Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 119

[p. 711]

Walter Haesaert / Vier dierenverhalen

Egel

‘Hou je echt van me?’ vroeg het egeltje op een stekelige toon aan de grote egel.

Hij krabde zich nog even achter het oor, dronk een paar druppels uit de waterplas die ze als punt van rendez-vous gekozen hadden en zei kort: ‘Voor jou scheer ik me kaal!’

Het egeltje lachte zo hard dat alle stekels op haar rug trilden.

‘Echt waar!’ vervolgde de grote egel. En hij wou haar meteen een zoen geven. Wegens zijn haast en het gebrek aan zelfcontrole kreeg hij een scherpe naald van haar voorhoofd in de neus.

‘Verdomme’, zei hij en nam een verdroogd blad om de druppel bloed af te vegen.

Uit het draagbaar radiotoestelletje dat ze om de hals droeg, kwamen de eerste tonen van ‘Do you love me’. En hij gaf haar toch een zoen tussen de fijne haartjes van haar wang.

‘En we bouwen een huis onder de denneboom. En onze kinderen laten we studeren! En...’

Hij had van zichzelf het gevoel dat hij doordraafde.

Erina, het kleine egeltje, nam de verse slak die ze als dessert had meegekregen en begon er langzaam aan te snoepen. Haar dromerige blik wandelde aarzelend van de waterplas naar het hoge gras, van het hoge gras naar de rand van de boomgaard waar het een paradijs van kikkers was.

‘Schat’, zei ze en gaf hem een deeltje van haar slak.

Toen hij 's anderendaags aanbelde om haar pootje te vragen, kreeg hij van de vader alle mogelijke banbliksems naar het hoofd geslingerd. Dat hij een nietsnut was, een slecht karakter had en de meisjes niet met rust kon laten.

Hij wilde antwoorden dat hem een betrekking van landmeter werd aangeboden. Maar hij kon geen woord uitbrengen. Erina stond te schreien en haar kopje hing tegen de grond.

Als een gebroken egel kroop hij weg. In zijn hoofd wemelde het van zwarte gedachten en hij was van plan er onmiddellijk een eind aan te maken.

[p. 712]

Aan de rand van de grote weg, waar vreemdsoortige monsters zijn grootmoeder tot perkament hadden gereden, bedacht hij zich. Misschien kon hij met haar het land uit? Met zo'n diploma kan je overal werken.

En héél langzaam begon hij in de lange tunnel van zijn ellende weer enig licht te zien. Hij liet nog enkele auto's voorbijrazen vooraleer met een ingehouden vloek op zijn stappen terug te keren.

Die middag liet hij het bord regenwormen onaangeroerd en overwoog de grote vlucht. Hij zou met Erina de grote weg oversteken, 's nachts bij winderig weer. Het was gevaarlijk, dat wist hij best, maar het was ook romantisch.

Nog dezelfde avond ging hij Erina opzoeken aan de waterplas en ze jubelde het bijna uit toen hij haar alles verteld had. Haar ogen waren minieme sterretjes en haar pootjes duwden hard in de zijne. ‘In dat verre land, aan de andere kant van de grote weg zullen de kikkers malser, de slakken ronder en de regenwormen langer zijn’, fluisterde ze. En er was geen twijfel in haar stem.

Het werden dagen vol spanning. Het weer was ongemeen vast en de nachten waren zeer helder. In dergelijke omstandigheden had een vlucht geen zin. Ze zouden ontdekt worden nog vóór de tweede bomenrij want er zijn oudere egels die ieder verdacht rendez-vous met bekwame spoed signaleren.

Toen de grote egel bijna de wanhoop nabij was, gebeurde het. De wind draaide naar het westen en wakkerde aan. Op de waterplas werden kleine kringetjes geboren van de eerste regendruppels.

Erina was stipt en ze prevelden nog enkele lieve woordjes. Toen gingen ze op stap, naast mekaar en zeer voorzichtig. Ze lieten een rups links liggen en staken hun natte neus speurend in de hoogte. Om de twee meter hielden ze stil en luisterden gespannen. De te volgen route had hij vooraf grondig bestudeerd zodat enige aarzeling hem totaal vreemd was.

Aan de derde bomenrij schrokken ze op. Twee ratten spurtten hen voorbij, maar enkele ogenblikken later vonden ze het paar terug, vrijend onder een afgescheurde tak, zodat van die kant uit niets moest gevreesd worden.

‘Schat, we komen er’, zei hij toen ze aan de rand van de brede weg arriveerden. Zijn rechter- en haar linkerpootje haakten zich in mekaar en ze voelden dat ze doornat waren, maar het hinderde hen niet.

‘Als ik tot drie tel, dan moet het vlug gaan, Erina’, fluisterde hij haar in het oor. Ze knikte.

Enkele auto's raasden voorbij en het water ritste wel meters hoog. ‘Eén, twee, drie!’

's Anderendaags kwamen mijn kinderen terug van school met het verhaal

[p. 713]

dat op de grote weg twee egels doodgereden waren. Ik ging onmiddellijk kijken. Ze lagen zó dicht tegen mekaar aan dat zijn stekels de hare raakten.

Kip

Die ochtend lei ze haar ei met meer toewijding dan gewoonlijk. Het was een grote dag. Enkele tijd voordien hadden ze met z'n allen een formuliertje gekregen waarop te lezen stond dat er een nieuwe haan zou verkozen worden.

Ze stonden netjes gerangschikt in vier groepen. Boven iedere groep en naast iedere naam waren witte bolletjes zichtbaar, als minuscule eitjes.

De verkiezingscampagne was tamelijk hevig geweest. De lijsttrekker van groep twee was er zelfs een stuk van zijn kam bij ingeschoten, zodat zijn kansen tot de helft herleid werden. De plaatsvervanger van groep vier verloor de mooiste veren van zijn staart. Onmiddellijk kreeg hij de veren van een politieke vriend die zelf niet eens mocht stemmen, omdat hij tijdens een ogenblik van onoplettendheid zijn burgerrechten had verloren.

In hun redevoeringen hadden ze allemaal méér eieren beloofd met minder inspanning. De kip snapte dat niet zo best, maar het zou wel zo zijn. Er waren er ook die gezegd hadden dat er meer aandacht moest besteed worden aan het probleem ‘moeder aan de haard’. Doch de kip begreep onmiddellijk dat dit slechts woorden waren.

Toen ze die morgen haar ei opgepoetst had, kwam ze naar beneden en wilde zich klaarmaken om naar het stemhokje te gaan. Ze ontmoette toevallig de lijsttrekker van groep twee.

‘Ik kan het niet halen’, zei hij. En zijn stem klonk heel gelaten alsof hij de krant van 's anderendaags al had gelezen.

De kip bekeek hem en zag de wonde bovenaan zijn kop.

‘Wie weet?’ zei ze. ‘Het zou niet de eerste keer zijn dat er een “halve” verkozen wordt.’ Doch ze had medelijden met hem.

Ze spoedden zich naar de aangeduide plaats onder een appelboom. Er was een ongelooflijk lawaai.

De lijsttrekkers van de vier groepen wilden nog een laatste poging doen om het vertrouwen van de kippen te winnen. Ze stonden te schreeuwen dat zij zouden zorgen voor de verdubbeling van het ‘kuikentjesgeld’, voor de verhoging van pensioenen en voor een ernstige vergoeding bij ‘gebarsten eieren’.

Plots vloog de haan met de gekwetste kam naar de onderste tak van de appelboom.

[p. 714]

‘Vriendinnen’, kraaide hij. ‘Geef mij uw lot in handen!’ Hij zei het op een scherpe toon, zodat ze allemaal luisterden.

‘Monogamie!’

Het woord was gevallen. Het werd doodstil.

‘Gedaan met de vijftien meisjes voor één man. Gedaan met het systeem: hier één en vier meter verder een andere. Gedaan!’

Hij klepperde met zijn vleugels en keek uitdagend rond. De kippen juichten uitbundig. Er was zelfs een oudere die haar tranen moest afdrogen met de lellen van haar bek, zo ontroerd was ze.

In één oogwenk hadden ze hun stem uitgebracht. Nog vóór de telling ten einde was, wist iedereen wie de nieuwe haan zou worden.

Hij installeerde zich op de hoogste slaapstok, koos zich het mooiste meisje en werd op een dag doodgevonden, een koordje rond de poten, hangend aan een verroeste nagel.

De kippen hebben twee dagen lang geweend. Maar de kandidaat die bij de volgende verkiezingen eveneens de monogamie op zijn programma plaatste, werd niet verkozen.

Regenworm

Het weer was heerlijk vochtig. De inrichters van het liefdadigheidsfeest van de Club waren ervan overtuigd dat de opkomst die van de vorige jaren zou overtreffen. Vooral voor de verkiezing van Miss-Regenworm was er een enorme belangstelling. Het waaide inschrijvingen, mét foto én curriculum vitae.

‘Het grasperk wordt te klein’, zei de voorzitter.

Hij gaf aan de secretaris opdracht uit te zien naar een ruimere oppervlakte, waar het even vochtig was. Dit laatste was noodzakelijk opdat Miss-Regenworm, nà haar verkiezing, niet onmiddellijk zou uitdrogen.

Gelukkig bleef het de volgende dagen regenen.

Er was nog nooit zo'n beweging geweest in de tuin. De kandidaten kronkelden zich tussen de grassprietjes om het laatste grammetje vet weg te krijgen. En er werd ook duchtig gestudeerd want er was eveneens een proef voorzien waardoor de algemene ontwikkeling zou getest worden. Deze proef werd ingeschakeld om de ‘worm-van-de-straat’ geen kans te geven.

‘Ik haal het nooit’, zuchtte de vrouw van de voorzitter, die heimelijk had gehoopt de vereiste lengte te bereiken. Dagenlang hing ze reeds tussen

[p. 715]

twee takjes van de groene haag om toch maar één centimetertje uit te rekken. Telkens kwam ze nog zestien millimeter te kort.

Niemand heeft ooit begrepen hoe het kwam dat ze toch het vereiste minimum haalde op de dag dat de kandidaten officieel gemeten werden. Er werd gefluisterd dat aan de juryleden een abnormale hoeveelheid dauwdruppels werd geserveerd, maar kwade tongen fluisteren zoveel.

Het uur brak aan. Aan het wriemelen te zien, was de sfeer elektrisch geladen. De technische ploeg had een blad van de rododendronstruik bovenop een aardkluit vastgemaakt. Dit was het podium. De speaker, een worm met een omfloerste stem, heette iedereen welkom. Hij bedacht de afvaardiging van een aangrenzend grasperk met bloemen en sprak de hoop uit dat de verkiezing eerlijk zou geschieden.

Dan vielen de namen van de kandidaten. Ze klommen op het podium en probeerden zich met alle mogelijke middelen in de gunst van het publiek te kronkelen.

Er was geen applaus, een geplogenheid waarvan regenwormen het nut niet inzien, maar wel een zacht goedkeurend geroezemoes.

De stemming kwam er echter pas definitief met de twaalfde kandidate.

Iéna was sierlijk als een lentewind, kon haar kopje oprichten als niet één, en de speaker kreeg er zowaar een brok van in de keel. Ze antwoordde met een glimlach op de moeilijkste vragen zodat het voor iedereen duidelijk werd dat Miss-Regenworm ontdekt was. Ze geraakte echter plots haar zelfzekerheid kwijt toen men haar vroeg waar ze vandaan kwam en hoe ze er toe gekomen was aan de wedstrijd deel te nemen.

‘Mijn vader heb ik nooit gekend’, stotterde ze. ‘Mijn moeder had niet zo'n reputatie en ik moest in het buitenland studeren.’

Het ‘buitenland’ was de tuin van drie huizen verder, waar de netels en distels hoog groeiden. Algemeen werd aangenomen dat het een oord van verderf was.

De juryleden keken sip. De deliberatie zou een moeilijk probleem worden, dat was duidelijk. De overige kandidaten konden echter onmogelijk wedijveren met het meisje uit het buitenland. Hun sierlijkheid was boertig als je Iéna had gezien. Hun radde tong was stotteren als je hààr had gehoord. Maar, er was de standing...

En toen de jury zich terugtrok, begreep zelfs de tuinslak, die het feest eerder toevallig en op afstand had bijgewoond, dat er twijfel heerste op het grasperk.

Het duurde nog wel een uur. Iéna was vochtig van de zenuwen. Ze was er zó van overtuigd geweest de titel te zullen behalen, maar die laatste gekke vraag...

[p. 716]

De speaker kwam op het podium en lei bevend een papiertje vóór zich. Op hetzelfde ogenblik werd het grasperk bijna grijs, want tegen ieder sprietje leunde een regenworm aan, en ailen luisterden gespannen.

‘Mevrouwen, Mijne heren’, zei hij.

Twee kandidaten vielen flauw en werden weggebracht.

De worm op het podium vertelde nog dat het zeer moeilijk was geweest, dat de kandidaten aan mekaar gewaagd waren en nog vele dingen méér. Hij zocht een uitweg, dat voelde men zó aan.

Iéna kreeg uiteindelijk de tweede prijs. Ze barstte in tranen uit nadat ze hoorde dat de vrouw van de voorzitter eerste werd en het erelint om de hals mocht dragen.

Toen een zwarte merel onverhoeds naast het minieme podium neerstreek en plots Miss-Regenworm, met het lint om de hals, tussen de nijptang van zijn gele snavel nam, was er een diepe verslagenheid op het grasperk.

Haas

‘In de spurt versla ik je met lengten’, zei Flora, het haasje. ‘En dan krijg ik het lint met de ereplaket om de hals en de zoenen op mijn wang!’

De grijze windhond stak zijn kop uitdagend omhoog, keek recht vóór zich uit en vond het beneden zijn status ook maar één woord te zeggen.

Het sponsje van zijn vochtige neus trilde.

Wekenlang werd er al over de race gepraat. Het parcours was uitgestippeld op een stoppelveld en de straathonden haastten zich het nodige materiaal te verzamelen, met het oog op de tribune. In de bochten scharrelden ze hoopjes stro samen, voor het geval het jonge geweld te laat snelheid zou minderen.

Met droge takjes uit de elzestruiken hadden de bosduiven een draagberrie gebreid en een sneeuwwitte koe uit de belendende weide had zich bereidwillig aangemeld als sirene.

Het jonge haasje trainde dagelijks over het dubbele van de afstand en soms was het na de aankomst zó fris dat het zijn trainer vroeg de moeilijkste bochten nog eens te nemen. Hij weigerde echter kordaat want hij was een zeer oude, wijze haas die wegens zijn schranderheid al vaak het lood ontsprongen was.

‘Een kwetsuur kan je zó krijgen en de spieren van een jonge haas zijn teer als witte zijde’, zei hij.

[p. 717]

Zijn stem was nauwelijks hoorbaar tussen de enthousiaste kreten van de andere jonge haasjes die hun idool bij iedere beweging luid bewonderden alsof het hun leven en dood was.

Diba, de grijze windhond, had zich afgezonderd en oefende intens. Er werd verteld dat zwaluwen hem trainden en dat hij vlugger liep dan een zuidwest kracht acht. Maar uit doorgaans goed ingelichte bron kon men vernemen dat dit fel overdreven was.

De plaatselijke pers had een uitgesproken voorkeur voor het haasje. Er verschenen foto's van Floortje in alle mogelijke houdingen: op training met de oren in de nek, op wandel met een lieve glimlach rond de gespleten lip. Soms droeg ze zelfs een truitje met letters op en er werd gezegd dat de race daardoor een commercieel reukje kreeg. Floortje zelf was niet zo erg onder de indruk van die publiciteit en boog het kopje tot tegen de grond als het gebeurde dat de grijze windhond haar wegen kruiste.

De grassprietjes die ze tot zich mocht nemen, werden zorgvuldig geteld en als dessert kreeg ze van haar trainer iedere dag twee kleine graantjes. Floortje vond het raar dat deze graantjes niet gespleten waren. Maar de oude, wijze haas verzekerde haar dat het uitzonderlijke produkten betrof die ze aan niemand mocht tonen.

De omgeving van Diba loste niets en de stilte rond de hokken was pijnlijk. Er werd niet meer geblaft en bij het eten was het zelfs verboden luidruchtig met de tong te smakken, zodat het voedsel minder smaakte. Maar de rust mocht niet verstoord worden. De concentratie kon je snijden als een grote taart.

Het weer was prachtig.

Floortje en de grijze windhond werden aan de start geroepen door een glasheldere lijsterstem.

‘Het zijn de zenuwen’, zei traag een gestreepte huisjesslak, na de tweede valse start.

En toen waren ze weg. In de bochten won Floortje iedere keer een paar meter omdat haar sprongen korter waren dan de gestrekte gangen van de grijze windhond. Maar in de rechte stukken van de omloop was het duidelijk te zien dat Diba op reserve liep.

Het haasje werd oorverdovend aangemoedigd. Zelfs de sneeuwwitte koe vergat de haar opgelegde taak en loeide alsof de zon zou vallen.

‘Bravo, bravo’, riepen de konijntjes van het laatste nest. Maar in hun ronde kopjes drong het nog niet door dat de zaak verloren was.

De glasheldere lijsterstem gaf commentaar alsof het over beursberichten ging: ‘Flora heeft de leiding - maar lijkt vermoeid - in de rechte stukken

[p. 718]

geeft ze vier meter prijs - Diba schijnt te wandelen - nog drie ronden - de vogels worden dringend verzocht niet te laag boven de atleten te vliegen - Diba lacht naar zijn vrienden - toeschouwers achter de omheining!’ En dan gebeurde het.

Diba nam tijdens de laatste ronde vijf meter voorsprong, acht, twaalf, twintig. De straathonden blaften en beten in mekaars staart van plezier. Er was er zelfs één die een kater omhelsde en dan van ontroering om excuus vroeg. Plots werd het stil op het stoppelveld. De leeuweriken vielen naar beneden, zwaluwen landden op de grond en de straathonden vergaten hun tong naar binnen te halen.

In de laatste bocht had zich een vlijmscherpe stoppel in het kussentje van de rechtervoorpoot van Diba geboord. De windhond hinkte op drie poten en jankte.

Floortje was moe als de dood. Haar ronde ogen leken knikkers waar de kinderen mee speelden. Zij merkte niet eens dat Diba het parcours had verlaten en zij het lint met de ereplaket om de hals kreeg en de zoenen op haar wang.

Aan de eerste trede van de tribune lag een Duitse herder met de kop op de voorpoten. Zijn rode tong zwiepte vervaarlijk heen en weer. Hij kon het niet aanzien. In één oogwenk sprong hij op Floortje toe en beet haar de nek over. Ze moet op slag dood geweest zijn en heeft waarschijnlijk niet geleden. Hij liep ermee weg en de ereplaket bengelde in de zon, als een slinger van een zeer oud uurwerk.