Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1925

[p. 702]

Pater Lekeux ‘Maggy’
door M.E. Belpaire.

Het eerste werk van P. Lekeux: ‘Mes cloîtres dans la tempête’, was voor alle Belgen belangrijk. Immers het gaf een treffend beeld van de bewogen jaren van den oorlog, het bracht levendig voor de oogen de tragische schoonheid van een tijd vol sublieme heldhaftigheid en afschuwelijke wreedheid. En, reeds op den achtergrond van die tooneelen van woest geweld, verscheen in een half-duister, als in het schemerlicht eener nis, de zoete figuur die ons nu wordt voorgesteld: Maggy, de zuster van den schrijver, ‘Ma douce colombe’, het zachte duifke dat zijn leven gaf om zijn drie broeders het leven te behouden, maar dat te voren, heldhaftig, dat leven geschonken had, zich heel en al had toegewijd aan onze verlatene Vlaamsche broeders van 't zwarte land.

Dat geeft aan 't nieuwe werk zijne beteekenis voor ons, Vlamingen. Met vereering, met piëteit, moeten wij deze bladzijden lezen waaruit eene heiligenfiguur rijst, zoo zuiver, zoo schoon, dat zij wezenlijk niets te vreezen heeft van de vergelijking met welk beeld van heilige ook.

En nochtans wat werden er ons, in den laatsten tijd, ter vereering opgesteld! Van alle slach en soort, jonge, oude, kinderlijk-naiëf of gestaald in den strijd, kloosterzusters voor het grootste paart. Hier is het in de wereld dat een teer-jong meisje den hoogsten top der Godsvereeniging bereikt, al de schatten van een gevoelig hart over de ellendigste wrakken uitstort - op twee jaren tijd wist zij duizend Vlaamsche families te bezoeken, te winnen, te ontrukken aan ongeloof en zedenbederf - en eindelijk sterft, een glimlach op de lippen, den hemel in de oogen, nadat zij zelf haar dood had voorspeld en alles voor hare begraving had geregeld.

Men moet dat roerend verhaal lezen in P. Lekeux' bewoordingen. Hoe woester, hoe ruwer zijn eerste werk

[p. 703]

was - een werk als met het zwaard geschreven - des te zachter, te kiescher wordt nu door hem de jeugdige gestalte afgebeeld van haar, die hem zoo dierbaar was. 't Is of streelde hij ze nu nog in den dood. Werk van piëteit, van broederliefde, van teere vereering, maar - men voelt het - ook van volle oprechtheid.. - Is niet steeds de liefde de meest klaarziende? - Wie ook kon beter de zuster begrijpen dan de broeder? De twee zielen zijn zusterzielen, even vroom, even heldhaftig, altijd naar de toppen reikhalzend, naar 't bloedigste sacrificie. Streed hij zijn strijd in 't rumoerigste, maar ook 't roemrijkste van de gewelddaad, dan was haar worstelen met het ergste van de ellende niet minder dapper en heldhaftig, en 't was zij die den dood oogstte, die sneuvelde op 't eereveld der liefde, om 't leven van den strijdenden broeder te redden.

Die viel om onze Vlaamsche broeders op te beuren.

Dat mag geen Vlaamsch hart ooit vergeten. Te schuchter zijn wij doorgaans in België: wij laten de anderen menigmaal wegloopen met een roem die de onze is. Zoo waren, in den laatsten oorlog, onze jongens even dapper, offervaardig, heldhaftig als de Franschen, en wij zijn het die tot driemaal toe Frankrijk redden, niet omgekeerd. Maar wij kennen de kunst niet om die heldhaftigheid te laten uitschijnen. Is het niet eenigszins het zelfde wat onze heiligen betreft?

Hier hebben wij er eene met al de kenmerken van de hoogste deugd: het heldhaftige. En tegelijk zoo menschelijk roerend, zoo bekoorlijk in haar jeugdige straling. Zij is als aangeduid om tot beschermster te dienen voor ons verstooten Vlaamsche volk, om Waal en Vlaming weer aan een te binden - zooals zij in den loop der eeuwen steeds waren - door den band van broederlijkheid en liefde. Want, zoete bloem uit de Waalsche streek, boog zij met teeder medelijden neder over de ellende der Vlamingen in 't Luiksche zwarte land, zocht ze op te beuren, te beschaven, dichter te brengen bij dien Jezus dien zij zelf zoo vurig liefde.

Moge zij haar werk voortzetten in de eeuwige zaligheid die zij geniet en de pogingen zegenen van hen die streven tot veredeling van 't Vlaamsche volk, tot aaneenbrengen van de twee taalgemeenten in 't gezamenlijke Vaderland.

22 Juni 1925.