[2004/5]
Beste lezers,
‘o Schrijverkes, schrijverkes, zegt mij dan,-
met twintigen zijt gij en meer,
en is er geen een die 't mij zeggen kan:-
Wat schrijft en wat schrijft gij zoo zeer?’
‘Schrijverkes’ is een verzameling teksten rond insecten en literatuur, samengesteld door David Van Reybrouck. Anders dan bij Guido Gezelle zijn er slechts negen ‘schrijverkes’. De aflevering wordt gepresenteerd in de Labozaal van STUK te Leuven op 21 oktober (20.30 u.).
Wie kan men beter de opdracht toevertrouwen dan Van Reybrouck? Hij heeft een wetenschappelijke achtergrond en schreef zelf in zijn debuutboek De plaag (2001) treffende passages over termieten. Die passie voor termieten heeft in het boek te maken met de plagiaataffaire Eugène Marais-Maurice Maeterlinck, respectievelijk de auteur van de artikelenreeks Die siel van die mier (1925-1926) en van La vie des termites (1926). De gesloten structuur van een termietenhoop wordt ook in verband gebracht met totalitaire regimes en met de (post)apartheid in Zuid-Afrika. Insecten, politiek en literatuur grijpen op elkaar in.
Insecten. Er leven er ruim één miljard keer één miljard op aarde, die ze al 400 miljoen jaar domineren. Ze roepen paradoxale gevoelens op. De ondergrondse wereld krioelt van ongedierte dat oorlogen uitvecht en zich razendsnel voortplant. Tegelijk fungeren insecten als vuilnismannen; zonder hen zou de aarde wegrotten. Sommige insecten, zoals de scarabeeën, maken reusachtige mestpillen, staan voor dood en regeneratie, worden heilig verklaard (zoals in het oude Egypte) en inspireren kunstenaars zoals Jan Fabre.
Deze aflevering van DWB laat ook enkele jonge critici aan het woord in de rubriek Boeken (Sven Vitse, Sofie Gielis), Berichten (Jeroen