Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1932

[p. 102]

Het Eiland

door Maurice Baring.

‘Misschien zouden we toch beter niet landen’, zei Lewis, terwijl hij in de boot stapte; ‘we kunnen dit eiland aandoen als we terugkomen’.

‘Veel beter nu!’ zei Stewart; ‘We zullen morgen in alle geval in Teneriffe geraken. En daarbij, een eiland dat niet op de zeekaart staat is veel te boeiend om het te laten wachten’.

Lewis gaf toe aan zijn jongeren kameraad, en de twee ornithologen, die op weg waren naar de Kanarische eilanden om eieren te zoeken, werden aan land geroeid.

‘Ze zouden ons met zonsondergang kunnen afhalen’, zei Lewis terwijl ze uitstapten.

‘Maar misschien blijven we vannacht wel’, antwoordde Stewart.

‘Dat denk ik niet,’ zei Lewis; maar na kort beraad verwittigde hij toch de matrozen, dat ze niet langer dan een half uur over tijd moesten wachten, en dan 's morgens rond den tienen terugkomen. Lewis en Stewart beklommen de steile bazaltrots, die het zandig strand afsloot.

‘Het eiland is vulkanisch,’ zei Stewart.

‘Al die eilanden hier zijn vulkanisch,’ zei Lewis. ‘Veel zullen we niet kunnen klimmen bij deze hitte,’ voegde hij er bij.

‘Als we onder de boomen komen zal het wel beteren,’ zei Stewart. Ze waren nu boven op de rots. Met het naakte bazalt was het gedaan. Een open grasbegroeide helling lag voor hen met veel mirte- en cactus-gewas, en verderop een dicht bosch, naar het Oosten toe begrensd door een heuvel met dungezaaide olijfboomen, Ze zaten hijgend neer in 't gras. De zon viel zwaar op de droge rots; geen wolk aan den hemel en geen rimpel op de emeraudgroene zee. De lucht was doordrenkt met een vreemd aroom; en de stilte drukte.

‘Ik denk niet, dat het bewoond kan zijn,’ zei Lewis.

‘Misschien is het maar een vulkanisch eiland, door een uitbarsting in zee ontstaan,’ wierp Stewart op.

[p. 103]

‘Kijk eens naar die boomen,’ zei Lewis, en wees naar het bosch in de verte.

‘Wat bedoel je?’ vroeg Stewart.

‘Het Zijn eikeboomen,’ zei Lewis. ‘Weet je waarom ik liever niet aan land was gegaan?’ vroeg hij ineens. ‘Je weet dat ik niet bijgeloovig ben, maar toen ik in de boot stapte hoorde ik duidelijk een stem roepen, Kom niet aan land!’

Stewart lachte. ‘We hebben gelijk gehad met aan land te komen,’ zei hij. ‘Laten we nu opstappen.’

Ze gingen naar het woud toe en hoe dichterbij ze kwamen hoe vreemder alles hun leek. Het was een dicht bosch van groote eiken, die minstens honderd jaar oud moesten zijn. Vlakbij stonden ze stil.

‘Voordat we het bosch onderzoeken,’ zei Lewis, ‘konden we wel eens op den heuvel klimmen om een algemeen overzicht te krijgen.’

Daarmee was Stewart het eens, en in stilte bestegen ze den heuvel. Maar bovenop aangekomen merkten ze dat dit niet het hoogste punt was, enkel een van vele heuvels, zoodat het uitzicht nog niet vrij was. De valleien leken dicht beboscht, en het eikenwoud was grooter dan ze gemeend hadden. Ze lagen neer om wat te rusten en staken hun pijp aan.

‘Geen vogels,’ bromde Lewis slechtgezind.

‘Ik heb er geen enkele gezien - het eiland is ongelooflijk stil,’ zei Stewart. De lucht was zwoeler en drukkender geworden naarmate ze verder waren doorgedrongen; en de doordringende geur, dien ze dadelijk hadden waargenomen, steeds sterker. Het was een soort kruizemunt, en toch weer geen munt; zoet, maar niet aangenaam. Zelfs Stewarts overmoedige stemming scheen onder de hitte te lijden, want hij rookte in stilte voort en drong er niet langer bij Lewis op aan om den tocht voort te zetten.

‘Mij dunkt dat het eiland bewoond moet zijn’, zei Lewis, ‘en dat de huizen aan den overkant staan. Kijk eens daar vlak voor op den heuvel, Geiten en schapen.’

‘Ja’, zei Stewart. ‘Mouflons, geloof ik, maar toch denk ik dat het eiland onbewoond is.’ De woorden waren nog niet koud of hij sprong recht met een lichten kreet: ‘Kijk nu daar!’ en hij wees naar een lichte rookwolk die uit het bosch opsteeg. Ze werden ineens weer vlug en liepen den berg af, naar het bosch toe. Juist als ze onder de boomen kwamen, bukte Lewis en wees naar een witbloeiend

[p. 104]

plantje met drie eivormige blaadjes, die recht uit den wortel sproten.

‘Wat is dat?’ vroeg hij aan Stewart, die meer van planten afwist dan hijzelf. De bloemen waren spierwit en hadden elk zes puntige petalen.

‘Een soort look, denk ik,’ zei Stewart.

Lewis bukte weer. ‘Het heeft geen geur,’ zei hij. ‘Het heeft wel wat weg van wilde knoflook, Allium flavum; maar het is wit in plaats van geel, en de bloemen zijn grooter, Ik ga het meenemen.’ Hij begon de aarde weg te graven met zijn mes om de plant met wortels en al uit te halen. Nadat hij enkele minuten lang gewerkt had, riep hij; ‘'k Heb nooit zoo'n taaie plant gezien; ik kan ze niet krijgen.’ Tenslotte lukte het toch, maar toen de wortel meekwam stond hij te kijken. ‘Ze heeft geen bol,’ zei hij. ‘Alleen een zwarten wortel, zie maar!’

Stewart onderzocht het plantje. ‘Ik weet niet wat het voor iets is,’ zei hij.

Lewis vouwde de plant in zijn zakdoek en stak ze in zijn zak. Ze traden het woud binnen. De lucht was er nog zwoeler dan daarbuiten, en de stilte woog veel zwaarder. Er waren geen vogelen en geen spoor van vogelenverblijf.

‘Voor wat vogelen betreft is hier niets te maken,’ bestatigde Lewis. Op dat oogenblik kraakte het kreupelbosch, en vijf varkens liepen over 't pad en verdwenen al knorrend. Lewis schrok en rilde, zonder te weten waarom; hij bezag Stewart, die heelemaal niet onder den indruk leek.

‘Ze zijn niet wild,’ stelde Stewart gerust. Zwijgend liepen ze voort. De zware atmosfeer drukte hun stemming weer neer, Als ze iets wilden zeggen fluisterden ze haast. Lewis wenschte dat ze nooit aan land gekomen waren, al kon hijzelf voor zijn wensch geen reden vinden. Na twintig minuten gaans omtrent stonden ze plotseling voor een open plaats in 't bosch met een laag wit huis. Ze hielden stil en keken mekaar aan.

‘Waar is de schouw?’ riep Lewis, die het eerst weer sprak. Het was een huis zonder verdiep, met groote ramen (zonder glas) tot op den grond, breeder van onder dan van boven. Heel 't huis was overwoekerd met klimplanten; het dak was plat. Ze gingen stilzwijgend binnen langs de breede open poort en kwamen in een lage hal. Er stonden geen meubelen en de vloer was met mos begroeid.

‘Het lijkt wel een Egyptisch graf,’ zei Stewart, rillend. Na de

[p. 105]

hal kwam een andere kamer, met een opening in het dak in den aard van het impluvium der Romeinsche woningen. Daar was ook een vierkante waterbak, die volzijpelde uit een steenen leeuwenmuil. Verder kwamen er nog twee kleinere kamers en in een daarvan was een steenen verhoog. Het huis was verlaten en heelemaal leeg. Lewis en Stewart wisten niet veel te vertellen; ze keken maar rond in stille verbazing.

‘Daar zie!’ zei Lewis en wees naar een van de muren. Stewart kwam dichterbij en bemerkte nu ook de sporen van vergane muurschildering.

‘Het heeft veel weg van de muurversieringen in Pompeï,’ zei hij.

‘Ik denk dat het huis modern is,’ antwoordde Lewis. ‘Ongetwijfeld heeft de eene of andere zonderling het in Romeinschen stijl laten bouwen, een eeuw geleden in den Empire-tijd.’

‘Weet jij hoe laat het is?’ vroeg Stewart ineens. ‘De zon is onder en 't begint al te deemsteren.’

‘We moeten maken, dat we aan 't strand zijn,’ zei Lewis; ‘we zullen morgen terugkomen.’ Zwijgend liepen ze voort. De avondschemering lag als een waas over het woud, een grillige windvlaag deed de boomen nu en dan ritselen, maar het bleef even zwoel als te voren. Fantastisch en bijna dreigend stonden de boomen daar, en 't geritsel van de blaren leek wel een menschelijk gekreun. Een paarmaal meende ze het geknor van de varkens in het kreupelgewas te hooren en een borsteligen rug te zien.

‘Me dunkt dat we heelemaal niet vooruitgaan,’ zei Stewart na een poos. ‘We moeten een verkeerden weg ingeslagen zijn.’ Ze stonden stil. ‘Dien boom ken ik,’ zei Stewart en wees naar een krommen eik; ‘van daar uit moesten we rechtdoor naar links gaan.’ Ze liepen voort en stonden na tien minuten gaans opnieuw aan den achterkant van het huis. Het was heelemaal donker.

‘Nu vinden we den weg niet meer,’ zei Lewis. ‘We zullen maar liever hier blijven slapen.’ Ze gingen het huis binnen en kozen het verhoog in een van de achterste kamers als nachtverblijf. De nacht was warm en sterrenklaar, het huis doodstil buiten het licht geplas van het water in het bekken.

‘Te eten krijgen we niet vanavond,’ zei Lewis.

‘Ik heb geen honger,’ zei Stewart, en Lewis voelde dat hij voor niets ter wereld een beet had kunnen binnenkrijgen. Hij was heele-

[p. 106]

maal uitgeput maar ver van slaperig. Stewart echter verging van den vaak. Hij strekte zich uit op het bemoste verhoog en viel haast oogenblikkelijk in slaap. Lewis stak zijn pijp aan; het eigenaardig voorgevoel van 's morgens had hem weer te pakken, maar tien keer sterker. Het was hem, zonder dat hij wist waarom, onbehaaglijk te moede. Toen ineens besefte hij wat het was. Hij voelde dat er buiten hen nog iemand in huis was, iemand of iets achter zijn rug, meebewegend met hem, hem bespiedend. Hij wandelde eens naar het impluvium, maar hoorde of zag niets. Geen enkel van de duizend gewone geluiden, die de stilte van een zomernacht vullen, - het geblaf van een hond of de roep van een nachtvogel, - was hier te hooren. Alles was vreemd stil. Hij ging terug naar de kamer. Hij zou er veel voor over gehad hebben om terug aan boord te zijn, want naast de lichamelijke gewaarwording van onbehagen en van een loerend wezen, voelde hij ook de niet te miskennen nabijheid van een gevaar, die hij haast heel den dag had gevoeld.

Hij lag neer en viel tenslotte in een lichten sluimer. Toen hoorde hij ineens een gedempt geluid, een soort geronk als van een spinnewiel of van een spoeltje op het getouw, en feller dan te voren werd hij gewaar, dat iemand hem in 't oog hield. Plotseling werd hij koud en stijf van angst. Iemand kwam langs het impluvium de kamer binnen. Het was een vage, gesluierde gestalte, een vrouwengestalte. Haar gelaat kon hij niet zien, maar hij vermoedde, dat ze vreemd schoon moest zijn; ze droeg een beker in de hand en ze ging recht op Stewart toe en boog over hem heen, en bood hem den beker aan.

Lewis voelde een drang om uit alle macht te schreeuwen, ‘Drink niet! Drink niet!’ Hij hoorde den galm van de woorden in de lucht, juist als de stem in de boot; hij wist hoe noodig het was te roepen, maar hij kon niet: hij was lamgeslagen; de woorden kwamen niet. Hij deed de lippen open en toe, maar kon geen geluid geven, Hij trachtte met inspanning van alle kracht recht te komen, en hij kon geen lid verroeren. De kille angst deed hem in zwijm vallen en hij wist van niets meer tot hij 's morgens wakker werd bij klaren zonneschijn.

Stewart lag nog met zijn oogen toe en kreunde klaaglijk in zijn slaap.

Lewis trachtte hem te wekken. Hij sloeg zijn oogleden op en staarde den ander aan met starren blik zonder bezinning. Lewis wou hem van het verhoog tillen, maar toen gebeurde er iets gruwelijks.

[p. 107]

Stewart stelde zich heftig teweer met een wild, woedend gegrom, dat Lewis een rilling over den rug joeg. Hij liep naar buiten met het koud zweet op zijn voorhoofd. Hij rende door het bosch naar het strand, en vond de boot gereed liggen. Hij roeide naar het yacht om quinine te halen. Dan trok hij met den kapitein en een paar matrozen naar het noodlottig huis terug. Het was leeg. Ze vonden geen spoor van Stewart. Ze liepen door het bosch en riepen tot ze er heesch van waren, maar geen geluid verbrak de diepe stilte.

Dan liet Lewis de rest van de bemanning halen en organiseerde een klopjacht over heel het eiland. 's Avond moesten ze terug zonder een spoor van Stewart of van één ander menschelijk wezen te hebben ontdekt. 's Nachts stak een wind op en een geweldig stijve bries verplichte hen het anker in te halen om niet te pletter te worden geslagen tegen het eiland. Een etmaal lang werden ze angstwekkend heen en weer geworpen. Dan ging de storm liggen, even plots als hij opgekomen was.

Ze zetten opnieuw koers naar het eiland en kwamen aan de plek waar ze drie dagen te voren voor anker hadden gelegen. Het eiland was niet meer te vinden. Het was verzwonden.

Toen ze 's anderendaags in Teneriffe aankwamen werd er over niets anders gepraat dan over de groote vloedgolf, die zooveel schade en verwoesting in de eilanden had aangericht.

Uit ‘Half a minute's silence’

Vertaald door J. De Bruyn.