Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 120

[p. 236]

Tijdschriftenrevue

De Klopgeest
10de jrg., nr. 20, jan. 1975

Even fijnzinnig, geraffineerd eenvoudig en ironisch als altijd, dit ‘onregelmatig verschijnend litterair tijdschrift’.

Tom van Deel brengt een aantal dichters samen in zijn opstel ‘De ironie van de nieuwe romantiek’, waarin hij vooral oog heeft voor de manier waarop de gevoelens in deze poëzie al dan niet geironiseerd worden. Diezelfde neoromantiek, bij sommigen gekruid met polemische trekjes, komt terug in verzen en proza van Mensje van Keulen, Wilma Janssens, Alleh, Braga, Jan Kal, Peter Vleesch en Paul Musch. In ‘Malligheid’, een recensie van een bundel van Agnès Snitker, wordt gepleit voor verstaanbare, ‘alledaagse’ poëzie. Zeer geestig, maar voor insiders, is een ‘Drama in vier bedrijven’, ‘Smeerlapperij’ geheten, door H.A. Gomperts, over de herdruk van De Haans ‘Pijpelijntjes’ en de kritiek daarop van Leo Ross (De Revisor).

De Periscoop
25ste jrg., nr. 4, febr. 1975

André Demedts stelt Heere Heeresma, in Vlaanderen nog altijd tamelijk onbekend, voor met zijn ‘Sterke verhalen’. Paul de Vree bespreekt ‘Samuel, o Samuel’ van I. Michiels. Over ‘Vlaanderen in de wereld’, een document-reportage over Vlaamse aanwezigheid in de wereld, schrijft Em. Janssen. Artikels over de schilders Corneille (J. Fontier), Herman van Nazareth (R. de Cnodder), Carlo de Roover (P. de Vree) en een gesprek met Prof. dr. R. van Roosbroeck n.a.v. zijn boek over Willem de Zwijger.

De Revisor
1ste jrg., nr. 9-10

Een dubbelnummer over ‘Literatuur en film’.

Eerst worden door twaalf schrijvers acht vragen beantwoord over hun relatie tot de film, ervaringen met verfilming van hun werk, invloed daarvan op hun schrijven. De reacties lopen nogal uiteen. Rob Delvigne vergelijkt Hermans' roman ‘De donkere kamer van Damokles’ met de verfilming ervan door F. Rademakers. Heel de voor- en nageschiedenis met samenwerking en ruzies Hermans/Rademakers, wordt daarbij betrokken. Ton Anbeek confronteert de scenario's van Pinter met de werken waarop ze gebaseerd zijn, om zo de typische pinteriaanse trekken te ontdekken, vnl. het weglaten van psychologische verklaringen. Er is een nogal rommelig gesprek over literatuur en film tussen Paul Verhoeven, Jan Wolkers, Dirk Kooiman, Jan Blokker en Ron Kaal. Philo Bregstein en Rein Bloem schrijven over hun eigen ervaringen tussen film en literatuur, en over hetzelfde onder-

[p. 237]

werp heeft Bregstein een boeiend gesprek met Marguerite Duras. Ten slotte een serie teksten over filmtaal, filmverhaal, semiotiek en film: filmtheoretische beschouwingen van Alexandre Astruc, André Bazin, P.P. Pasolini, Chr. Metz en H. Verdaasdonk.

Heibel
9de jrg., nr. 3, mei-juni 1974

Willy Sneeuw heeft een gesprek met Gerd de Ley, ‘Vlaanderens citateraar’. Het creatieve proza blijft ver onder de maat met stukjes van Jos Borré en Jan Backx. Beter zijn gedichten, vnl. van Pol le Roy, Ria Scarphout, Dirk Christiaens. N.a.v. de roman ‘De glazen kokon van de rupsenkweker’ van Fred de Swert, bezint Jos Borré zich over zijn eigen leeservaring en kritische benadering van het werk. Jan van den Weghe publiceert het eerste deel van een essay over psychologische ‘Aspekten van het kreatief proces’, nl. over de rol van inzicht, verbeelding en geheugen. Guy van Hoof stelt Dashiell Hammett voor, auteur van ‘hard-boiled’ detectives. En dan zijn er tenslotte de satirische rubrieken van Depeuter, Dries Janssen en Walter van de Broeck, die soms dreigen verloren te lopen in binnenkeukenpretjes.

Nieuw Vlaams Tijdschrift
27ste jrg., nr. 9, nov. 1974

Wim Meewis schrijft een creatief-essayistische tekst over het schrijven: ‘Het monisme van de fluistering’. Andere essayistische bijdragen: van Erik van Ruysbeek een uitgebreid opstel, ‘Mens en universum’, over het fascinerende grensgebied tussen positieve wetenschap en wijsgerig mensbeeld. Het is geschreven als reactie op en reflectie bij ‘L'Homme et l'Univers’ van de Franse fysicus Jean E. Charon. Henri-Floris Jespers vervolgt zijn studie over ‘Le mal du siècle, le fascisme’ met een overzicht van de situatie in het vooroorlogse Italië, waar artistieke en intellectuele figuren als Marinetti, D'Annunzio, G. Gentile en C. Malaparte een belangrijke rol speelden. Naast een kort prozatje van W. van Craen is er een eerste hoofdstuk uit ‘Gangreen 3 (Het Teken van de Hond)’ van Jef Geeraerts. Gedichten zijn er van Maris Bayar, L. Nolens, L.M. van den Brande, M. Mesens, en zeer goede van G. van den Eerenbeemt en C. Swinkels.

Vlaanderen
23ste jrg., nr. 143, nov.-dec. 1974

Joost Vanbrussel stelde dit nummer samen over ‘Volksmuziek in Vlaanderen’. Een algemene inleiding over het begrip volksmuziek en de evolutie ervan schrijft Albert Boone. A. Vanneste belicht de baanbrekende rol van E. de Coussemaker voor de kennis van de Frans-Vlaamse volksmuziek. A. van Hageland pleit ervoor om ook het ‘straatlied’ als volkslied te beschouwen en het als zodanig te onderzoeken. Een speciale variant van het volkslied is het marktlied, waarin J. de Vuyst het thema van de ‘mode’ onderzoekt. A. van Hageland vergelijkt verschillende versies van ‘Het edel kind van Napoleon’. Interessant is ook een overzicht door Dree Peeremans van ‘Volksmuziek in Vlaanderen nu’, van zangers en groepen die op verschillende manier het volkslied opnieuw ‘populariseren’. Daarbij sluit een getuigenis aan

[p. 238]

van Piet Sercu, vanuit de praktijk van volkskunstgroep ‘De Vlier’. Verder nog artikels over o.m. het volkslied en de Vlaamse componisten sinds Benoit, en het volkslied als basis van muziekopvoeding.

Varia

- In Tydskryf vir Letterkunde (XII, 4, nov. 1974) vergelijkt T.T. Cloete het gedicht ‘Kerstliedje’ van D.J. Opperman met Nijhoffs ‘Kinderkruistocht’. Verder een verhaal van Marnix Gijsen: ‘Londense dagen, 1925’.

- Twee nieuwe nummers van de VWS-Cahiers: één over Fred Germonprez, door Joost Strosse (nr. 51), en één door Luc van Brabant over Stephanie Verzele-Madeleyn.

- In Open deur (6de jrg., nr. 9, 1974) stelt W. Verhegghe de reeks ‘Monografieën over Vlaamse letterkunde’ voor als ‘Een spoor van kiezelstenen door het literaire woud’.

- In Nieuwe Stemmen (31ste jrg., nr. 2, nov.-dec. 1974): gedichten van G. Mandelinck, P. Vanderschaeghe en F. de Preter, en een eenaktertje van Aimé Bernard over oorlog, dood en vergelding.

- De 18de-eeuwse schrijfster en ‘verlichte’ dame, Belle van Zuylen (Isabelle de Charrière) wordt de jongste jaren druk bestudeerd. Van Oorschot gaat haar verzameld werk uitgeven en besteedt nu het nr. 201 van Tirade (19de jrg., jan. 1975) helemaal aan haar.

- Kultuurleven (42ste jrg., nr. 1, jan. 1975) biedt een dossier over ‘tekorten in de rechtsbedeling’. E. de Beek besteedt aandacht aan het tienjarig bestaan van Yang.

Hugo Brems