die mudts voor v af doet met staeije
recht oftmeer een prinsch // oft coninck sach passeeren
Den gemaicten sot
wa so gij scaemt v al laet v niet verneeren
geen seyck besiender en hoeftmen hier jn tspel
Sij seggen malcanderen haer ghebreken wel
175[regelnummer]
wij sou dat ghemeijnt hebben siet bij gans peert
Den opgeblasen sot
met droncken drincken gij v daghelycx gheneert
dwelc god voor groote sonde acht oock
ja gij vast met tobye dach en nacht oock
maer met alderleij ghenoechten gij v versaeijt
180[regelnummer]
mijndij dat god daer met juest es gepaeijt
gij gaet ter kercken om gods woort te hooren
myndy myn siele daer om te versmooren
neen dat en hoort v niet te seggene touwe
Oft doedijt om datmen v prysen souwe
185[regelnummer]
op dat gy voor een wys man sout syn getelt
waer vuijt gy voor verstande sotheijt melt
die meerder es dan de myne so gy segt claer
Den gheestelycken sot
nu een kint op strate // men siet dat met v geckt daer
soo gadij houerdich // opgheblasen ghesteghen
190[regelnummer]
ja compter een arm bloet voer u inde weghen
en doet v huesheijt // en bidt sonder gheschille
dwelck hij noot heeft // een mijte om gods wille
ghij en saechten nau eens ane // ghij draeijt hem thoot
ja v vader // en moeder // die v eerst maeckten groot
195[regelnummer]
sijnse niet als ghij // opgheblasen ghedaen
ghij en kint se niet // sy moeten voor bij gaen
tfij scaempdu houerdich sot dit werck blamelijck
es dit niet voor god / grondelijcker naemelijck
dan dander dwelck ghij onwetelijck judiceert
| |||||||
[pagina 59]
| |||||||
Den gemaicten sot
200[regelnummer]
weij siet dit onweder noch niet en mijneert
wij salt noch winnen daer naer soo haeck jck
Den opgeblasen sot
Alle weerelijcke dingen seydij versaeck jck
Dats waer tgeen dat tegen tvleesch begeerte stryt
alle ongemack haetty om gods wille planteijt
205[regelnummer]
gij seyt ons mesdaet soo dat wel behoort
maer seggick dat v tegen gaet / gij sijt gestoort
gij heylicht den sondach na tgebot des heerenGa naar margenoot+
met eeten drincken mij wildij anders leeren
lage ws naesten os oft eesel jnden gracht
210[regelnummer]
gy sout sondijgen toochdijen wt met cracht
es dit nyet sotheijt die god meest mishaecht
Den gheestelycken sot
tis wonder seggick // dat v god niet en plaecht
om v opgeblasenheijt // niet dat ickt ontwimpele
want ghij gheeft op de weerelt // quaet eximpele
215[regelnummer]
ghij legt den steen // daer een ander ouer struijkelt
ghij opent de helle daerder veel in duijckelt
ghij en past niet op recht // maer gewelt toechdij
die simpele // te versmaden hier in verhoochdij
misseijt v iemant iet // duer onverstant gereetGa naar margenoot+
220[regelnummer]
terstont wildijt wreken sonder wet / oft bescheet
versmadende dwoordt dat daer staet ten fijne
ick salt wreken // spreeckt de heere // de vrake es mijne
weduwen // oft weesen // niemant en siedij ane
elck moet v wijcken // ghij hout recht de bane
225[regelnummer]
gheen ows gelijcke // ghij v vermeten cont
Den gemaicten sot
neen gij syt de heylichste als gijt weten cont
maer daer deij oplaghe die sou jck kiesen
gij hebt beij goet ghelijck wij salt verliesen
Dat waer een goet clerck die dat sou raijen
| |||||||
[pagina 60]
| |||||||
Den opgeblasen sot
230[regelnummer]
jc haet u craijen
gij hebt ghelyck maer daer ghebreckt wijsheijt jnne
dwerck der liefden doedij als man met sinne
gij spijst den hongerighen als hij niet meer eeten en mach
den dorstighen laefdij blydelyc alden dach
235[regelnummer]
jc meyn als hij droncken es en niet meer en begeert
den naeckten gy wel cleet als hijt best ontbeert
gy herbercht den pelgrims wel buijten de duere
den gheuangenen troostij wt liefden puere
als hij los ghelaten es en blyde verheucht
240[regelnummer]
den crancken vijsijteerdij en sterckt hem ter duecht
als hij ghenesen es duer gods hulpe crachtich
gij vervult de wet maer gij en sytse niet gedachtich
en niet dan voor sotheijt jc v dat prijse
Den gheestelycken sot
Segt dat ghij wilt / u ick voer meerder quaet wijse
245[regelnummer]
Al sprongdij totten wolcken // ja en noch hoogere
Soo eest swijghen / v recht / sotheijt thoogere
ghij schelt // mij een geestelijck sot // met ombescheede
en ghij al en wettes niet // sijghet beede
een weerlyck sot // sijdij / groot onuernepen
250[regelnummer]
en een geestelijck sot // es in v begrepen
want redene dese // eer ghij v iet stoort
opgeblasen sotheijt // die siele oock versmoort
vraghet den wysen // sij sullent v seggen // ris
dat dit de meeste // naer tverstants vuijtleggen is
255[regelnummer]
die men ter weerelt // mach bewysen oft thoonen
Den gemaicten sot
wa hoort dees twee malcanderen verschoonen
Sotter dan sot worden sij beij nu beuonden
Sij hieten my jerst sot naer haer vermonden
ken jc mij ver de wijste en ben jck niet gilden
260[regelnummer]
jc moetse noch scheijden oft meer schilden
Sullen hier rijsen soo my dunckt sciere
aen haer manniere
| |||||||
[pagina 61]
| |||||||
Den gheestelycken sot
hoe ick cruije oft stiere
jck en vinde gheen wijsheijt in v gheplant
jck blijue by tghene // dat den sot ierst ontbant
265[regelnummer]
als dat v den prijs hoort // bouen allen sotten
en ick laeten v oock
Den gemaicten sot
hier ghebreken twee marotten
haddijer elck eene so soudij te vreden syn
Den opgeblasen sot
Al sou jcker om vechten so suldij heden zyn
van my gheheeten den meesten sot daer
270[regelnummer]
doeter toe dat gij wilt
Den gemaicten sot
gij sout een goet jaer
neen dat staet buyten jc volchs v meesters
gij muech v ghebreken als sotte queesters
hier wel verhalen / en onbescaemt blijuen
maer ten mach tot den jende niet sus geraemt blyuen
275[regelnummer]
Oft tstont ons seker ten eeuwighen verwijte
Den opgeblasen sot
Jc meen gij syt hier comen tonsen spijte
jc wou ghij aende galghe waert aende heije
hout uwen beck / wech sust met v gheuleije
hadt sus ghesprooken jn dierste beginsele
Den gheestelycken sot
280[regelnummer]
jck meen gij sijt // van sduijuels spinsele
haddij achter ghebleuen vertwijfelde nerre
tgedinge // en waer niet verloopen sus verre
nu valdij vander kerre op den waghen dunckt mij
om ons te quellen
| |||||||
[pagina 62]
| |||||||
Den gemaicten sot
duecht daer ontfunckt mij
285[regelnummer]
de rechte sotternij leert mij er duer kinnen
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ontknocht
Den opgeblasen sot
waert daer om dat gy voort brocht
dit sot voortstel luttel ter duecht ghenegen
Den gheestelycken sot
290[regelnummer]
Al haddijt gelaten / nochtans onderweghen
Soo my dunckt // ghij hadt // oock niet veel verbuert
Den opgeblasen sot
gij hebt ons doen twisten met nydicheijt beruert
en veel sotheijt doen verhalen jnt ghemeene
dwelck luttel profijts doet
Den gemaicten sot
treckes niet te beene
295[regelnummer]
men seijt ghemeynelyck en tblyckt tallen speele
een sot duer sijn sotheijtt maeckt er vele
maer die wijs es sal hem dies niet trecken aen
die syn sotheijt lydt / sal min bij de gecken staen
dan die gene die hem hier wys wilt achten
300[regelnummer]
jck bely mijn sotheijt en al myn boose drachten
Doet gy oock so gy sult wel vereenighen
Den gheestelycken sot
Dat schoon gewasschen es / en doorstmen niet reenighen
tis waer // als ick wel bedincke metten geest bloot
soo sijn wij al sotten // minst en meest groot
305[regelnummer]
want niemant en es wijs // dan god den vadere
en die hijt iont // ouijt minlijcker adere
Den opgeblasen sot
tis ons beradere / en sonder hem eest niet al
de sotheij voor verhaelt / meest so gesciet al
| |||||||
[pagina 63]
| |||||||
jc geuer mij jn sculdich wat willic missaken
310[regelnummer]
wat batet dat jc mij veel wijs wil maken
hier voor dweerelt jn elckx bescouwe
en als mij god oordeelde dat jc dan syn souwe
een vanden sotten ter slincker hant ghestaen
byde boecken stinckende
Den gemaicten sot
tis schrifs vermaen
315[regelnummer]
Die hem seluen oordeelt blijft onghejugeert
van god die therte der menschen duer graueert
Daerom die wys wilt wesen jn gods presencie
moet hem seluen sot achten sonder menchie
en voor hem nemen tot synder leeren
320[regelnummer]
Dat begin der wijsheijt es de vreese des heeren
alle opgheblasenheijt / en houerdije
moet hij verlaten en stellen op deen sije
volgende de voetstappen der wijsheijt christij
gheheel vuijt ganscher herten oft anders mist hij
325[regelnummer]
voort dinkende dat al moet sotheijt wesen
hoe heylich dat schijnt duytwendich werck ghepresen
Daer dinwendighe liefde niet en toont haer cracht
Den gheestelycken sot
Den pharaseeus // soe hem docht ha wijsselijcheijt gewracht
en hy wordt van god voer soot geoordeelt // siet
330[regelnummer]
den publicaen // sij sotheijt hy kinnen liet
en hy wort voer wys gherekent warachtich
Den opgeblasen sot
wat behaghen wat ghenoechte heeft god almachtich
jn donstichtich wesen oft sotte sacrafycije
als therte streckt tot een quaeij condijcije
335[regelnummer]
beminnende eyghen liefde eyghen bate
doende schoon wercken sonder caritate
jnghende de mate der rechter duechden fier
Den gheestelycken sot
Nu laet ons die rede sluijten // met vruechden hier
| |||||||
[pagina 64]
| |||||||
op dat ons die wyse // niet en bescamen
340[regelnummer]
laet ons verworpen // dees drij sotte namen
en verkiesen andere // die gerechtich clincken
Den opgeblasen sot
elck wilt hier wysselijc op bedincken
hoe sy rechts sullen wesen naer gods behaghen
en sijn gheboden
Den gemaicten sot
Om sotheijt verjaghen
345[regelnummer]
So dunckt mij goet tot salygen prijse
Dat gy sult heeten de geestelycke wijse
en achter laten na rechter sede
da woordeken sot
Den gheestelycken sot
jck amen mede
hier duer naeckt vrede // peijs en accoort
350[regelnummer]
maer op corexcie
Den opgeblasen sot
wel dan seyt voort
Den gheestelycken sot
en ghij teghen dopgheblasen vermeten
sult die oeijtmoedighe simpele heten
net onghespleten // al v leuen lanck
dit es ver tbeste
Den opgeblasen sot
tis met mynen danck
Den gemaicten sot
355[regelnummer]
Soo dats den ganck en den rechten padt
totter wijsheijt streckende
| |||||||
[pagina 65]
| |||||||
Den gheestelycken sot
nu hoort mij oock wat
siet ouwen naem // salmen spellen hier op let
de rechte verstandighe / suldy heeten net
teghen tcleet besmet // der gemaeckter sotheijt
360[regelnummer]
dwelck ghij ouijt doen sult
Den gemaicten sot
Dat smaeckt nader godheijt
twaer wel een bodheijt die dit waer lakende
Den gheestelycken sot
in sulcker wijsheijt // moeten wij sijn wakende
soo hooren wij te heeten // jnwendich naden gheest
Den opgeblasen sot
Die wyse verblijdt hem niet jn syn wysheijt meest
365[regelnummer]
noch die rijcke jn syn rijckheijt oft groot goet
noch die stercke in syn sterckheijt sijt wijs en vroet
maer verblydt jn den heere diet alleen geuen mach
Den gemaicten sot
Op dat ons de hoochste wijsheijt aencleuen mach
Soo laet ons wijs syn beminde broeders eerbaer
370[regelnummer]
en vuijt trecken tcleet der sotheijt onclaer
Dwelck ons misstaet vol scanden grootelyck
Die hem voor wijs hout acht god voor sot blootelijck
men kint ons aen ons wercken en conuersacie
Den gheestelycken sot
Nempt danckelijck // broeders / dees moralisacie
375[regelnummer]
ouijt ionsten simpelijck // te hoope gescraept
de sotheijt laet vaeren // de wijsheijt raept
dinckt op dwoordeken // dwelck duecht vermeert
hij en doolt niet al // die ten haluen keert
elck wijsheijt voort leert // door jesum onsen broedere
380[regelnummer]
den welcken wij gheloouen // als ons behoedere
|