Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 107

[p. 703]

Jac. Schreurs M.S.C.
Twee gedichten

Het duizendjarig rijk

Aan de nagedachtenis van mijn overleden zuster.

Het was een duizendjarig rijk
van glazenwassers, nimfen, vlinders,
met een enkele tijdeloze
mathusalemachtige steeneik van een boom
boven poelen en struikgewas;
maar het paradijs was er reeds lang verloren.

In de samenscholing daar
van de door andere dorpen
om hun hartbrekende gebrekkigheid uitgeworpen
kleine huizen,
deden de hoofden alle zeer
van het ritselen van muizen
in het beddestro.

Meer dan levensgrote, gevlekte,
vleermuisachtige nachtmerries
hingen er tegen de hanebalken
en door alle niet te dichten kieren en scheuren
ademde de vrees voor de dag van morgen
in en uit
en kleurden de onschuldige gezichtjes der kinderen
met wanhoop.

[p. 704]

 

De koffie werd er van cichorei gestookt,

 

het vuur van gedroogde koemest en dennenaalden;

 

het deeg in de trog werd met de voeten gekneed

 

en aan de kapstok dampten

 

de altijd vochtige kleren

 

een walm uit van petrol en stokvis.

 

 

 

Wanneer de mannen niet beschonken waren

 

en de vrouwen niet krijsten,

 

was het straatbeeld er vredig,

 

lag de brikkebakker er met zijn grote hoest

 

in zijn alkoof,

 

leunde de waanzinnige maagd

 

stom tegen haar deurpost

 

en Hep de jongste van ‘de Gezusters’,

 

die met haar door lupus aangevreten gezicht,

 

schuw met twee eieren onder haar voorschoot

 

naar de spekwinkel om zeep.

 

 

 

Als najaar en winter

 

het welwater hun boven de enkels steeg,

 

stonden de geiten droog,

 

zaten de vrouwen in zak en as

 

en sneden de mannen klompen uit canadaalse bomen

 

om de schoorstenen te helpen roken.

 

 

 

Omdat het verhevene er geen of weinig toegang had,

 

gingen de heiligen van de vier windstreken

 

er als slaapwandelaars voorbij;

 

en ook als een van hen, man of vrouw,

 

soms een hand aan de slapen lei,

 

vlamde er geen glimlach op uit de harten

 

en laaide er geen traan.

 

 

 

Heb ik het beeld van deze,

 

in een onzalige mistkom dezer wereld verloren,

[p. 705]

 

samenscholing van mensen vertekend -

 

vergeeft het mij dan;

 

maar altijd, altijd nog tel ik in de haren

 

van de vóór mij in hun schoolbank gezeten meisjes

 

de luizen

 

en druipen nog even lustig op mijn jasje

 

de snotpegels der jongens

 

waarmee ik moest bakkeleien...

 

 

 

Het was een duizendjarig rijk

 

van glazenwassers, nimfen en vlinders.

 

Het paradijs was er verloren,

 

maar in mijn hart leeft zijn geschiedenis voort.

[p. 706]

Het andere rijk

Sedert ik een mond kreeg om te spreken.
Spreek ik de taal van de grote lijster
die de taal is van een grote liefde.

En ook dit zijn woorden van liefde
waarin ik mijn hart achteloos leegstort
in weerwil van de dichters die zwijgen
om niet door luciede kosters en apothekers
voor de gekken gehouden te worden die ze zijn.

Onweerlegbaar en voor ieder verstaanbaar
spreek ik mij uit in klanken van glas en steen,
in figuren vloeiend als maanlicht en water
en laat het raaskallen van de wind
tegen schoorstenen en televisiemasten,
de bombast van mensen en bomen
en de kleine prietpraat van papegaaien en kwezels
voor wat ze zijn.

Doch met altijd mijn oren wijd open
voor de fijne muzieken der aarde:
voor een avondconcert van krekels,
voor een bijenkorf gonzend van orgelgeluid,
zeg ik: het paradijs is er niet hervonden,
maar mijn land is schoon met zijn lieve ziel
van kinderen en biddende oude vrouwtjes
door de armoede van het verleden gestenigd,
gedrenkt in de weemoed van vele vele vuren
en voor altijd gebalsemd in de antieke geuren
van ontelbare dampende ketels aardappelen
en karnemelk.